4T Geschiedenis - Herhaling De wereld na 1945

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

4T GESCHIEDENIS

HERHALING 

HISTORISCH OVERZICHT VANAF 1900

DEEL 2

Historisch overzicht vanaf 1900

• De Eerste Wereldoorlog (1914 - 1918)
• Het Interbellum (1918 - 1939)
• De Tweede Wereldoorlog (1939 - 1945)
• De wereld na 1945: Koude oorlog, internationale samenwerking en nieuwe machtsverhoudingen.

De wereld na 1945

Koude oorlog, internationale samenwerking en 

nieuwe machtsverhoudingen

1945 - 1989:

De Koude Oorlog

De periode van vijandschap tussen het kapitalistische westen en het communistische oosten waarbij geen grote oorlog ontstond.

• VS en de SU twee grote winnaars WO2
• Veel wantrouwen tussen beide landen
• Twee tegengestelde ideologieën

Communisme

Kapitalisme

Partijen komen via verkiezingen aan de macht

Een partij heeft de volledige macht

Een planeconomie met collectivisatie

Een vrijemarkteconomie met particulier bezit

Invloedssfeer van de VS

Invloedssfeer van de SU

Wat was de naam van de grens die Europa verdeelde in een Westblok en een Oostblok?

1. De blokkade van Berlijn
2. De Berlijnse Muur
3. Het IJzeren Gordijn
4. De Atlantikwall

Wat was een belangrijk politiek gevolg van de Blokkade van Berlijn voor Duitsland?

Welke twee militaire bondgenootschappen stonden tijdens de Koude Oorlog tegenover elkaar?

Groeiende verschillen tussen Oost en West

Hulp voor West-Europa:

• Marshallplan
• Containmentpolitiek

Opstanden in Oost-Europa:

• 1956: Hongaarse Opstand - opstand tegen communistische bestuur neergeslagen
• 1968: Praagse Lente - meer vrijheden door communistisch bestuur, bestuur vervangen.

Welk begrip past bij
deze spotprent?

Welke belangrijke gebeurtenis
vond plaats in 1962

1. De VS ontwikkelde een atoombom
2. De SU ontwikkelde een atoombom
3. De Berlijnse Muur werd gebouwd
4. De Cubacrisis vond plaats

Cubacrisis

Blokkade van Berlijn

Uiteenvallen van de SU

Hervormingen van Gorbatsjov

Binnenlandse politiek:

• Glasnost (= openheid)
• Perstrojka (= hervorming)
• Democratischer bestuur

Buitenlandse politiek:

• Afspraken maken over ontwapening (VS)
• 1988: SU biedt geen militaire hulp meer aan landen in het Warschaupact.

Onbedoeld gevolg: uiteenvallen van de SU

Wat was het onbedoelde gevolg
de glasnost?

1. Er kwam meer vrijheid van meningsuiting
2. Deelrepublieken SU worden onafhankelijk
3. Burgers mochten kleine bedrijven bezitten
4. Groeiende tekorten en stijgende prijzen

Wat was het onbedoelde gevolg
de perestrojka?

1. Er kwam meer vrijheid van meningsuiting
2. Deelrepublieken SU worden onafhankelijk
3. Burgers mochten kleine bedrijven bezitten
4. Groeiende tekorten en stijgende prijzen

Welke drie gebeurtenissen die te maken hebben met het einde van de Koude Oorlog vonden plaats in 1989, 1990 en 1991?

Nederland na 1945

1945 - 1950: Wederopbouw

Jaren '50 + '60: economische groei: stijgende lonen, gastarbeiders, amerikanisering, jongerenculturen, consumptiemaatschappij, verzorgingsstaat.

Jaren '70 + '80: economische crisis: poldermodel

Jaren '90: opkomst populisme

Individualisering

Democratisering

Secularisatie

Ontzuiling

Steeds minder mensen zijn gelovig of gaan naar de kerk (ontkerkelijking)

Niet de groep waarbij iemand hoort, maar het individu (de persoon zelf) bepaalt steeds meer wat goed voor hem/ haar is.

De invloed van de zuilen neemt af.

Als mensen meer inspraak krijgen, bijvoorbeeld in het bestuur, een organisatie of gezin.

Wat past het best bij het populisme?

1. Samenwerken met de zittende politici
2. Afzetten tegen de zittende politici

Internationale samenwerking

1945: oprichting Verenigde Naties (VN)

• Doel: zorgen voor vrede en veiligheid
• Algemene vergadering
• Veiligheidsraad

Waarom kon de Veiligheidsraad van de VN tijdens de Koude Oorlog vaak niet succesvol ingrijpen?

Europese 

samenwerking

1951: Europese Gemeenschap Kolen en Staal

1957: Europese economische Gemeenschap

1993: Europese Unie

Europese Unie:

• Europese Commissie (EC)
• Europees Parlement (EP)
• Raad van Ministers (RvM)

Europese Commissie

Europees parlement

Raad van Ministers

Volksvertegenwoordigers vanuit alle EU-lidstaten. Besluit over Europese wetten en de begroting

Het dagelijkse bestuur van de Europese Unie. Bestaat uit een 27 commissarissen. Doet wetsvoorstellen.

Vergadering waaraan uit elk EU-lidstaat een minister deelneemt, namelijk de minister die verantwoordelijk is voor het te behandelen onderwerp.

De wereld vanaf 1990

Globalisering: landen over de hele wereld raken op politiek, economisch en cultureel gebied steeds sterker met elkaar verbonden.

Pluriforme samenleving/ multiculturele samenleving: samenleving die bestaat uit groepen mensen met verschillende culturen.

Internationale spanningen:

• Politieke islam: een politieke beweging die wil dat de samenleving wordt bestuurd volgens een bepaalde, strenge uitleg van de islam.
• Terrorisme:  het gebruik van geweld om mensen angst aan te jagen en zo politiek doelen te bereiken.

Noem een voordeel en een nadeel van globalisering.

Welke belangrijke gebeurtenis is een voorbeeld van terrorisme?