• Wereldoriëntatie
• Taal
• +3
• Basisschool
• Groep 5,6

Introduction

Zo'n 500 jaar geleden was Willem van Oranje de leider van de opstand in het gebied dat later Nederland zou worden. Hij groeide uit tot een van de belangrijkste helden uit onze geschiedenis. Hij wordt niet voor niks 'De vader des vaderlands' genoemd. Wie was deze edelman eigenlijk? En waarom is hij zo belangrijk geworden voor de geschiedenis van Nederland? In deze les leren de leerlingen er alles over.

Willem van Oranje

                        Wat weet jij al over Willem van Oranje? 

De placemat

Vul individueel op de placemat in wat jij al weet over Willem van Oranje. Overleg daarna met je groepje. Schrijf met je groepje in het midden op wat jullie al weten over het onderwerp. Wissel deze informatie vervolgens klassikaal uit.

Weet weet jij al?

Vragenmuur

Wat zou jij willen weten over 

Wllem van Oranje? Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Eigen leervragen

De leerlingen formuleren eigen leervragen over het onderwerp. De vragen worden opgeschreven op een papiertje en op de vragenmuur geplakt. Zodra een vraag is beantwoord, wordt hij verplaatst naar de weetmuur.

Wereldoriëntatie

Na deze les:

• weet ik wie Willem van Oranje was en waarom hij zo bijzonder is geweest voor de geschiedenis van Nederland.
• weet ik welke belangrijke gebeurtenissen een rol hebben gespeeld in het leven van Willem van Oranje. 
• weet ik waar Delft ligt en wat dit met Willem van Oranje te maken heeft.
• weet ik wat ons volkslied met Willem van Oranje te maken heeft.

Dit ga je leren

Begrijpend lezen en woordenschat

Na deze les:

• begrijp ik de belangrijke woorden die met Willem van Oranje te maken hebben. 

Taal

Na de les:

• kan ik de belangrijkste informatie uit de tekst en filmpjes samenvatten op een tijdlijn.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Over welke tijd hebben we het?

Willem van Oranje:

1533 - 1584

Bekijk het filmpje.

Bekijk de clipphanger op de volgende slide over Willem van Oranje. Maak tijdens en na het bekijken van het filmpje aantekeningen in je projectschrift.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

_{Verdiepende tekst}

Arceer de woorden die je nog niet goed begrijpt. Arceer in ieder geval: 

• vaderland
• de leider
  
• de opstand
  
• het hof
  
• de fans
  
• trouw
  
• iets zien zitten
  
• Dat klopt als een bus.
  
• de troon
  

_Woordenschat

Willem van Oranje

vaderland

Het land waarin je geboren bent.

Willem van Oranje wordt ook wel de vader des vaderlands genoemd. Oftewel: de vader van Nederland.

de opstand

Het tegen iets of iemand in verzet komen.

Willem van Oranje was de leider van de opstand in het gebied dat later Nederland zou worden. 

de leider

Degene die zegt wat er moet gebeuren.

Willem van Oranje was een goede leider. 

het hof

Een plek waar vroeger belangrijke mensen woonden. Tegenwoordig wordt het woord hof ook wel gebruikt als er kleine woningen rond een binnenplaats staan met een toegangspoort. Dat zie je vaak in grote steden zoals Amsterdam en Utrecht.

de troon

Stoel van een koning.

Het Prinsenhof in Delft. De plek waar Willem van Oranje heeft gewoond.

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Ga met behulp van de hulpkaart op zoek naar de betekenis van de woorden die jij hebt gearceerd. 

Weet je de betekenis nog niet? Zoek dan de betekenis van het woord op, op deze website. Schrijf de betekenis voor jezelf op. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.

groot

klein

muis

olifant

Hulpkaart

woordparaplu

woordtrap

woordkast

Woordenschat

Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.

..
.

Heb jij de tekst goed begrepen? Test je kennis!

Hoe wordt Willem van Oranje ook wel genoemd?

1. Vader des vaderlands
2. De Vader
3. Vader van de Oranjes
4. de Baas der Nederlanden

..
.

Heb jij de tekst goed begrepen? Test je kennis!

Hoe komt het dat wij nog steeds in het volkslied zingen: 'Wilhelmus van Nassau, ben ik van Duitsen bloed'?

