composteren

composteren kun je leren

Als je op zoek bent naar een manier om je kinderen bewuster te maken van hun impact op de planeet, waarom dan niet eens overwegen om te gaan composteren? 

Composteren is een fantastische manier om voedselverspilling te verminderen, je tuin te verrijken en tegelijkertijd je kinderen waardevolle lessen over de natuur en duurzaamheid te leren. 

wij gaan  jullie helpen om compostmeesters te worden!

afval

hetklokhuis.nl

kleine diertjes restaurant

( voorlezen) 

Wij tuinmannen en vrouwen  maken een composthoop om onze tuinafval om te zetten in plantenvoeding. Schimmels, bacterien en kleine diertjes doen het werk voor ons.  Maar "denken"de schimmels, bacterien en kleinen beestjes er ook zo over?  Denken die elke morgen  "laten we eens hard gaan werken"? Welnee! Zij denken aan eten, eten en nog eens eten! En waar kun je zo lekker eten als in het kleine diertjes restaurant: "De composthoop"? 

buiten hangt een bord: 

Plaats voor: 

• 1000.000.000 bacterien
• 1600.000.000 schimmels
• 20.000 pissebedden
• 10.000 wormen
• 2000 miljoenpoten
• 1000 duizendpoten
• 2300 slakken
• 50 spinnen en 1 gezin spitsmuizen

p.s. geen plaats voor mieren

wat willen ze eten?

de kleine diertjes willen blaadjes op hun bord, in alle soorten en maten. Maar geen plastic. stenen, glas of blik.  Dat verteert niet in hun maag, en ze willen dat het er donker, vochtig en warm is....

waar komen ze voor? 

Al deze dieren houden van vochtig en donker. Iedereen wil meteeen gaan eten. Maar niet allemaal het zelfde. De duizendpoten, de spinnen en de spitsmuizen eten alleen vlees: beestjesvlees! En ze wachten geduldig tot het hele restaurant proptvol zit. 

aan tafel

1. Eerst komen de stoere schimmels: "Geef mij maar vochtig blad! "zeggen ze. Ze eten de harde buitenkant van de blaadjes 

bacterien 

Als de schimmels al het lekkers hebben opgegetenkomen de bacterien.. De harde buitenkant van de blaadjes houdt hen nu niet meer tegen. Die is al opgegeten. De bacterien beginnen aan de zachte binnenkant van de bladeren. De bladeren worden al wat zacht. Net pap!

de wormen en de miljoenpoten

De bacterien zijn heel druk aan het eten. Ze hebben niets in de gaten. Maar daar komen de wormen en miljoenpoten. En de slakken. Zij smullen van blubberblaadjes met bacteriesaus

spitsmuizen, duizendpoten en spinnen...

En omdat spitsmuizen, net als duizendpoten en spinnen graag kleine diertjesvless lusten... komen ze ook op het restaurant af!

na een jaar....

Na een jaar zijn al de schimmels, bacterien en de kleine beestjes uitgegeten. En wie mag de boel opruimen?  Precies, de tuinmens! En dat doet het met plezier. Hij verspreidt de hele composthoop, met alle volgevreten bacterien, schimmels en kleine beesjes ( en hun miljarden poepjes)  over de tuin. Alles is verteerd tot compostgrond. 

de planten

Nu wordt het tijd voor de planten! Ze zijn gek op wormenpoep! Ze sturen al hun wortels naar de wormenpoep. Puur plantenvoedsel. In wormenpoep kun je lekker groeien! Het is heerlijk luchtig en zit vol lekker eten! En zo groeien de prei , wortels, sla en nog veel meer ! En dan is het tijd voor de tuinmens. Ze halen de wortels en sla uit de tuin om....

de grote afvalproef

de voorbereiding

• zoek verschillende voorwerpen bij elkaar
• zoek een stukje grond, het liefst in de schaduw, waar je de voorwerpen kunt begraven
• maak een herinneringspaaltje 

de activiteit

• Ieder groepje stopt elk een voorwerp in de grond. Niet te diep, want jullie zullen het enkele keren weer gaan opgraven
• na een week graven jullie het voorwerp weer op en noteren jullie wat er met het voorwerp gebeurt is
• Een week later herhaal je de proef nog een keer en het voorwerp wordt vergeleken met de week er voor. 
• Als de grond wat droog is, mag je die nat gaan maken
• Doe dit minstens 4 weken lang of tot dat je duidelijke verschillen  merkt bij de begraven voorwerpen. 

opdracht : het beestenhotel: 

Jullie beest heeft honger!  

Wat denk je dat het eet?  Zoek  samen 8 dingen.

Onderzoek het eten dat jullie gevonden hebben:

• wat is zwaar en wat is licht?
• wat is groot en wat is klein?
• Wat is bruin en wat is groen?
• Wat leeft en wat is dood ? 

Wat denk jij? 

Blijven deze bladeren hier altijd liggen? 

Stappen om een composthoop te maken

stap 1

Je hebt twee grote bakken nodig, zonder bodem. Deze kun je zelf timmeren van oud hout. Maak elke bak/krat ruim genoeg, minimaal 1m3.

stap 2

Zorg in de zijwanden voor voldoende kieren tussen de planken van 1-2cm. Dat is belangrijk voor de beluchting. Je kunt natuurlijk ook een losse composthoop maken. Dus zonder zijwanden. Maar in de praktijk valt zo’n constructie snel uiteen waardoor het composteerproces stopt.

stap 3

Plaats de bakken op een bodem van tuingrond. Zo kunnen de bodemdiertjes er makkelijk bij en het vocht heeft de kans weg te lopen.

stap 4

Maak ook een kleine, handzame bak met fijn gaas om te zeven.

stap 5

Zet de twee compostbakken bij voorkeur in de halfschaduw. Op zo'n plek brengt de warmte van de ochtendzon de temperatuur van de bak vast omhoog.

stap 6

De eerste bak bouw je als volgt op met de volgende lagen:-laag kruidachtige gewassen-laag houtachtige gewassen-laag kruidachtige gewassen-laag houtachtige gewassen-etc.

stap 7

In de lagen steek je een paar houten palen of dikke takken. Nà de volledige opbouw van de hoop trek je die eruit.

stap 8 

Het geheel dek je steeds af met een jute zak

STAP 9 

Bak vol? Bouw dan de tweede bak op.

www.onzeschooltuin.nl

Leerdoelen: 

• ll kan enkele bekende Nederlandse planten-, schimmels- en diersoorten in de eigen buurt herkennen en benoemen.
• ll kan door goed observeen verschillen in kenmerken benoemen
• ll. is in staat om dieren onder te verdelen op basis van kenmerken  bouw, ontwikkeling, levenscyclus)  zoals koud- en warmbloedig, wel/ geen skelet, ademhalingswijze, wel/geen zoogdier

materiaal 

• Handpoppen
• afbeeldingen van kriebelbeesjes
• zoekkaart bodemdieren
• petri schaaltjes om beestjes mee te bekijken
• loeppotjes
• transparante bak of aquarium 
• eten en beschutting voor kriebelbeestjes