1.2 Kernbegrippen bij maatschappijleer

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

1.2 Kernbegrippen bij maatschappijleer

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je...

• Je kunt uitleggen wat waarden en normen zijn en hiervan voorbeelden  geven.
• Je kunt de basiswaarden van de Nederlandse maatschappij benoemen.
• Je kunt de begrippen belang, belangentegenstelling, macht,
  
•   machtsmiddelen en sociale ongelijkheid uitleggen.

KERNBEGRIPPEN:

• Waarden en normen
  
• Belangen
• Macht
• Sociale ongelijkheid 

Waarom?

• De kernbegrippen helpen je bij het herkennen en onderzoeken van maatschappelijke problemen

LET OP!

Al deze begrippen zijn extreem belangrijk bij het vak maatschappijleer.

De begrippen komen ieder hoofdstuk weer terug!

Kernbegrippen

Het vak maatschappijleer gebruikt kernbegrippen om de

verschillen in de samenleving te begrijpen.

Het gaat om:

• Waarden en normen

• Belangen

• Macht

• Sociale ongelijkheid

Waarden & normen:

Waarden zijn principes die je belangrijk vindt in het leven.

* vaak in 1 woord te omschrijven

* zijn altijd positief 

Normen zijn regels over hoe jij en anderen zich moeten gedragen. 

*horen altijd bij een waarden 

Noem 2 waarden die bij jou passen

Noem 1 norm die bij jou past

Belangen

Een belang is het voordeel dat je ergens bij hebt.

Jouw belang is bijvoorbeeld een lesrooster zonder tussenuren,

want dan ben je eerder uit.

Soms is er sprake van een belangentegenstelling: het belang

van de één botst met het belang van de ander.

Bijvoorbeeld: de één wil graag goedkoop vliegen, de ander wil

vliegen juist duurder maken omdat het milieuvervuilend is

Horeca personeel

Jongeren 

Noem een belang dat zowel de jongeren als het horeca personeel hebben:

Noem een tegengesteld belang dat de jongeren & het horeca personeel hebben:

Macht: 

Macht: de mogelijkheid om het (denk)gedrag van anderen te beïnvloeden.

Machtsmiddelen: de middelen waarmee je het gedrag van anderen kunt beïnvloeden.

Machtsmiddelen:

• Functie of beroep
• Kennis en vaardigheden
• Aanzien en status
• Overtuigingskracht
• Aantal mensen dat gezamenlijk iets wil
• Toegang tot de media
• Toegang tot invloedrijke mensen of politici
• Het gebruik van geweld

Je hebt al dagen buikpijn en gaat naar een dokter.

1. Functie of beroep
2. Kennis en vaardigheden
3. Overtuigingskracht
4. Het gebruik van geweld

Je docenten willen meer salaris en gaat staken en demonstreren.

1. Functie of beroep
2. Kennis en vaardigheden
3. De hoeveelheid mensen die gezamenlijk iets wil
4. Het gebruik van geweld

Je docent verteld een geweldig verhaal en je zit geboeid te luisteren.

1. Functie en beroep
2. Kennis en vaardigheden
3. Overtuigingskracht
4. Het gebruik van geweld

De politie en ME vegen de binnenstand van Groningen leeg na rellende supporters.

1. Functie of beroep
2. Kennis of vaardigheden
3. Toegang tot de media
4. Het gebruik van geweld

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid betekent dat niet iedereen dezelfde kansen

heeft in de samenleving.

Dit zie je bijvoorbeeld aan:

• discriminatie op de arbeidsmarkt
• de inkomensverschillen tussen een bankdirecteur en een schoonmaker

Moet er een maximumsalaris worden ingesteld om
sociale ongelijkheid tegen te gaan?

JA

NEE

Leerdoelen-check

Aan het einde van de les kun je...

• In eigen woorden uitleggen wat de kernbegrippen van maatschappijleer zijn en inhouden
• Weet je waarom je die kernbegrippen nodig hebt

Aan de slag!

Paragraaf 1.2 – Kernbegrippen bij maatschappijleer

➔ Lezen p. 10 & 11 (LB) / Maken opdr. 1 t/m 13 (WB)