pm1

• Groen
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Welkom 

geslachtelijk vermeerderen kan door

1. enten = juist/onjuist
   
2. afleggen = juist/onjuist
3. weefselkweek = juist/onjuist
4. zaaien = juist/onjuist

Stap 6: Zaaien!

Zodra de peultjes flink zijn gegroeit mogen ze gezaaid worden. 

1.7 Poten en zaaien

Zaai-instructie: hoe diep, hoe ver uit elkaar? licht- of donkerkiemend

Zaaimethode per plant verschillend.

Poten

Aardappelen en bollen (uien en bloembollen) worden met een pootmachine in de grond gelegd op de juiste afstand van elkaar.

Daarna worden ze ondergedekt met een laag aarde. Aardappelruggen.

Poten in je moestuin

Wat zijn groeifactoren?

• voeding
• water
• licht
• lucht
• warmte

Groeifactoren

Als een factor niet goed is, kan een plant slecht groeien of ziek worden.

Fotosynthese

• wortels halen water uit de grond
• huidmondjes halen CO₂ uit de lucht
• bladgroenkorrels vangen licht op
• deze 3 worden omgezet in glucose

Fotosynthese

Glucose (suiker) is voeding voor de plant.

De 'afvalstof' zuurstof wordt afgegeven aan de lucht.

Temperatuur

Optimale temperatuur verschilt per gewas.

Door teelt in kassen kun je de gewenste temperatuur regelen en tomaten en paprika's kweken in Nederland.

Water

Een plant bestaat voor 90% uit water.

• geeft plant stevigheid
• speelt rol bij fotosynthese
• transportmiddel voor voedingsstoffen

Water

Een plant bestaat voor 90% uit water.

• geeft plant stevigheid
• speelt rol bij fotosynthese
• transportmiddel voor voedingsstoffen

Licht

Zonder licht geen fotosynthese.

Licht kan van de zon én van lampen komen.

Teveel licht is niet goed.

Lucht

In lucht zit CO₂, wat nodig is voor de fotosynthese.

In de kas kun je het gehalte aan CO₂ zelf regelen.

Wat gebeurt er met een plant als één van de groeifactoren niet aanwezig is?

1. dan maakt de plant de groeifactor zelf aan
2. dan bloeit een plant sneller
3. dan kan een plant ziek worden
4. dan groeit een plant goed.

Welke groeifactoren zijn belangrijk voor rijst?

1. een lage temperatuur en veel water
2. een hoge temperatuur en veel water
3. een lage temperatuur en weinig water
4. een hoge temperatuur en weinig water

Wat doet de plant met koolstofdioxide?

1. dit geeft de plant af aan de lucht tijdens de fotosynthese
2. dit neemt de plant op via de huidmondjes tijdens de fotosynthese
3. niets. Net als mensen kan de plant er niet van leven
4. dit slaat de plant op als reservevoedsel

Wat doet de plant met koolstofdioxide?

1. dit geeft de plant af aan de lucht tijdens de fotosynthese
2. dit neemt de plant op via de huidmondjes tijdens de fotosynthese
3. niets. Net als mensen kan de plant er niet van leven
4. dit slaat de plant op als reservevoedsel

Zaaien

1. Zaaien in volle grond of in een kistje
2. Handmatig zaaien voor kleine stukken
3. Machinaal zaaien voor grotere stukken

Zaaien

1. Zaaien in volle grond of in een kistje
2. Handmatig zaaien voor kleine stukken
3. Machinaal zaaien voor grotere stukken

Zaaien

1. Zaaien in volle grond of in een kistje
2. Handmatig zaaien voor kleine stukken
3. Machinaal zaaien voor grotere stukken

Zaaien

1. Zaaien in volle grond of in een kistje
2. Handmatig zaaien voor kleine stukken
3. Machinaal zaaien voor grotere stukken

Methode om te zaaien

1. Zaden leggen (zonnebloempitten)
2. Breedwerpig zaaien (graszaad)
3. Rijen zaaien (maïs, granen, groentes)

Methode om te zaaien

1. Zaden leggen (zonnebloempitten)
2. Breedwerpig zaaien (graszaad)
3. Rijen zaaien (maïs, granen, groentes)

Methode om te zaaien

1. Zaden leggen (zonnebloempitten)
2. Breedwerpig zaaien (graszaad)
3. Rijen zaaien (maïs, granen, groentes)

Methode om te zaaien

• zaaidiepte afhankelijk van de zaadgrootte
  
• lichtkiemende zaden hebben licht nodig om te ontkiemen
• donkerkiemende zaden kiemen in het donker

