H2, par 2.3 Franse tijd in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Par 2.3 Franse tijd in de Nederlanden

Lezen

Basis: blz 44, stukje A, B, C en E van blz 46.

Kader: blz 32, stukjes weg met de prins, Nederland onder Frans bestuur en wat is gebleven.

Havo: blz 30, stukjes weg met de stadhouder, van republiek naar koninkrijk en een Franse provincie

Leerdoelen

- Je weet wie de patriotten waren en welke ideeën ze hadden.

- Je weet dat in 1795 de stadhouder vluchtte naar Engeland.

- Je weet dat ons land in de Franse tijd de Bataafse Republiek werd genoemd.

- Je weet dat Napoleon zich in 1804 tot keizer kroonde.

- Je weet dat de broer van Napoleon koning is geweest van Nederland.

- Je kent het Continentaal Stelsel.

- Je kunt uitleggen welke veranderingen er waren in Nederland onder Napoleon.

- Je weet wat we vandaag nog terug zien/gebruiken uit de tijd van Napoleon.

- Je weet dat Napoleon ontsnapte van Elba en daarna werd verslagen bij Waterloo in 1815.

- Je kent de begrippen: Bataafse Republiek, koninkrijk Holland, patriot, Continentaal Stelsel

- Je kent de jaartallen: 1787, 1795, 1804, 1810, 1815

- Je kent de personen en hun rol in dit hoofdstuk: Napoleon, Lodewijk Napoleon, stadhouder Willem V

Quiz

Maar eerst gaan we kijken wat jullie nog weten van de vorige lessen.. 

Op welke datum begon de Franse Revolutie?

1. 14 juni 1789
2. 14 juli 1789
3. 14 juni 1798
4. 14 juli 1798

Wat is de betekenis van liberte, egalite en fraternite?

1. Vrijheid, gelijkheid en gelijkwaardigheid
2. Vrijheid, eigenschap en broederschap
3. Vrijheid, gelijkheid en belastingvrij
4. Vrijheid, gelijkheid en broederschap

"We betalen wel belasting, maar hebben geen inspraak. Dat is oneerlijk!"
Bij welke groep hoort deze uitspraak?

1. De koning
2. Burgers en boeren
3. Edelen
4. Geestelijken

Waarom was het bijzonder dat Lodewijk XVI de Staten-Generaal bij elkaar riep?

1. Een absoluut vorst regeert alleen
2. Dit was al 175 jaar lang niet voorgekomen
3. A en B zijn allebei juist
4. A en B zijn allebei onjuist

Welk idee kwam van de Fransman Montesquieu?

1. Iedereen is vrij en gelijk geboren
2. Ik ben aangewezen door God om jullie te leiden
3. De macht moeten we in drie delen hakken
4. Alle nieuwe ideeën moeten we opschrijven in een encyclopedie

Met welk land had Napoleon geen oorlog?

1. Rusland
2. Engeland
3. Pruisen
4. Canada

In het leger van Napoleon vochten alleen Fransen.

1. Juist
2. Onjuist

In welk jaar en welke plaats werd Napoleon definitief verslagen?

1. 1813, Leipzig
2. 1815, Moskou
3. 1815, Leipzig
4. 1815, Waterloo

Mindmap

Pen en schrift op tafel, we gaan een mindmap maken over deze paragraaf. 

Verlichting in Nederland

Ook in Nederland leerden mensen de ideeën uit de Verlichting kennen.

Nederland had ook een standensamenleving en een stadhouder, geen koning, die als het ware de baas was. 

Patriotten

De patriotten wilden af van stadhouder Willem V. Een patriot is iemand met veel vaderlandsliefde.

In 1787 probeerden ze de stadhouder te verjagen. 

Ze wilden een democratischer land. 

1787

De staatsgreep van de patriotten mislukte. Het land Pruisen, greep op verzoek van Willem V zijn vrouw in. Veel patriotten vluchten naar Frankrijk. 

1795

In dit jaar vielen de Fransen, samen met de gevluchte patriotten het land binnen. Stadhouder Willem V vluchtte naar Engeland. 

Nederland ging de Bataafse Republiek heten. 

Veranderingen

Voorrechten werden afgeschaft.

Iedereen werd voor de wet gelijk.

Belastingen werden herzien.

Dienstplicht werd ingevoerd.

Centralisatie van het bestuur.

Napoleon

Hij kroont zich in 1804 tot keizer van Frankrijk. Nederland wordt een onderdeel van Frankrijk, zijn broer Lodewijk Napoleon werd koning.

Continentaal Stelsel

Napoleon had oorlog met Engeland, die strijd kon hij niet winnen en bedacht het Continentaal Stelsel. Alle bezette en verslagen landen mochten geen handel drijven met Engeland. Lodewijk Napoleon liet de Nederlanders stiekem handelen. 

In 1810 wordt Nederland een Franse provincie.

Franse invloed

Nieuw metriek stelsel:

Meter, liter, kilo.

Iedereen een achternaam.

Burgerlijke stand.

Franse les op school.

Veel veranderingen zijn gebleven.

Quiz

Eens kijken wie er goed heeft opgelet..

Hoe noem je de groep ontevreden burgers die in 1787 in opstand kwamen tegen het bestuur?

1. Oranjegezinden
2. Pruisen
3. Patriotten
4. Stadhouders

Wat wilden de patriotten?

1. net zo rijk worden als de regenten
2. inspraak in het bestuur en grondrechten
3. een koning in plaats van een stadhouder
4. ze wilden dat er niks veranderde in de Republiek

In welk jaar vlucht Willem V naar Engeland?

1. 1789
2. 1790
3. 1795
4. 1804

Wat was een gevolg van Continentaal Stelsel?

1. Nederland kon uitstekend handel drijven met Engeland
2. Nederland kon geen handel meer drijven met Pruisen
3. Nederland kon geen handel meer drijven met Engeland
4. Nederland kon geen handel meer drijven met Frankrijk

Wat zien we vandaag de dag nog terug uit de Franse tijd in Nederland?

1. Metriek stelsel, achternaam en woorden
2. Metriek stelsel, continentaal stelsel en burgerlijke stand
3. Metriek stelsel, achternaam en het continentaal stelsel
4. Provinciegrenzen, achternaam en de Belgische taal.

En nu?

Check of alle leerdoelen op je mindmap staan.

Maak de vragen van paragraaf 2.3.

Bekijk de filmpjes over dit onderwerp. 

Personen uit deze les

• Stadhouder Willem V
• Napoleon
• Lodewijk Napoleon

Begrippen uit deze les

• patriotten
• Bataafse Republiek
• metriek stelsel
• Continentaal Stelsel
• Koninkrijk Holland

Jaartallen uit deze les

• 1787: staatsgreep patriotten
• 1795: Willem V vlucht naar Engeland
• 1804: Napoleon keizer van Frankrijk
• 1810: Nederland een Franse provincie

En nu?

Check of alle leerdoelen op je mindmap staan.

Maak de vragen van paragraaf 2.4.

Bekijk de filmpjes over dit onderwerp.