GS6 WOI De vrede van Versailles

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De Eerste Wereldoorlog

De Vrede van Versailles

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Eerste Wereldoorlog eindigde en welke afspraken na de oorlog werden gemaakt.

Wapenstilstand

11-11-1918, 11 uur

De vrede met de Russen had er niet voor gezorgd dat de Duitsers

de oorlog het Westfront konden winnen.

Uiteindelijk zorgt de komst van de Amerikanen voor de doorslag:

na vier jaar is het voorbij voor Duitsland

Wat betekende het einde 

van de Eerste Wereldoorlog?

+Winnaars:

+ Verliezers:                               Grote verliezer:

                                            

Oostenrijk-Hongarije

Ottomaanse rijk

Duitsland

Groot Brittannië

Verenigde Staten

Frankrijk

Vredesonderhandelingen 

in Parijs

1919

Een wapenstilstand is nog geen vrede. Hierover werd 

tussen januari en juni 1919 onderhandeld in Versailles (bij Parijs)

Welke landen?

• Engeland (Lloyd George)
• Frankrijk (Clemenceau)
• Verenigde Staten (Wilson)
• Italië (Orlando)

• Duitsland mocht als verliezer niet meepraten

• Rusland, dat zijn bondgenoten in de steek had gelaten, was ook niet uitgenodigd

Verenigde Staten

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Wereld veilig maken, voorkomen nieuwe oorlog (14 punten van Wilson)

Groot-Brittannië

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Kan niet al te vriendelijk zijn: het volk zit vol wraak.

Frankrijk

• Duitsland zwaar straffen.
• Duitsland economisch verzwakken.
• Duitsland militair verzwakken.
• Grondgebied terugpakken (Elzas-Lotharingen)

Vrede van Versailles

28 juni 1919

Ondertekening van de vrede van Versailles in 1919

Vóór...

...na

Herstelbetalingen

Duitlsand moet een enorm bedrag betalen aan de geallieerden. Eerst wordt het bedrag tot 1921 vastgesteld op 20 miljard Goudmark. Na 1921 wordt het bedrag verhoogd naar 132 miljard. Ook moest Duitsland in natura betalen aan de zwaarst getroffen landen, waaronder België. Dit deden ze met steenkool en ijzer. 

132 MILJARD!!!

132 miljard Goudmark staat gelijk aan 7 miljoen kilo Goud. 

De goudprijs is op dit moment 36,58 Euro per gram. 7 miljoen kilo goud kost nu dus ongeveer 256 miljard Euro.

256.000.000.000

Dolkstootlegende

• Rechts vond dat het leger was verraden (Dolkstootlegende).

• Overgave en schandelijke vrede   door de politiek.

De Dolkstootlegende

Veel Duitse burgers geloofden in de dolkstootlegende. Dit houdt in dat de nieuwe regering (van de Weimarrepubliek) er voor heeft gezorgd dat Duitsland de oorlog verloren heeft. De nieuwe regering heeft het leger dus in de rug gestoken, door de wapenstilstand en de Vrede van Versailles te tekenen. Men was niet blij met deze nieuwe regering, want men had in Duitsland het idee dat de oorlog nog gewonnen kon worden.  

Vrijkorpsen

• Gewapende groeperingen van (rechtse) oud-militairen
• Ze geloofden sterk in de Dolkstootlegende
• Volgens de aanhangers van deze Dolkstootlegende lag de oorzaak van de nederlaag van de oorlog bij de communisten en joden, en niet bij de militairen. 

Verdrag?! Dictaat!

In Duitsland is grote onvrede en spreekt men

liever van het Dictaat van Versailles

Gevolgen

• Opkomst van Hitler: hij speelt in op de Duitse onvrede over het Verdrag van Versailles

• Uiteindelijk ook de Tweede Wereldoorlog, waarbij Hitler er alles aan zou doen om de gevolgen van het Verdrag van Versailles te vernietigen...en daarin ook slaagt. 

Hoe gaat het met Europa?

Na de Eerste Wereldoorlog ligt een groot deel van Europa in puin. Vooral in Duitsland is het chaos.

Duitsland was bestempeld als schuldige van de oorlog en moest betalen.

De eerste jaren na de oorlog

Duitsland heeft het de eerste jaren na de oorlog loodzwaar 

In januari 1923 wordt duidelijk dat Duitsland niet meer kan betalen aan de geallieerden

Frankrijk en België bezetten het Ruhrgebied

De Republiek van Weimar 

1919-1933

Duitsland (Republiek van Weimar)

• 1870 tot 1918 een keizerrijk
• Vanaf 1918 tot 1933 heet dit de republiek van Weimar
• De Republiek van Weimar is niet populair onder het volk
• Veel gevechten op straat

Duitsland (Republiek van Weimar)

• Duitsland wordt zwaar gestraft 
• Veel werkloosheid
• emotionele schade van de oorlog

Bezetting van het Ruhrgebied 

1923-1924

• Duitsland kan de herstelbetalingen niet meer opbrengen 
• Franse troepen bezetten het Ruhrgebied om Duitsland te dwingen
  

• De Duitse arbeiders leggen er hun werk neer, maar de overheid betaalt door.

Bezetting van het 

Ruhrgebied 1923-1924

• De Duitse arbeiders leggen er hun werk neer, maar de overheid betaalt door.

Hoe komen ze aan dat geld?

De bezetting van het Ruhrgebied 

De stakende arbeiders krijgen van de overheid wel betaald

De overheid drukt extra geld bij om dit te betalen 

gevolg: hyperinflatie 

Met hetzelfde geld kan men minder kopen

Hierover volgende week meer!

Begrippen uit deze les

• wapenstilstand
• Vrede van Versailles/Dictaat van Versailles
• herstelbetalingen
• Volkenbond
• Republiek van Weimar

Personen uit deze les

• David Lloyd George
• Vittorio Orlando
• Georges Clemenceau 
• Woodrow Wilson
• Adolf Hitler

Jaartallen uit deze les

• 1918: Duitse Keizer vlucht naar Nederland
  
• 1918: Wapenstilstand
  

• 1918: Oprichting van de Republiek van Weimar
• 1919: Vrede van Versailles