Les 1 (non)Fictie , (niet)realistisch, verhaalsoort

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Cursus fictie

Les 1

1. Je leert over setting en sfeer
2. Je kan de setting van een verhaal benoemen 

Waar denk je aan bij de setting
van een verhaal?

setting

Betekenis: De setting bestaat uit de plaats, tijd en omstandigheden die de achtergrond vormen waartegen het verhaal zich afspeelt.

 

Plaats bijvoorbeeld: in een bepaald land

Tijd bijvoorbeeld: heden, verleden, een bepaald jaar

Omstandigheden bijvoorbeeld: oorlog, een sneeuwstorm

Wat denk je dat sfeer in een verhaal is?

Wat is sfeer?

Betekenis: De plaats, tijd en omstandigheden zijn samen vaak heel bepalend voor de sfeer van een verhaal. 

De sfeer kan bijvoorbeeld griezelig, dreigend, benauwend, kil, geheimzinnig, ontspannen, verveeld, romantisch of onbezorgd zijn.

Aan de slag

• Pak je boek op bladzijde 64 erbij 
• We lezen samen tekst 1
• maak opdracht 1 in je schrift
• Huiswerk: zelf lezen tekst 2 en maken opdracht 2 en 3

Les 2

1. Je leert over tijd in verhalen.
2. Je weet wat het vertelheden is en kent de tijdsprongen.

Even herhalen:
Wat kan je vertellen over de setting in 100 uren nacht?

In Oorlogswinter is de sfeer:

1. ontspannen
2. romantisch
3. dreigend
4. onbezorgd

Tijdsprong vooruit en achteruit

De meeste verhalen worden niet in de chronologische volgorde verteld: er vinden tijdsprongen plaats.

tijdsprong vooruit:

-een deel van het verhaal wordt niet verteld.  Hoofdstuk 1 eindigt op 7 januari en in het volgende hoofdstuk is het 28 maart.

tijdsprong achteruit:

-noem je een flashback. Er wordt iets beschreven wat eerder is gebeurd. 

Aan de slag

• Pak je boek op bladzijde 68 erbij 
• We lezen samen tekst 1, 2 en 3
• maak opdracht 1,2 en 3 in je schrift

Les 3

1. Je leert over verhaallijnen in verhalen.
2. Je weet wat het perspectief is in een verhaal.

Perspectief

Het verhaal heeft meerdere hoofdpersonen die elk hun eigen perspectief hebben (dat kan een ik-perspectief zijn, maar ook een hij/zij-perspectief).

Perspectief = door wiens ogen volg je als lezer het verhaal / de positie van waaruit de lezer een verhaal waarneemt

Aan de slag

• Pak je boek op bladzijde 73 erbij 
• We lezen samen tekst 1,2 en 3
• Maak opdracht 1, 2 en 3 in je schrift

Les 4

1. Je leert over spanning in verhalen.
2. Je weet wat het perspectief is in een verhaal.

Spanning

Spanning ontstaat bijvoorbeeld doordat er iets spannends, gevaarlijks of onverwachts gebeurt. Denk aan een ontvoering of achtervolging.

Twee soorten spanning:

- actiespanning: vaak een ‘gejaagde’ stijl: de gebeurtenissen volgen elkaar in hoog tempo op

- psychologische spanning

Psychologische spanning

Psychologische spanning kan onder andere worden opgeroepen door:

- inleven in  een personage

- open plekken: het verhaal roept vragen op waarop je graag een antwoord wilt hebben

- een onderbreking van het verhaal door bijvoorbeeld een cliffhanger (een hoofdstuk eindigt op een heel spannend moment), een tijdsprong of wisseling van perspectief

In Black Panther herken je:

1. actiespanning
2. psychologische spanning

Welk soort(en) spanning kan voorkomen in Erebos?

In de bibliotheek staan pictogrammen op de boeken, zodat je kunt zien bij welk genre een boek hoort. Een genre geeft aan wat voor een soort verhaal in het boek wordt verteld, bijvoorbeeld griezelverhaal of een verhaal over geschiedenis.

Genres

Soorten verhalen noemen we genres.

• historische boeken;
• detectives;
• oorlogsverhalen;
• sprookjes;
• griezelverhalen;
• avonturenverhalen;
• liefdesverhalen.

Bij welke genres past Oorlogswinter?

Aan de slag

• Pak je boek op bladzijde 78 erbij
• We lezen samen tekst 1,2,3 en 4
• Maak opdracht 1 tot en met 5 in je schrift
• Wat niet af is deze les wordt huiswerk