AK1 (Sub)urbanisatie

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Dorp

Minder dan 10.000 inwoners

1. weinig gebouwen

2. weinig verkeer

3. weinig mensen

4. weinig verbindingen

5. weinig voorzieningen

Heeft vaak alleen een bakker, kleine supermarkt. Voor de middelbare school moet je vaak naar een andere plek of stad.

(sub)Urbanisatie

Leerdoelen

• Je weet waardoor urbanisatie op gang kwam;
• Je weet waardoor suburbanisatie ontstond;
• Je weet de gevolgen van suburbanisatie.

Introductie

Je hebt de vorige les geleerd dat de steden steeds belangrijker werden.

 Voor de  boeren en de ambachtslieden werd de stad een marktplaats.

Nog steeds groeien de steden en komen er gebouwen en huizen bij. 

Deze paragraaf gaat over de groei van onze tijd!

Stad

Meer dan 10.000 inwoners

1. veel gebouwen

2. veel verkeer

3. veel mensen die dichtbij elkaar wonen

4. veel verbindingen(infrastructuur)

bijv: wegen, spoorwegen, vliegvelden, kabels en buizen.

5. veel voorzieningen

bijv: winkels, bioscopen, restaurants, scholen, ziekenhuis.

Stad

Dorp

Veel voorzieningen

Weinig voorzieningen

Mensen wonen dicht bij elkaar

Minder dan 10.000 inwoners

Meer dan 10.000 inwoners

Veel gebouwen

Veel infrastructuur

Hoe heet het stedelijke gebied waarin Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en Den Haag liggen?

Vanaf 1900: problemen

- Geen riolering

- Kleine, ongezonde huizen

- Veel uitlaatgassen (fabrieken)

- Laagopgeleiden

- Werklozen

- Verpaupering (verslechtering)

Wat betekent urbanisatie?

Stel: Op het platteland vindt mechanisatie plaats (steeds meer werk wordt met machines gedaan).
Leg uit welke gevolgen dit heeft voor de bevolkingsomvang op het platteland?

De stad als economisch centrum

Industriële revolutie: Urbanisatie

Hetzelfde principe in ontwikkelende landen!

Urbanisatie

- Industrie: Fabrieken, verwerken van goederen

- Mechanisch

- Revolutie: Snelle verandering (evolutie = langzame verandering)

--> Samenleving veranderde!

Mensen konden dichter op elkaar wonen

Trek naar de stad, want daar was werk

--> Urbanisatie

Urbanisatie

In de rijke landen ontstond urbanisatie in de 19e eeuw:

• Er kwamen fabrieken
• Mensen kwamen vanaf het platteland in deze fabrieken werken

Urbanisatie

In de rijke landen ontstond urbanisatie in de 19e eeuw:

• Er kwamen fabrieken
• Mensen kwamen vanaf het platteland in deze fabrieken werken

Mensen gingen hier niet alleen werken maar bleven in deze steden wonen.

Ze gingen trouwen en kregen veel kinderen.

Urbanisatie

In de rijke landen ontstond urbanisatie in de 19e eeuw:

• Er kwamen fabrieken
• Mensen kwamen vanaf het platteland in deze fabrieken werken

Mensen gingen hier niet alleen werken maar bleven in deze steden wonen.

Ze gingen trouwen en kregen veel kinderen.

Hierdoor groeiden de steden. 

Dit noem je urbanisatie.

In arme landen is dit pas vanaf de 20e eeuw ontstaan.

	Oorzaak
1
2
3

Gevolg: Urbanisatie

Daardoor groeide de steden

Mensen gingen in deze steden wonen en kregen ook veel kinderen

Eind 19e eeuw. Kwamen steeds meer fabrieken 

Mensen gingen in deze fabrieken werken.

 

0

Suburbanisatie

- Na jaren ‘60: Suburbanisatie:

   - Grote huizen + tuin

   - Veilig (vlucht voor de stad)

   - Opkomst auto + welvaart

Binnenlandse migratie

 positief migratiesaldo

(=Het aantal personen dat zich in de regio vestigt min het aantal inwoners dat de regio verlaat.)

Suburbanisatie 1960-1990: Groeikernen

- Als de mensen die het zich kunnen veroorloven wegtrekken uit de stad…

- Groeikernenbeleid

1960-1990: Groeikernen

Leg uit welke gevolgen suburbanisatie heeft op de welvaart van de stad

Opvallend sterke groei bevolking Randstad en boog van stadsgewesten

Opvallend is de sterke groei in een korte periode van het aantal mensen in de Randstad en in de boog van stadsgewesten: Breda, via Nijmegen/Arnhem tot aan Zwolle. De betere economische vooruitzichten en het aanbod van een diversiteit aan type woningen in de steden hier veroorzaakt dit. De toename van het aantal huishoudens zien we vrijwel overal terug. Dit komt vooral door het aantal mensen dat gaat scheiden en zelfstandige woonruimte zoekt. Voornamelijk ouderen die gaan scheiden, blijven zelfstandig wonen. Dit vergroot de druk op de huidige woningmarkt in alle regio’s.

Overal daalt aandeel jonge jeugd, oudere jeugd neemt toe

Bij het aantal kinderen in ons land zien we wat bijzonders. De jonge jeugd neemt flink af in grote delen van ons land. 

Overal afname beroepsbevolking

Afname van de werkzame beroepsbevolking, waarbij de krimp- en anticipeergebieden het hardst getroffen worden.

Suburbanisatie in VS

Rijke, blanke mensen in buitenwijken (suburbs)

   - Typische woonwijken (check films / the                            

      American dream)

   - Veel brede snelwegen

   - Urban sprawl

Arme mensen achter rond centrum

Leg uit hoe door suburbanisatie er een scheiding ontstond tussen "rijke" mensen en "arme" mensen.

Gevolgen suburbanisatie

Wie blijft er over?

Wat doet dat met het voorzieningsniveau?

Steden in problemen!

Reactie overheid:

   - Steden aantrekkelijker maken (stadsvernieuwing, herstructurering)

   - Meer bouwen bij steden (VINEX-wijken):

      - Wijken aan de rand van de stad: dus binnen grenzen, maar wel goed bereikbaar

      - Gezinswijken (speeltuinen)

      - Maken gebruik van voorzieningen van de stad

Re-urbanisatie

Mensen met hogere inkomens trekken weer naar de stad

De stad wordt “hip”

Mensen trekken bedrijven & voorzieningen aan…

--> Trekt nieuwe mensen aan

VIerde Nota EXtra (VINEX):

- Woonwijken

- Voor gezinnen (tuin)

- Binnen gemeentegrenzen

- Maar aan de rand (bereikbaar)

Leerdoelen

• Je weet waardoor urbanisatie op gang kwam;
• Je weet waardoor suburbanisatie ontstond;
• Je weet de gevolgen van suburbanisatie.