3.4 proeven en ruiken

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Doen:

Kort herhalen 3.3 het oor en checken (5 vr).

uitleg 3.4 proeven en ruiken en checken (5 vr.)

Practicum proeven en ruiken

Het oor

Buiten oor:           lucht
oorschelp-gehoorgang-oorsmeerkliertjes

Midden oor:         lucht

trommelvlies-trommelholte met de gehoorbeentjes: hamer, aambeeld en stijgbeugel - buis van Eustachius

Binnen oor:         vocht

slakkenhuis - gehoorzenuw - evenwichtsorgaan

Welk onderdeel zorgt ervoor dat de druk buiten je oor en binnen in je oor even groot is?

1. Trommelvlies
2. Slakkenhuis
3. Buis van Eustachius
4. Gehoorgang

3. Wat is de prikkel voor je evenwichtszintuig?

1. Gewicht
2. Geluid
3. Licht
4. Bewegingen

In welk deel van het oor liggen de gehoorzintuigcellen?

1. trommelvlies
2. trommelholte
3. gehoorzenuw
4. slakkenhuis

Waar in het oor worden impulsen gemaakt?

1. in de oorschelp
2. in het trommelvlies
3. in het slakkenhuis
4. in de gehoorszenuw

1

2

3

4

Geluidsprikkels komen aan bij de oren

Zintuigcellen in het oor veranderen prikkels in impulsen

Impulsen gaan door zenuwen naar de hersenen

De persoon is bewust van het geluid

Ruiken en proeven

H3.4 ruiken en proeven

Doelen van de les                             3.4 proeven en ruiken

Je kunt aangeven hoe je verschillende geuren kunt ruiken en hoe je ze kunt
      onderscheiden van elkaar

Je kunt aangeven hoe je verschillende smaken kunt proeven

Je kunt aangeven welke zintuigen samen bepalen wat je proeft als je eet en
       of je iets lekker vindt.

Wat ruikt mijn tong?

Slangen kunnen ook goed ruiken.

Dat doen zij met hun tong.

Doordat die twee punten heeft, gaat dat heel goed. 

Hoe ruik je?

• Ruiken doe je met je reukzintuig
• Je ruikzintuig zit boven in het neusslijmvlies
  
• De prikkel zijn geurstoffen die in de lucht zweven
  
  
• Je neus waarschuwt je ook voor gevaarlijke stoffen
  

Hoe ruik je verschillende geuren?

Elke geur bestaat uit verschillende geurstoffen die elk een andere receptor op een bepaalde reukzintuigcel prikkelt die een impuls geeft naar een bepaald deel van het reukcentrum. Je hebt er duizenden.

In de hersenen heb je ook een geurgeheugen waardoor je steeds meer geuren leert kennen en herkennen.

Proeven

Op je tong zitten smaakpapillen die groeven hebben met smaakzintuigen. Elk deel van de tong bevat verschillende smaakzintuigen die door verschillende smaakprikkels een impuls geven. Je proeft ze omdat de impuls in een ander deel van je hersenen terecht komt.

Proeven

Proeven van eten

Bij het proeven van eten werken je reukzintuigen en smaakzintuigen samen.

Je proeft dus ook door geuren die in je neus komen.

Het is voor het proeven ook belangrijk hoe eten eruitziet en voelt op je tong (warm, koud, korrelig, zacht, stevig).

Of je iets lekker vindt heeft te maken met jouw cultuur (je omgeving)

Een hond kan heel goed ruiken. Welk levenskenmerk hoort daar bij?

1. waarnemen
2. bewegen
3. uitscheiden
4. ademen

Hoe heten de zintuigcellen waar je mee kunt ruiken?

1. Reukpapillen
2. Reukharen aan de reukzintuigcellen
3. Geurpapillen
4. Geurharen aan de geurzintuigcellen

Ruiken doe je met de ..... (1) van het orgaan de neus, de prikkel hiervoor zijn ..... (2)

1. 1 = neus 2=geur
2. 1=reukzintuigen 2=geurstoffen
3. 1=reukpapillen 2=geurstoffen
4. 1=smaakzintuig 2= geur

Waar in het lichaam wordt bepaald of je een geur vies of lekker vindt ruiken?

1. In de gevoelszenuw.
2. In de hersenen.
3. In de neusholte.
4. In het neusslijmvlies

Ruiken met de tong komt voor bij

1. amfibieën
2. reptielen
3. mollen
4. uilen

Je kan proeven door de samenwerking van

1. Oog en neus
2. Oog en tong
3. Neus en tong
4. Mond en tong

Welke smaken kan je proeven?

1. Bitter, umami en zoet
2. Zoet, zout en zuur
3. Zout, zoet en bitter
4. Zout, zoet, bitter, zuur en umami

verschil tussen proeven van de smaak van een zoet suikerklontje en een stukje zoete melkchocolade komt door?

1. verschillende smaakzintuigen
2. opvangen van de structuur door tastzintuigjes op je lippen
3. verschil in geurstoffen
4. combineren door hersenen van impulsen uit reukzintuig en smaakzintuig

geur- en smaak - proeven

proeven en ruiken proefjes

Nodig: pen/potlood en practicumboekje.
               Werk in 2 groepen. Luister naar de docent en de TOA wat je moet doen.

Voer de proefjes uit volgens het werkblad. Je mag een proefpersoon kiezen of afwisselen. 

Als je alles hebt gedaan en ingevuld in je practicumboekje, dan ben je klaar.

Ruim op. Het wordt nabesproken zodra iedereen klaar is.

Check of je alles hebt ingevuld en lever het boekje in voor een cijfer (formatief).

Ga ondertussen 3.4 online bestuderen en maken (huiswerk)