H2.2 Politiek in Athene

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§2.2 Politiek in Athene

Sleep de onderdelen van de polis naar de juiste plek

Acropolis

Agora

Platteland

Haven

Stadsmuur

Stad

Tempel

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Op welke vier manieren een stadstaat bestuurd kan worden

- Hoe de Atheense democratie werkt en hoe deze verschilt met de Nederlandse democratie

- Hoe de democratie in de Griekse stadstaten verdwijnt

Filmpje

Griekse besuursvormen

Wat noemen we de manier waarop een land of stad besluiten neemt?

1. Polis
2. Politiek
3. Poleis
4. Politie

Monarchie

Aan het begin waren de meeste poleis een monarchie

Dit betekent dat een koning alle macht heeft

Zijn macht wordt geërfd door zijn kinderen

Vaak krijgt de koning hulp van een raad van ouderlingen

Aristocratie

Na een tijd willen de rijke burgers ook wat te zeggen hebben

Zij hebben de wapens en zetten de koning aan de kant

Deze aristoi nemen dan met elkaar de beslissingen

Ook zij krijgen nog advies van een raad van ouderlingen

Aristocratie

Aristos (ἄριστος) = beste

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Aristocratie= de beste heersen

Tirannie

Soms lukt het een aristocraat om alle macht te krijgen

Vaak lukt dit met geweld

Hij wordt dan een tiran met alle macht voor zichzelf

Leg uit wat het verschil is tussen een tiran en een koning

In een woonwijk moet de snelheidslimiet omhoog naar 50 km/u

Eens

Oneens

Vliegen moet duurder worden. Dan wordt er minder gevlogen en dat is beter voor het milieu

Eens

Oneens

Kinderen hoeven maar 4 dagen in de week naar school

Eens

Oneens

De Atheense 

democratie

• De gewone burgers van Athene moeten ook het leger in
• Daarom willen zij meebeslissen over de polis
• Iedere mannelijke burger van 18+ krijgt daarom stemrecht
• Athene wordt zo een democratie

De Atheense democratie

Werkte dit?

Eerst niet, veel Atheners kwamen niet omdat ze moesten werken.

Later werd geregeld dat burgers betaald kregen voor het stemmen.

Ook de bestuursfuncties werden betaald!

Nu konden armere burgers ook meebeslissen en bestuursfuncties bekleden.

Verschillen met de Nederlandse democratie

• Alle mannen en vrouwen >18 jaar

• Indirecte democratie

• Eerste en Tweede Kamer (binnen)

• Verkiezingen (meestal om de 4 jaar)

• Betaalde baan

Wie besluit over oorlog en vrede?

1. 10 generaals
2. Rechters
3. Raad van 500
4. Volksvergadering

Hoeveel mensen hebben de dagelijkse leiding?

1. 10
2. 50
3. 500
4. 6000

Wie bereiden de wetten voor?

1. Rechters
2. Volksvergadering
3. Raad van 500
4. Dagelijkse leiding

Wie keuren wetten goed of af?

1. Rechters
2. Volksvergadering
3. Raad van 500
4. Dagelijkse leiding

Aan de slag

Maak H2.2 online

Klaar? Maak een samenvatting van paragraaf 1 en 2 

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Wat betekent democratie?

1. Een koning regeert
2. Het volk regeert
3. Een tiran regeert
4. Een kleine groep rijken regeert

Vorm van bestuur waarbij een kleine groep mensen met voorrechten (edelen) de macht heeft.

1. monarchie
2. aristocratie
3. democratie
4. tirannie

Wie mochten meebeslissen in de Atheense democratie?

1. slaven
2. vreemdelingen
3. democratie
4. mannen

De naam van de persoon die het meest genoemd werd tijdens het schervengericht.....

1. Moest voor tien jaar in de gevangenis
2. Werd meteen vermoord
3. Werd voor tien jaar verbannen uit Athene
4. Mocht nooit meer in Athene komen

In Athene kreeg je burgerrecht als...

1. Je in Athene geboren was
2. Je vader in Athene geboren was
3. Je beide ouders in Athene geboren waren
4. Je moeder in Athene geboren was

Hoe verschilt de Atheense democratie met de Nederlandse?

Atheense democratie

Nederlandse democratie

Politici hebben de politiek als beroep

De burgers mogen zelf over wetten stemmen

Vrouwen mogen niet meedoen in de politiek

Politici hebben naast politiek nog een ander beroep

Vrouwen mogen wel meedoen in de politiek

Iedere 4 jaar komt een nieuwe regering

Iedere maand komt een nieuwe regering

De burgers kiezen wie over de wetten stemmen

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maak een samenvatting van paragraaf 1 en 2