samenvatting SE4

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

samenvatting SE4

KRACHTEN

Regels in de klas:

• Op je plek blijven zitten
• Aan het werk als je moet werken
• Werken met potlood
• Neem je rekenmachine altijd mee

Hoe ziet de les eruit

• Uitleg Krachten
• bespreken diagnostische toets
• Zelf aan het werk, als er tijd is
• Afsluiten

Wat gaan wij bespreken

• Hoe tekenen wij krachten
• Hoe kan je krachten ontbinden
• Hoe kan je krachten samenstellen
• Hoe bereken je de zwaartekracht
• welke soorten krachten zijn er

Dus ...

Krachten kunnen we niet zien!

Je ziet alleen het effect van de kracht

Beweging veranderd                        Vorm veranderd

      - snelheid veranderd                  - Plastisch (blijvend)

      - Richting veranderd                  - Elastisch (veert terug)

krachten tekenen

• beginnen in aangrijpingspunt
• hebben een richting
• de krachtpijl heeft een bepaalde grootte
• de gebruikte schaal wordt erbij geschreven
  

Verschillende soorten krachten

Fz

Fv

Fspan

Fspier

Fwr

Fmag

Felek

Fn

• zwaartekracht
  
• veerkracht
  
• spankracht
  
• Spierkracht
  
• wrijvingskracht
  
• magnetische kracht
  
• elektrische kracht
• Normaalkracht

ZWAARTEKRACHT F_z

Kracht waarmee de aarde aan een voorwerp trekt.

F_z = m x g

g is de valversnelling, op aarde 9,81 N/kg of 10N/kg

Op de maan is g kleiner, dus Fz ook kleiner.

Krachten zijn vaak in evenwicht

Veer- en zwaartekracht

Zwaarte- en normaalkracht

Krachten samenstellen

Om te kijken wat er met het voorwerp gaat gebeuren, moet je alle krachten bij elkaar doen.

De kracht die dan overblijft, is de RESULTANTE of de NETTO KRACHT

KRACHTEN SAMENSTELLEN

Gaan de krachten tegenovergestelde kant op dan trekken wij ze van elkaar af. 

Fres = F1 - F2...

KRACHTEN SAMENSTELLEN

Gaan de krachten dezelfde kant op dan tellen wij ze op. 

Fres = F1 + F2...

Hoe doen wij dit?

Hoe doen wij dit?

• Teken de krachten in de juiste hoek

1N = 1cm

Hoe doen wij dit?

• Teken de krachten in de juiste hoek
• maak de ruit (paralellogram) af

1N = 1cm

Hoe doen wij dit?

• Teken de krachten in de juiste hoek
• maak de ruit (paralellogram) af
• teken een pijl vanuit punt pa naar de tegenovergestelde hoek

1N = 1cm

Hoe doen wij dit?

• Teken de krachten in de juiste hoek
• maak de ruit (paralellogram) af
• teken een pijl vanuit punt pa naar de tegenovergestelde hoek
• Meet de lengte van de pijl en bepaal met behulp van de krachtenschaal de grote van de kracht

1N = 1cm

Hier zie je een sloopkogel.

Er werken drie krachten op de sloopkogel teken deze krachten in de tekening. 

Teken eerst alle krachten.

De kracht regel is voor ontbinding van krachten dat alle krachten dezelfde aangrijpingspunt krijgen. Verleng hiervoor de Fb en Fa Naar beneden toe,

Nu spiegel je de kracht aan de tegenovergestelde kant, begin je lijn bij de pijlpunt van Fz. (vorm een ruit) 

Waar de gespiegelde lijnen de verlengde lijnen aanraken, is waar de pijlpunt van je kracht komt. 

Nu meet je de krachtvectoren op. 

Fz= .....cm

Fa=......cm

Fb=......cm

Nu meet je de krachtvectoren op. 

Fz= .....cm

Fa=......cm

Fb=......cm

Bereken eerst Fz.

Nu meet je de krachtvectoren op. 

Fz= .....cm

Fa=......cm

Fb=......cm

De sloopbal weegt 150kg

 Fz = m x g               m = 150kg

      =  150 x 10            g = 10 N/kg

Fz = 1500N

   

 

                              

Nu meet je de krachtvectoren op. 

Fz= .....cm

Fa=......cm

Fb=......cm

Fz = 1500N

na bepaal je de krachtenschaal

Fz =.... cm = 1500N

1cm Fz = 1500/ ........cm = 

Dus elke cm = ......N

   

 

                              

Nu meet je de krachtvectoren op. 

Fz= .....cm

Fa=......cm

Fb=......cm

Dus elke cm = ......N

Fa = .......cm x ...........N =

Fb = .......cm x ..........N = 

   

 

                              

Je kan krachten verdelen in twee categorieën

- voortstuwende kracht

- tegenwerkende kracht

Wanneer een voorwerp een constante snelheid heeft of stilstaat zijn deze krachten in evenwicht.

Tegenwerkende krachten

luchtwrijving

rolwrijving

De nettokracht bepaald de richting en snelheid waarmee een voorwerp beweegt.

Hoe was je inzet?

😒🙁😐🙂😃

welke cijfer geef je de les van vandaag?

0100

Hoe vult de juf zich na deze les?

😒🙁😐🙂😃

welke cijfer geeft de juf de les van vandaag?

0100

Je kan de kracht berekenen die nodig is om een voorwerp een bepaalde snelheid te geven. 

horizontal links/rechts

F = m x a

F = Kracht in Newton N

m = massa in kilogram kg

a  = versnelling in m/s

2

Vertical (omhoog/ omlaag)

F = m x g

F = Kracht in Newton N

m = massa in kilogram kg

g = valversnelling in 10 m/s

2

Om een voorwerp in beweging te brengen heb je energie nodig. 

Energie is eigenlijk de hoeveelheid kracht dat je nodig heb om een voorwerp 1 meter te verplaatsen.

Dit noemen wij ook de arbeid.

W = F x s

W = Work, arbeid Nm

F = Force, kracht N

s = space, afstand m

1 Nm = 1 J(oul)

Moment

moment zegt eigenlijk dat op elke meter van een arm dezelfde hoeveelheid kracht komt als wat je erop zet.

M = F x l

M= moment NM

F= Force, kracht N

L = lenght, lengte M

Bij een dubbele hefboom maken wij gebruik van de momentenwet

Een hefboom is in evenwicht als de sommen van de momenten linksom gelijk is aan de sommen van de momenten rechtsom

M1 = M2

F1 x l1 = F2 x l2

Vaste katrol

• Veranderd de grote van de kracht niet

• Veranderd de richting van de kracht

Losse katrol

• veranderd de grote van de kracht die je moet gebruiken

• De kracht verdeel je over het aantal stukken touw bij de losse katrol

Hoeveelheid touw die je nodig heb bij een losse katrol is afhankelijk van de afstand dat je de voorwerp moet verplaatsen. 

hoeveelheid touw nodig (l) = afstand (h) x n (aantal stukken touw)

l = h x n

Kracht berekenen

P 

F

=

A

___

P = pressure,  druk 1 Pa = 1 N/m² = 10,000 N/cm²

F= force, kracht N

A = area, oppervlakte m²