8.1 Hoe is de verzorgingsstaat ontstaan

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

8.1 Hoe is de verzorgingsstaat ontstaan

Verzorgingsstaat =

Een staat waarin de overheid zorgt voor een bestaansminimum van al haar burgers.

Bestaanszekerheid: huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en een vorm van inkomen (werk of uitkering)

Hoe is die ontstaan

Tot 1900 waren er weinig wetten en regels in Nederland. De regering bemoeide zich niet met mensen en zeker niet met hoe bedrijven hun zaak regelden. Er was geen minimumloon, geen uitkering en geen contracten met afspraken.

Arbeiders werkten 16 uur per dag, 6 uur per dag en kinderen moesten ook werken.

Hoe is die ontstaan

De overheid vond toch dat het zo niet verder kon en begon met wetten maken:

- 1854 Armenwet -> soort uitkering voor de allerarmsten

- 1874 Kinderwetje van 'van Houten' -> fabrieksarbeid voor kinderen verboden

- 1919 Arbeidswet -> maximaal 8 uur per dag werken

verzorgingsstaat voltooid

Er kwamen steeds meer wetten en rond 1960 had iedereen die ziek, oud, werkloos of gehandicapt was recht op een uitkering. Dit noemen we sociale zekerheid.

Er kwamen ook regelingen om het leven van mensen te verbeteren: kinderbijslag, maatschappelijk werk, huurtoeslag enz.

8.2 Hoe ziet de verzorgingsstaat eruit?

De overheid moet:

- burgers beschermen tegen verlies van inkomen (sociale zekerheid).

- zorgen voor welzijnsvoorzieningen (onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting).

- Ervoor zorgen dat de verschillen tussen arm en rijk niet te groot worden.

- Zorgen dat er voldoende werk is voor iedereen.

sociale zekerheid

Iedereen in Nederland heeft recht op een minimum-inkomen. Hiervoor zijn allerlei regelingen. Die regelingen zijn verdeeld in 2 groepen:

- sociale verzekeringen

- sociale voorzieningen

sociale verzekeringen - werknemers

mensen die werken staan elke maand een deel van hun salaris af voor verzekeringen zoals de 

- werkloosheidswet

- ziektewet

- wet op de Arbeidsongeschiktheid

Als je werkt kun je hier gebruik van maken

sociale verzekeringen - volksverzekeringen

Deze gelden voor iedere inwoner van Nederland:

- AOW (voor iedereen vanaf 67 jaar)

- ANW ( voor weduwen, weduwnaars en wezen)

- Kinderbijslag

- WLZ (voor mensen die thuiszorg, een aangepaste woning of moeten verhuizen naar een verpleegtehuis)

zorgverzekeringswet

Iedereen is verplicht om verzekerd te zijn tegen ziektekosten. 

Je betaalt elke maand een bedrag en je hebt een eigen risico. Dat betekent dat je de eerste 385 euro aan zorgkosten zelf moet betalen.

sociale voorzieningen

worden betaald door de overheid uit belasting

De belangrijkste hiervan is de Bijstand (die heet officieel de participatiewet). Als je bijstand aanvraagt moet je daar namelijk ook dingen voor doen.

Is er armoede in Nederland

Vanwege alle wetten en regels zou je geen honger hoeven te lijden in Nederland. Toch komt armoede wel voor in Nederland. Ook van een minimum-inkomen is het moeilijk rondkomen want naast eten en drinken heb je ook persoonlijke verzorging. 

Aan de slag 

Ga naar blz 77 in het boekje

Maak opdrachten 1 t/m 4

Ga naar blz 79 in het boekje

Maak opdrachten 5 t/m 8

Aan de slag

Ga naar blz 77 in het boekje

Maak opdrachten 1 t/m 4