Syllabus 3a2 (R)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2 beweringen:
1. Uitschuiven is de productie verplaatsen van centrum naar periferie en semi-periferie
2. Doorschuiven is het verplaatsen van de productie van de semi-periferie naar de periferie

1. Bewering 1 is juist, 2 onjuist
2. Bewering 2 is juist, 1 is onjuist
3. Beide beweringen zijn onjuist
4. Beide beweringen zijn juist

Welke sector is het grootst in de
semi-periferie?

1. Diensten
2. Agrarische
3. Industrie

Cumulatieve causatie

Opdrachten

Maak uit paragraaf 1.2:

• Opdrachten 3-6

Opdracht 3

3 a Bijvoorbeeld: Het keizerrijk China was in de geschiedenis een lange periode een machtige, hoog ontwikkelde staat, maar verdween na het keizerrijk een periode van het wereldtoneel. China is nu weer terug als grootmacht.

b De onderontwikkeling van de periferie wordt alleen maar sterker als de backwash-effecten niet stoppen en worden aangevuld met spread-effecten. Door de eigen onderontwikkeling kan de periferie dat niet alleen, daarvoor is het centrum nodig.

Opdracht 4

4 a Er moest transport plaatsvinden tussen de mijnen en plantages in het binnenland en de kust. Daarom werd de kolonie Belgisch Kongo via een smalle landstrook verbonden met de kust.

b Vanuit Europa ontstond onder invloed van de industriële revolutie een enorme vraag naar grondstoffen. Alleen door koloniën uit te breiden en intensiever te exploiteren, kon in deze vraag voorzien worden.

Opdracht 5

5 Engeland en Frankrijk hebben het meeste oppervlak in Afrika en zijn dus ook de twee machtigste landen in die tijd in Europa. De andere landen (Portugal, Spanje, Italië, Duitsland en België) hebben maar kleine oppervlak van Afrika en hebben dus ook in Europa minder macht vergeleken met de grootmachten Engeland en Frankrijk.

Opdracht 6

6 – Wallerstein gaat ervan uit dat het centrum de periferie uitbuit.

– Daarnaast gaat Wallerstein uit van afhankelijkheidsrelaties. In zijn systeem is de periferie afhankelijker van de kern dan andersom, wat leidt tot ongelijk(waardig)heid.

Wat is het beste voorbeeld van diffusie?

1. De Koerdische taal wordt onder Koerden gesproken in Turkije, Iran, Irak en Syrië
2. Een populair nummer van een Engelse zangeres staat nu ook in Canada, Nieuw-Zeeland en de V.S. op nummer 1 in de hitlijsten
3. Ook in China shoppen de bewoners van grote steden tegenwoordig in de Zweedse Ikea
4. Zowel in Turkije als duizenden kilometers verderop in Marokko zie je in elk dorp en in iedere stad minimaal één moskee

Spread effecten zijn

1. negatieve effecten op een gebied rondom een groeizone
2. effecten die leidden tot migratie naar het buitenland
3. positieve effecten op het gebied rondom een groeizone
4. effecten die leidden tot immigratie vanuit het buitenland

Backwash en spread effecten zijn tekenen van .................. tussen verschillende regio's

1. verschil in het geboortecijfer
2. ongelijke groei
3. ongelijke participatie in de tertiaire sector
4. verschil in migratie