Van kind tot crimineel

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 4

In aanloop van examen Maatschappijkunde

Een onderdeel uit criminaliteit en rechtsstaat

van kind tot crimineel

onthouden: een truc om dingen goed te onthouden is door er een verhaal bij te maken (pi-reeks). Dit gaan we ook doen in deze lessen.

Jullie schrijven je eigen verhaal bij ons lijdend voorwerp

De start. 

Bedenk voor je hoofdpersonage:

- naam

- gezinssamenstelling

- soort huis / straat

- woonplaats

2 minuten

Individuele oorzaken 

• Gebrekkige opvoeding
• Gedrags- en psychische problemen
• Sterke groepsdruk
• Problematisch drugsgebruik
• Persoonlijkheidskenmerken 

Schrijf je verhaal verder. En verwerk er tenminste 2 individuele oorzaken van criminaliteit in. Maak er dus een verhaal van (geef voorbeelden) anders werkt het niet!

Maatschappelijke oorzaken

-slechte levensomstandigheden

- gebrek aan sociale controle

- lage pakkans / gelegenheid maakt de dief

- normvervaging

-weinig maatschappelijke bindingen

-eens een dief, altijd een dief / etikettering

Schrijf je verhaal weer verder. En verwerk er tenminste 2 maatschappelijke oorzaken van criminaliteit in. Maak er dus een verhaal van (geef voorbeelden) anders werkt het niet!

Kans op criminaliteit groter

De individuele en maatschappelijke oorzaken, of factoren maken de kans dat iemand de criminaliteit in komt groter.

Als we criminaliteit tegen willen gaan, welke oorzaken kunnen we dan het beste bestrijden?

Overtredingen en misdrijven

• Overtredingen: 

bijv. door rood licht, wildplassen, (iets)te snel rijden (= meestal minder erg)

• Misdrijven: 

bijv. vernielingen, diefstal, mishandeling. (= meestal erger)

Soorten criminaliteit

• Zware criminaliteit: 
  

moord, inbraak, verkrachting, overvallen, heling, verkoop van hard-drugs (meestal: uitgewerkt plan voor nodig & georganiseerde misdaad)

• Veelvoorkomende criminaliteit: 
  

winkeldiefstal, voetbalvandalisme, zinloos geweld, graffiti, zwartrijden 

(meestal: geen uitgewerkt plan voor nodig)

Verwerk in je verhaal tenminste 1 criminele handeling die onze hoofdpersoon doet en waarbij hij/zij gepakt wordt door het arrestatieteam.

Schrijf verder: welke materiële en immateriële gevolgen heeft onze hoofdpersoon veroorzaakt? 

INVOEGEN SCHEMA

RECHTSGANG

Rechtbanken

Elke rechtbank heeft verschillende soorten strafrechters:

• De kantonrechter. 

Deze rechter behandelt lichte overtredingen.

• De politierechter. 

Overtredingen en lichte misdrijven waarvoor maximaal één jaar gevangenisstraf wordt geëist.

• De meervoudige kamer. 

Zwaardere en ingewikkeldere misdrijven.

Raadkamer

De raadkamer van de rechtbank kan een bevel tot gevangenhouding van 90 dagen geven. Een raadkamer wordt gevormd door een drietal rechters.

Rechter-Commissaris

Toestemming voor maximaal 14 dagen

2: Officier van Justitie

De OvJ kan dit verlengen met maximaal 2 keer drie dagen

1: Politie

De politie kan een verdachte maximaal 15 uur vastzetten

Voorarrest

Het voorarrest kan maximaal 110 dagen en 15 uur duren

De rechtzaak

1. De rechter controleert je persoonsgegevens.
   
2. De officier leest de aanklacht voor.
   
3. De rechter, officier en de advocaat mogen vragen stellen.
   
4. Eventuele getuigen mogen hun verhaal doen.
   
5. De officier legt uit waarom hij de verdachte schuldig vindt en eist een bepaalde straf.
   
6. De advocaat mag de verdachte een laatste keer verdedigen.
   
7. De verdachte krijgt het laatste woord voordat de uitspraak komt.
   
8. De rechter spreekt het vonnis uit.

Soorten straffen

• Hoofdstraf (geldboete, gevangenisstraf, taakstraf (werkstraf of leerstraf)
• Bijkomende straf (bv Rijbewijs inleveren of ontzegging uit beroep)
• Maatregel : tbs

Doelen van straffen

• Wraak en vergelding
• Afschrikking
• Voorkomen van eigenrichting
• Resocialisatie
• Beveiliging van de samenleving

Schrijf verder: het vonnis van de rechter. Verwerk hierin in ieder geval:

Gaat het om een strafbaar feit?

Heeft de verdachte dit feit gepleegd?

Is de verdachte schuldig? 

Welke straf is passend en waarom?

Beleid

Met beleid bedoelen we het geheel van ideeën of plannen om iets te bereiken. 

Je voert beleid wanneer je voor langere tijd aandacht geeft aan een probleem met als doel dit probleem te verminderen. 

Effectiviteit

Achteraf wordt gekeken of beleid wel echt heeft gewerkt. Daalt het aantal winkeldiefstallen niet, dan is het beleid voor winkeldiefstal niet effectief (en moet er ander beleid worden bedacht)

Wenselijkheid

Hierbij wordt er gekeken of mensen in de samenleving het wel eens zijn met het beleid. Niet iedereen vond de straf 'enkelband' passend. Dit zou geen echte straf zijn. 

Eind

Hoe eindigt je verhaal? Gaat je hoofdpersoon het rechte pad op of haalt de staf van de rechter eigenlijk niets uit? Wat is er mis gegaan? En waar kon het beter in het leven van je hoofdpersoon?

Meerkeuzevragen

Lees eerst de vraag en de bron en geef eerst het antwoord zonder de antwoorden te lezen.

Meerkeuzevragen

2 foute antwoorden

1 afleider

1goed antwoord