rechtstaat en democratie y4a les 5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

CUT THE CRAP...

1.  Venn-diagram met overeenkomst en verschillen t.a.v. de ideeen over de rechtstaat en democratie van de liberalen, socialisten, protestanten en katholieken (confessionelen)
   
2.  lessen en huiswerk,
   
3. -tallen
   

Due date maandag 25  mei 12.35 uur in magister/opdrachten

CUT THE CRAP...

CUT THE CRAP...

Wat er in ieder geval in moet staan...begrippen.......

algemeen belang, zonder last or ruggespraak, politieke partijen, districtenstelsel, censuskiesrecht, elite, gewone man, arbeidersklasse, vrijzinnig protestantisme, calvinisme, anti-revolutionair, schoolstrijd, beginselprogramma, souvereiniteit in eigen kring, ARP, partijdiscipline, katholieken, emancipatie, Rerum Novarum, subsidariteitsbeginsel, Palingoproer, crisisjaren, de sociale kwestie, SDB, socialistisch heilstaat, anarchist, revolutie, SDAP, reformisme

CUT THE CRAP...

wat er in ieder geval in moet staan...personen

Johan Rudolf Thorbecke, Abraham Kuyper, Herman Schaepman, Ferdinand Domela Nieuwenhuis, Barend Heldt, Pieter Jelle Troelstra

CUT THE CRAP...

WAAR BEGIN JE MEE?

Met de liberalen natuurlijk:

• parlementaire, soort van democratische, monarchie
  
• Zeker Johan Rudolf Thorbecke
• zonder last en ruggespraak (itt de Republiek)
  
• (100) districtenstelsel met stemrecht voor rijke mannen
  
• 1885: eerste liberale partij.. de Liberale Unie
• beperkte taak van de overheid: nachtwakerstaat
• dus geen omkijken naar de sociale kwestie: economische vrijheid uber alles
• achterban: de rijkere burgerij

CUT THE CRAP...

EN DAN?

De protestanten natuurlijk:

• Abraham Kuyper met zijn ARP (1879): god is oppermachtig en bijbel is de handleiding
• tegen liberalisme/katholieken en verlichte idealen, voor partijdiscipline
• calvisnisme moet "de /grondtoon van de natie" worden
• de schoolstrijd (bijzonder scholen kregen geen geld overheid &  liberale schoolwet 1878)
• organiseerde het volk, zoals het nu ook gaat.
• beginsel programma: beperkte (sterk gescheiden) taak voor de staat (defensie/ buitenlandse relaties) en souvereiniteit in eigen kring (bedrijven, gezin, onderwijs)
• dus what about de sociale kwestie
• achterban: de calvinisische kleine luyden

CUT THE CRAP...

EN DAN?.... De katholieken duh...:

• Herman Schaepman: god en paus is oppermachtig en bijbel is de handleiding (encycliek Rerum Novarum)
• de katholieken moeten emanciperen
• what about the sociale kwestie
• t/m 1870 voor liberalisme (pro-godsdienstvrijheid) vanaf die tijd vriendjes met de protestanten (schoolstrijd/districtenstelsel) en tegen lib/soc
• de schoolstrijd (bijzonder scholen kregen geen geld overheid &  liberale schoolwet 1878)


•  eenheid tussen kerk & staat maar met  subsidariteitsbeginsel (wereldlijke en geestelijke macht)
• achterban: gelovigen katholieken

CUT THE CRAP...

EN DAN?

De socialisten...:

• Van Barend Heldt naar Ferdinand Domal Nieuwenhuis (SDB) en Pieter Jelle Troelstra (SDAP)
• van socialist naar anarchistt = parlementaire democratie naar stakingen en revolutie
• 1870: de sociale kwestie = armoede arbeidersklasse
• via parlement naar grotere gelijkheid (reformisme)
• partijdiscipline en leider
• tegen godsdienst en voor grotere rol overheid
• achterban: de arbeiders

CUT THE CRAP...

DONE?

Heb je goed het overzicht wat ze willen voor de rechtstaat en democratie?

Maak je Venn-diagram en upload in magister bij opdrachten