1. Willem van Oranje wilde vechten tegen Duitsland.
2. Willem van Oranje is geboren in Duitsland.
3. Willem van Oranje sprak geen Nederlands, alleen maar Duits.
4. Willem van Oranje ging graag naar Duitsland op vakantie.

.

Leg uit waarom Willem van Oranje werd vermoord.

Heb jij de tekst en het filmpje goed begrepen?

Test je kennis!

Bekijk het filmpje.

Bekijk het filmpje over Willem van Oranje.

Maak tijdens en na het bekijken van het filmpje aantekeningen in je projectschrift.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

Willem van Oranje groeide op aan de Prinsenhof in Delft. Later werd hij hier vermoord. Bekijk op de volgende slide waar de Prinsenhof ligt. 

Tip! Versleep het poppetje naar verschillende plekken om er een kijkje te nemen.

Verwerkingsopdracht

Om de informatie over Willem van Oranje goed te kunnen onthouden is handig om een tijdlijn over zijn leven te maken. Zo weet je precies wanneer wat precies is gebeurd. Kijk nog eens naar de alinea Van edelman tot oorlogsheld. In deze alinea staat belangrijke informatie over het leven van Willem. De belangrijkste informatie in de tekst onderstreep ik. In de eerste zin onderstreep ik:

Willem van Oranje werd in 1533 geboren op kasteel Dillenburg in Duitsland en woonde vanaf zijn twaalfde in Brussel aan het hof van de keizer, Karel de Vijfde. 

Onderstrepen jullie deze informatie ook in de tekst?

Uitleg

Verwerkingsopdracht

Deze belangrijke informatie schrijf ik op kaartjes. Als ik dat voor alle belangrijke informatie doe, kan ik straks alle kaartjes aan elkaar plakken en heb ik een tijdlijn gemaakt van het leven van Willem van Oranje. 

Uitleg

1533

Willem van Oranje werd geboren op kasteel Dillenburg in Duitsland.

12 jaar

Willem van Oranje woont in Brussel aan het hof van de keizer, Karel de Vijfde.

Verwerkingsopdracht

Lees samen met je schoudermaatje de alinea Van edelman tot oorlogsheld nog een keertje en onderstreep de belangrijkste informatie in de tekst.

Uitleg

Bespreek klassikaal welke informatie jullie hebben onderstreept. Hebben jullie alle belangrijke informatie uit de tekst gehaald?

Verwerkingsopdracht: een tijdlijn in een (lucifer)doosje

1. Lees de rest van de tekst nog een keer en onderstreep de belangrijkste informatie. Bekijk vervolgens je aantekeningen die je hebt gemaakt bij de filmpjes nog een keer.
2. Ga op zoek naar een klein doosje en knip kaartjes van papier zo groot als het doosje.
3. Schrijf op de kaartjes welke belangrijke gebeurtenis er heeft plaatsgevonden. Als je het jaartal en de datum weet, schrijf je die erbij. Je kunt er natuurlijk ook bij tekenen. Gebruik de informatie uit de tekst en de filmpjes.
4. Plak al je kaartjes in de juiste volgorde aan elkaar, zodat er een lange slinger (een tijdlijn) ontstaat over het leven van Willem van Oranje.
5. Vouw de tijdlijn om en om en stop hem in het doosje. Versier je het doosje ook?
6. Maak een foto van jouw tijdlijd en plak hem in je projectschrift.

Wereldoriëntatie

• Ik weet wie Willem van Oranje was en waarom hij zo bijzonder is geweest voor de geschiedenis van Nederland.
• Ik weet welke belangrijke gebeurtenissen een rol hebben gespeeld in het leven van Willem van Oranje. 
• Ik weet wat ons volkslied met Willem van Oranje te maken heeft.

Ik weet nu ... & ik kan nu ... 

Woordenschat

• Ik begrijp de belangrijke woorden die met Willem van Oranje te maken hebben. 

Taal

• Ik kan de belangrijkste informatie uit de tekst en filmpjes samenvatten op een tijdlijn.

Terugkoppeling lesdoelen

Terugkoppeling eigen leervragen

• Op welke vragen hebben jullie deze les antwoord gekregen? 
• Welke vragen zijn nog onbeantwoord? 
• Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch achter het antwoord op deze vragen komt?
  

Wat heb jij deze les geleerd? Welke antwoorden heb jij gevonden op jouw leervragen? Schrijf het in je projectschrift.

Terugkoppeling eigen leervragen

              Tot de volgende keer!