Evolutie - PLS1337

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Lesprogramma

1. bespreking toets

2. Evolutie

je moet kunnen uitleggen dat volgens de evolutietheorie in de loop van de tijd nieuwe rassen en soorten zijn ontstaan, mede onder invloed van mutatie en selectie:

Je kan uitleggen wat natuurlijke en kunstmatige selectie zijn

en je weet hoe je evolutionaire stambomen kan aflezen.

Voor deze les een demonstratie met een kaars doen.

Misschien ook een pinda?

Ontstaan van leven

met evolutie

Hoe oud denk je dat de aarde is?

De aarde bestaat ongeveer:

4600 miljoen jaar

4,6 miljard jaar

Tijdsbalk

- Steeds complexere organismen

De mid-atlantische rug, midden in de Atlantische oceaan

Warmte en belangrijke chemische verbindingen kwamen omhoog

Geologische tijdsschaal

(blz 167 leesboek)

Indeling:

• Tijdperk
• Periode
• Getallen zijn miljoenen jaar geleden

Gebaseerd op grote gebeurtenissen

Eerste eenvoudige levensvormen 

(3800 mjg)

Geologische tijdschaal

Trias - Jura - Krijt, tijdperk van de dinosauriërs

Dinosauriërs sterven uit aan het einde van het Krijt

Stambomen en verwantschap

• Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap
• Hoe jonger de gemeenschappelijke voorouder in een stamboom zit, hoe verwanter groepen zijn.

Stambomen en verwantschap

• Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap
• Hoe jonger de gemeenschappelijke voorouder in een stamboom zit, hoe verwanter groepen zijn.

De regels van evolutie

Soort (organisme)

2 organismen horen tot de zelfde soort als ze ze samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.

Evolutie

Natuurlijke selectie en kunstmatige selectie

Natuurlijk VS Kunstmatig

Kunstmatige selectie

Aan welke soort is nummer 5 het meest verwant?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Aan welk dier is de neushoorn volgens deze stamboom het meest verwant?

1. kangoeroe
2. nijlpaard
3. ringelrob
4. zebra

Het leven op aarde ontstond 3800 miljoen jaar geleden. Hoe denk je dat dit leven eruit zag?

Wat betekent het als groepen organismen verwant zijn?

1. Ze hebben hetzelfde leefgebied
2. Ze hebben gemeenschappelijke voorouders
3. Ze lijken uiterlijk op elkaar

Een geologische tijdschaal is ingedeeld in tijdperken

1. Juist
2. Onjuist

Een periode in de geologische tijdschaal is ingedeeld in tijdperken

1. Juist
2. Onjuist

Wat is evolutie?

Aan welke soort is nummer 5 het meest verwant?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Organismen van een ras kunnen zich met een ander ras van dezelfde soort voortplanten.

1. juist
2. onjuist

Aan welk dier is de neushoorn volgens deze stamboom het meest verwant?

1. kangoeroe
2. nijlpaard
3. ringelrob
4. zebra