SPQR grammatica 1.1

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

SPQR grammatica 1.1

grammatica 1.1

Werkwoord: geeft aan wat iemand doet of wat er gebeurt.

Persoonsvorm: werkwoordsvorm die zich aanpast aan onderwerp van zin

Een persoonsvorm bestaat uit stam + uitgang

stam: verandert niet

uitgang: past zich aan het onderwerp aan

voorbeelden: 

servus clama-t de slaaf schreeuwt

servi clama-nt de slaven schreeuwen

grammatica 1.1

Hele werkwoord = infinitivus: eindigt op -re

voorbeeld: clama-re = schreeuwen

Let op het verschil: 

iacēre: spreek uit als in proberen

bibere: spreek uit als in hinderen

grammatica 1.1

clama-t      hij/zij/het schreeuwt (persoonsvorm enkelvoud)

clama-nt   zij schreeuwen (persoonsvorm meervoud)

clama-re   schreeuwen (infinitivus)

Als er geen onderwerp bij een persoonsvorm staat, moet je 

hij/zij/het (enkelvoud) of zij (meervoud) aanvullen. 

mandatum 1

Noteer alle vetgedrukte werkwoorden bij tekst 1 in het tekstboek (blz 23) onder elkaar.

Zet de betekenis erachter.

Spreek de werkwoorden hardop uit.

controleer je antwoorden

vocare         roepen                       iubēre        bevelen

venire          komen                       timēre        vrezen, bang zijn voor

audire          horen                         recusare    weigeren

vidēre           zien                            tollere        optillen

iacēre           liggen                         portare      dragen

clamare       schreeuwen              ponere      plaatsen

lacrimare   huilen

necare         doden

mandatum 2

Neem schema over en vul de werkwoordsvormen in de juiste kolom in.

infinitivus eindigt op –re

persoonsvorm enkelvoud eindigt op –t

persoonsvorm meervoud eindigt op –nt

Je moet dus naar de laatste letters van een vorm kijken:

clamant = persoonsvorm meervoud

ridet = persoonsvorm enkelvoud

clamare = infinitivus

infinitivus

persoonsvorm

enkelvoud

persoonsvorm

meervoud

clamant

ridet

iacet

veniunt

clamare

audit

ridēre

recusant

venire

rident

bibere

venit

grammatica 1.1

Het werkwoord 'zijn' is onregelmatig:

esse        zijn (infinitivus)

est          hij/zij/het is (persoonsvorm enkelvoud)

sunt       zij zijn (persoonsvorm meervoud)

mandatum 4

Noteer van elke zin de persoonsvorm.

Vertaal de zinnen.

Servus bibit.
Wat is de persoonsvorm?

1. servus
2. bibit
3. Er zit geen persoonsvorm in.

Servus bibit.
Wat is de vertaling?

1. De slaaf drinkt.
2. De slaven drinken.
3. Zij drinken.
4. Hij drinkt.

Rident.
Wat is de persoonsvorm?

1. rident
2. Er zit geen persoonsvorm in.

Rident.
Wat is de vertaling?

1. Hij lacht.
2. Zij lacht.
3. Zij lachen.
4. Lachen.

Femina ridet.
Wat is de persoonsvorm?

1. Femina
2. ridet
3. Er zit geen persoonsvorm in.

Femina ridet.
Wat is de vertaling?

1. Zij lachen om de vrouw.
2. De vrouwen lachen.
3. De vrouw lacht.
4. Zij lacht.

Puer et frater clamant.
Wat is de persoonsvorm?

1. puer
2. et
3. frater
4. clamant

Puer et frater clamant.
Wat is de vertaling?

1. De jongen en de broer schreeuwen.
2. De jongen schreeuwt naar zijn broer.
3. De broer schreeuwt naar de jongen.
4. De jongens schreeuwen.

Puer venit. Ridet.
Wat is de persoonsvorm?

1. puer
2. venit
3. ridet
4. venit + ridet

Puer venit. Ridet.
Wat is de vertaling?

1. De jongen komt en lacht.
2. De jongens komen. Zij lachen.
3. De jongen komt. Hij lacht.
4. De jongen komt. Zij lachen.

Femina clamat, nam irata est.
Wat is de persoonsvorm?

1. femina
2. clamat
3. est
4. clamat + est

Femina clamat, nam irata est.
Wat is de vertaling?

1. De vrouwen schreeuwen, want zij zijn boos.
2. De vrouw schreeuwt, want zij is boos.
3. De vrouwen schreeuwen dat zij boos zijn.
4. De vrouw is boos en schreeuwt.

Servus bibere recusat.
Wat is de persoonsvorm?

1. servus
2. bibere
3. recusat
4. bibere + recusat

Servus bibere recusat.
Wat is de vertaling?

1. De slaven weigeren te drinken.
2. De slaaf weigert en drinkt.
3. De slaven weigeren en drinken.
4. De slaaf weigert te drinken.

Venire recusant.
Wat is de persoonsvorm?

1. venire
2. recusant
3. venire + recusant
4. Er zit geen persoonsvorm in.

Venire recusant.
Wat is de vertaling?

1. Zij weigert te komen.
2. Hij weigert te komen.
3. Zij weigeren en komen.
4. Zij weigeren te komen.