8.4 De emancipatiebewegingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

h2 les 1

Burgers en stoommachines

8

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

4 - De emancipatiebewegingen

h2 les 1

Herhalen

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

h2 les 1

Herhalen

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

h2 les 1

Herhalen

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

h2 les 1

Herhalen

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

h2 les 1

Historisch denken

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Wanneer je geschiedenis onderzoekt, is het belangrijk om te weten of de bronnen die je gebruikt representatief zijn. Dit betekent dat je aantoont of een bepaalde bron kenmerkend is voor een bepaalde tijd / ideologie / ontwikkeling of groep mensen.

Geeft deze foto een representatief beeld van het leven van kinderen rond 1850?

h2 les 1

Leerdoelen

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

• Hoe kwam het feminisme op?
• Hoe kwam het confessionalisme op in Duitsland?
• Hoe kwam het confessionalisme op in Nederland?

Reformatie

Verlichting

Democratische revoluties

Industrialisatie

Wetenschappelijke revolutie

Humanisme

Renaissance

Sociale kwestie

Door de tijd

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

h2 les 1

De opkomst van het feminisme

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Vrouwenkiesrecht was een belangrijk doel van het feminisme. In de tijd van de verlichting werd al gepleit voor emancipatie van de vrouw, na 1870 kreeg feminisme veel aanhangers.

Feministen waren vooral vrouwen uit de hogere burgerij. Veel vrouwen merkten de gevolgen van discriminatie. Onder invloed van het feminisme werd de positie van vrouwen in veel landen verbeterd.

Hoe kwam het feminisme op?

De liberaal John Stuart Mill stelde in 1867 in het Britse parlement als eerste voor om vrouwen kiesrecht te geven. Het voorstel was kansloos, maar leidde wel tot het ontstaan van een beweging voor vrouwenkiesrecht.

h2 les 1

De opkomst van het feminisme

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Na 1900 kreeg de vereniging die opkwam voor vrouwenkiesrecht massale aanhang, maar de liberale premier Asquith, en het Hogerhuis hielden vrouwenkiesrecht tegen.

Daarop kwamen er radicale acties van suffragettes die omstreeks 1900 streden voor vrouwenemancipatie. Tot 1914 kwam het vrouwenkiesrecht geen stap dichterbij.

Hoe kwam het feminisme op?

Suffragettes

Omdat er weinig leek te veranderen gingen vrouwen onder leiding van Emmeline Pankhurst gingen vrouwen over tot radicale acties. 'Daden geen woorden', werd hun slogan.

h2 les 1

Confessionelen in Duitsland

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Vanaf 1870 ontstond in Nederland en Duitsland het confessionalisme: politiek-maatschappelijke stroming en emancipatiebeweging die uitgaat van het geloof.

In 1848 kregen katholieken volledige godsdienstvrijheid, maar liberalen beschouwden het katholicisme als een achterlijk geloof.

Na 1871 nam Bismarck antikatholieke maatregelen, waarop katholieken de Centrumpartij oprichten. Deze partij kreeg veel kiezers achter zich. Bismarck stopte daarop zijn strijd tegen het katholicismerbij.

Hoe kwam het confessionalisme op in Duitsland?

Katholiek verkiezingsaffiche (begin 20e eeuw)

h2 les 1

Confessionelen in Nederland

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Katholieken en strenggelovige protestanten voelden zich achtergesteld. Kuyper brak met de hervormde kerk die volgens hem niet streng genoeg was en stichtte de gereformeerde kerk.

In de politiek begon hij de schoolstrijd. Volgens de grondwet van 1848 mochten gelovigen eigen scholen stichten. De overheid gaf alleen subsidie aan openbaar onderwijs, niet aan bijzonder onderwijs. Gelovigen waren bang dat kinderen op openbare scholen hun geloof zouden verliezen.

Hoe kwam het confessionalisme op in Nederland?

h2 les 1

Kuyper richtte de Antirevolutionaire Partij op. Hij vond dat het in de politiek en maatschappij draaide om de antithese (tegenstelling) tussen geloof en revolutie (verlichting). Hij werkte daarom samen met de katholieken.

In 1917 wonnen de confessionelen de schoolstrijd. Openbaar en bijzonder onderwijs werden financieel gelijkgesteld.

De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme en de opkomst van emancipatiebewegingen zijn kenmerkende aspecten van de tijd van burgers en stoommachines.

Confessionelen in Nederland

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Hoe kwam het confessionalisme op in Nederland?

h2 les 1

Leerdoelen

Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

• Hoe kwam het feminisme op?
• Hoe kwam het confessionalisme op in Duitsland?
• Hoe kwam het confessionalisme op in Nederland?

8.4 De emancipatiebewegingen