Koude Oorlog

De Koude Oorlog

1 / 17
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 17 slides, with text slides and 2 videos.

Items in this lesson

De Koude Oorlog

Slide 1 - Slide

Kenmerkende aspecten
  • Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën: communisme (TV9)
  • De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog (TV10)
  • De dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld (TV10)

Slide 2 - Slide

Ideologieën
  • 1917: Communistische revoluties Rusland 
  • Na machtsovername Stalin verandert de Sovjet-Unie in een totalitaire dictatuur:
  • Géén individuele vrijheid, totale staatscontrole , klassensamenleving 
  • VS: kapitalistisch, vrijheden, democratie
  • WO 2: VS en Sovjet-Unie vechten samen tegen Nazi-Duitsland
  • Ideologische tegenstelling wordt snel een probleem:

Slide 3 - Slide

Invloed
  • Oost-Europa: bevrijdt door Rode Leger
  • Wantrouwen groeit:
  • 1. Stalin installeert communistische regimes in Oost-Europa
  • 2. VS gebruiken atoombom in Japan
  • Gevolg: bevestiging van vijandbeelden
  • President Truman: verspreiding communisme voorkomen: containment
  • Voorbeeld: Marshallplan (1947)
  • Truman Doctrine: hulp aan landen die bedreigd worden door communisme

Slide 4 - Slide

Duitsland
  • Blokkade van Berlijn (1948)
  • Doel: VS dwingen Berlijn op te geven
  • VS: bevoorrading West-Berlijn via luchtbrug:bewijs dat VS Europa blijft helpen
  • 1949: stichting BRD 
  • Reactie: oprichting DDR 
  • 1949: oprichting NAVO --> 1955: toetreding BRD --> oprichting Warschaupact
  • Splitsing Europa voltooid

Slide 5 - Slide

Verzet
  • Dood Stalin(1953) en destalinisatie leidt tot hoge verwachtingen
  • 1956: Hongaarse Opstand --> Rode Leger grijpt in
  • NL: bestorming Felix Meritis
  • Chroesjtsjov: vreedzame coëxistentie
  • 13 augustus 1961: grens Oost- en West-Berlijn afgesloten --> start bouw muur
  • VS grijpen niet in: Muur is beter dan oorlog
  • 1963: Ich bin ein Berliner

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Video

Cuba
  • Communistische machtsovername Cuba(1959): directe bedreiging VS
  • Chroesjtsjov ziet kansen: SU kernwapens op Cuba
  • Oktober 1962: VS leggen blokkeren Cuba -> doorbreken door SU betekent oorlog
  • Cuba-crisis: hoogtepunt Koude Oorlog
  • Chroesjtsjov bindt uiteindelijk in --> propagandaoverwinning VS
  • Gevolg: dooi in Koude Oorlog

Slide 8 - Slide

Dekolonisatie
  • Betere behandeling kolonies --> nationale bewustwording --> begin verzet tegen westers imperialisme
  • Nederlands-Indië: onafhankelijkheid (1945)
  • China: 1949 --> communistisch
  • 1950: Korea-oorlog
  • Frans Indochina: communistisch verzet 
  • Dien Bien Phu (1954): Frankrijk wordt verslagen door Ho Chi Minh

Slide 9 - Slide

Domino
  • Geneve-akkoord: splitsing Noord- en Zuid-Vietnam
  •  Eisenhower: als Zuid-Vietnam communistisch wordt volgt de rest van Azië: dominotheorie
  • 1960: begin communistische opstand in Zuid-Vietnam door Vietcong
  • VS krijgen geen controle over Vietcong --> regulier leger tegen guerilla 
  • Gevolg: inzet meer militairen, napalm en chemische middelen

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Video

Einde
  • Tet-offensief: grote aanval Vietcong
  • VS vernietigen Hué --> beelden schokeren de wereld
  • Gevolg: publieke opinie tegen oorlog neemt toe dankzij massamedia
  • 1972: Nixon zoekt uitweg zonder nederlaag: bezoekt Mao 
  • Gevolg: vredesovereenkomst 
  • 1975: Noord-Vietnam verovert Zuid-Vietnam

Slide 12 - Slide

Herhaling
  • Koude Oorlog: ideologisch conflict VS (NAVO) & SU (Warschaupact) + dreiging atoomoorlog
  • Vijandbeelden: VS is agressief en bedreiging voor SU & SU wil communisme verspreiden
  • VS: containmentpolitiek (Marshallplan, Trumandoctrine, domino theorie)    
  • Oost-Europa: invloedssfeer SU (satellietstaten), totalitaire dictaturen
  • 1948: Blokkade van Berlijn + luchtbrug
  • China communistisch (1949) + Korea Oorlog (1950) + splitsing Vietnam (1954) = domino theorie --> ingrijpen VS in Vietnam
  • 1956: Hongaarse Opstand --> reactie op destalinisatie
  • Chroesjtsjov: vreedzame coëxistentie 
  • 1961: Berlijnse Muur
  • 1962: Cuba Crisis

Slide 13 - Slide

Praag
  • 1968: Alexander Dubcek wordt leider van Tsjechoslowakije
  • Gevolg: afschaffing censuur,  vrijheid van pers en meningsuiting   
  • “Socialisme met een menselijk gezicht”
  • "Praagse Lente” : media openbaren de misstanden en terreur
  • Brezjnev-doctrine: SU mag militair ingrijpen als communisme bedreigd wordt 
  •  Augustus 1968: Warschaupact valt Tsjechoslowakije binnen 

Slide 14 - Slide

Detente
  • Na Cuba-crisis neemt communicatie tussen VS en SU toe
  • SALT-1 Verdrag: halt productie afstandswapens (1972)
  • Ondanks detente  blijft angst voor oorlog bestaan
  • Gevolg: plaatsing kruisraketten in NL
  • 1981: Reagan wordt president --> schildert SU af als "Evil Empire"
  • Daarnaast: investeringen in SDI: hernieuwde wapenwedloop

Slide 15 - Slide

Einde
  • SU: grote economische problemen
  • Partijleider Gorbatsjov: glasnost en perestrojka moeten SU redden
  • 1989: demonstraties in DDR --> SU grijpt niet
  • Gevolg: val van de Muur (9 nov) + hereniging Duitsland (1991)
  • Satellietstaten verlaten één voor één de invloedssfeer
  • December 1991: einde Sovjet-Unie

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Link