4. De rechtzaak

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

 De rechtzaak

Leerdoel: 

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier een rechtszaak werkt.

Dagvaarding = Een oproep om voor de rechter te verschijnen. 

Belangrijke personen bij een rechtszaak

Bij een rechtszaak zijn de volgende personen aanwezig:

• de verdachte, bijgestaan door een advocaat.
  
• de officier van justitie die de verdachte aanklaagt.
  
• de rechter die bepaalt of iemand schuldig is en of hij een straf krijgt. 

 
         Rechters zijn in Nederland onafhankelijk en onpartijdig. Waar staat dit ook al weer? 

De Rechtzaak 

1. 

De opening

De rechter controleert de persoonsgegevens van de verdachte.

2. 

De aanklacht

De officier van justitie leest de aanklacht (=ten laste legging) voor.

3. 

Het verhoor van de verdachte

Eerst mag de verdachte zelf zijn verhaal doen en vervolgens  ondervragen de rechters, de officier van justitie en je eigen advocaat jou.

4. 

Het getuigenverhoor

Mensen die iets gehoord of gezien hebben dat met de zaak te 

maken kan hebben. Hiervoor leggen getuigen een eed af. Getuigen mogen niet liegen en geen aannames doen. 

5. 

Officier van justitie.

De officier legt uit waarom hij de verdachte schuldig vindt en eist een bepaalde straf. Dit heet het requisitoir.

6. 

Het pleidooi

De advocaat mag de verdachte een laatste keer verdedigen. Hij kan nogmaals bijzondere omstandigheden aanhalen. Of wijzen op het feit dat de verdachte geen strafblad heeft. Dit heet het pleidooi.

7. 

Het laatste woord

Als verdachte heb je altijd het laatste woord.  Je kunt ook nog iets zeggen over de strafeis van de officier.  De verdachte kan bijvoorbeeld ook aangeven of hij/zij spijt heeft. 

8. 

De uitspraak

De rechter vertelt of je schuldig of onschuldig bent en welke straf hij wil geven.  Dit kan een gevangenisstraf zijn,  een voorwaardelijke straf of boete. 

Meestal is de uitspraak of het vonnis twee weken later. 

Wanneer ben je schuldig?

• Gaat het om een strafbaar feit?
• Is bewezen dat de verdachte het gedaan heeft?
• Is de verdachte strafbaar?
  

3x ja = schuldig

Is de verdachte toerekeningsvatbaar?

Een verdachte die geestelijk gestoord was tijdens zijn daad, kan ontoerekeningsvatbaar worden verklaard.

In dat geval kan de rechter beslissen om de verdachte verplicht op te laten nemen in een tbs-kliniek waar hij wordt behandeld voor zijn stoornis.

TBS  Ter Beschikking Stelling

Wat is dat?

Een TBS-kliniek lijkt van buiten erg veel op een gevangenis.

Samenvatting (sleep naar de juiste plek)

Een rechtszaak begint met een                            van de gegevens. Als alles klopt, leest de officier van justitie de                              voor. Hierin staat waar de verdachte van beschuldigd wordt. Daarna worden vragen gesteld. Eerst aan de verdachte en daarna aan de                           . Na de ondervragen eist de officier een                     . De advocaat, die de verdachte                           , probeert de rechter ervan te overtuigen een lagere straf de geven. De rechter bepaalt uiteindelijk de straf, dit is het                           .

aanklacht

controle

getuige

straf

verdedigt

vonnis

helpt

uitspraak

Een ander woord voor strafbaar feit noem je een...?

1. conflict
2. inzicht
3. delict
4. stoplicht

Wie klaagt de verdachte aan?

1. de rechter
2. de verdachte
3. de advocaat
4. de officier van justitie

Welk begrip pas hierbij?
Iemand niet voor de rechter laten komen wegens gebrek aan bewijs

1. schikken
2. marchanderen
3. Vervolgen
4. seponeren

De slottoespraak van de officier van justitie met daarin de strafeis.

1. Tenlastelegging
2. Requisitoir
3. Pleidooi
4. Vonnis

Deze instantie begeleidt ex-gevangenen om de kans op recidive te voorkomen.

1. deurwaarder
2. reclassering
3. Halt
4. advocaat

Hoe noem je de uitspraak van een rechter?

1. oordeel
2. uitslag
3. vonnis
4. conclusie

TBS krijg je wanneer...

1. je dronken was tijdens het delict
2. je het eigenlijk niet gedaan hebt
3. je ontoerekeningsvatbaar bent
4. je een voorwaardelijke straf hebt uitgezeten

Terugkoppeling

- Wie zijn de belangrijkste personen bij een rechtszaak?

- Hoe verloopt een rechtszaak?

- Wanneer ben je schuldig?