Methode om te zaaien

• zaaidiepte afhankelijk van de zaadgrootte
  
• lichtkiemende zaden hebben licht nodig om te ontkiemen
• donkerkiemende zaden kiemen in het donker

Methode om te zaaien

• zaaidiepte afhankelijk van de zaadgrootte
  
• lichtkiemende zaden hebben licht nodig om te ontkiemen
• donkerkiemende zaden kiemen in het donker

Zaaigrond

1. meng in een schone emmer 1 deel potgrond  zonder klontjes met 1 deel scherpzand
2. doe in een schone zaaibak 4 cm zaaigrond. 
3. egaliseer de grond en druk lichtjes aan
4. strooi er nog wat zaaigrond overheen
5. zaai volgens instructie op de verpakking
6. bevochtig de grond met een plantenspuit

Zaaigrond

1. meng in een schone emmer 1 deel potgrond  zonder klontjes met 1 deel scherpzand
2. doe in een schone zaaibak 4 cm zaaigrond. 
3. egaliseer de grond en druk lichtjes aan
4. strooi er nog wat zaaigrond overheen
5. zaai volgens instructie op de verpakking
6. bevochtig de grond met een plantenspuit

Zaaigrond (deel 2)

1. maak de grond niet te nat
2. zet de zaaibak op een lichte, warme plek
3. controleer dagelijks de kieming en controleer steeds of de grond nog vochtig is

Poten

• Aardappelen worden gepoot in ruggen
• 
  

Poten

• Aardappelen worden gepoot in ruggen
• 
  

 Zaaien

Na het voorbereiden van de grond kun je het gazon zaaien. Kies een dag uit met weinig tot geen wind. Indien de grond erg droog is kun je deze licht vochtig maken.

Strooi het gazonzaad één keer in de lengte en één keer in de breedte van het gazon. Op deze manier vergroot je de kans dat het zaad gelijkmatig over de bodem verdeeld wordt.

Hark na het zaaien de bodem oppervlakkig aan. De zaadjes mogen daarbij niet te diep in het zand verdwijnen omdat ze dan verstikt raken onder een laag zand. Licht inharken is voldoende.

Om ervoor te zorgen dat het graszaad goed contact maakt met de grond is het nodig dat de grond goed aangedrukt wordt. Gebruik hiervoor een wals.

Hoe kan een plant zich generatief vermeerderen?

1. met stekpoeder
2. via de bast
3. via delen van het blad, de stengel of de wortel
4. via zaden

Welke vier factoren zijn groeifactoren voor planten?

Sleep de groeifactoren voor planten naar het rode vak.

Wat zie je op de afbeelding?

1. een bol
2. een knol
3. een wortelstok

Manieren van zaaien

We gebruiken zaadjes om planten te oogsten, voor onze voeding of om de mooie bloemen.

Ontkieming
    Maiskorrels worden enkele centimeters diep gezaaid. Na het zaaien duurt het ongeveer twee weken voordat het maiskorreltje gaat ontkiemen. Als het stengeltje van de maisplant boven de grond komt, zijn de reservestoffen verbruikt.

Welke delen van de planten kun je oogsten om te gebruiken? Sleep het plantendeel naar het product.

blad

bloem

stengel

knol

vrucht

zaad

1.9 Gewasbescherming

Waarom?

Om te voorkomen dat een gewas door plaag of ziekte aangetast wordt

Drie manieren om plagen en ziekten te bestrijden

Mechanisch

chemisch

biologisch

Schoffelen:

• afsnijden net onder de grond  
• bij droog weer en laten verdrogen.

Wortelonkruiden lopen weer uit! (bv. kweekgras)

Mechanisch onkruid bestrijden

onkruidborstel

Schoffelkst

Chemische gewasbescherming en bestrijding

Het toepassen van 

Herbiciden	tegen onkruid
Fungiciden	schimmels
Insecticiden	insecten
Acariciden	mijten

Biologische gewasbescherming en bestrijding

Bestrijdt plagen met "biologische" middelen.

Uitgangspunt:

• Elke plaaginsect heeft  natuurlijke vijanden.
• plaats deze in het gewas, zij schakelen insect uit 

     Gewasbescherming

Het allerbeste is om geen middelen te gebruiken. Moet je toch iets gebruiken dan biologisch. Werkt dit allemaal niet, dan verantwoord chemische middelen gebruiken