Basisstof 3: Vruchtbaar worden

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Basisstof 3: Vruchtbaar worden

Programma

• Terugblik
• Lesdoelen
• Uitleg basisstof 3
• Opdrachten maken
• Vragendoos

Terugblik

.

Terugblik

14.1, 14.2 & 14.3

Huiswerk 

Wat gebeurt er in de puberteit?

1. Je lichaam verandert
2. Er ontstaan primaire geslachtskenmerken
3. Je maakt meer hormonen aan
4. Je raakt onvruchtbaar

In de puberteit gebeurt er veel met je. Wat is de puberteit?

1. Periode waarin je naar de middelbare school gaat.
2. Periode waarin je geestelijk en lichamelijk volwassen wordt.
3. Periode waarin je veel vrienden en vriendinnen krijgt.
4. Periode waarin je op kamers gaat wonen.

Wat is geen verandering in de puberteit?

1. lichamelijk
2. geestelijk
3. sociaal
4. geduld

Vragen over de terugblik?

Ja, ik heb een vraag

Nee, ik heb geen vraag.

Lesdoelen

4.3.6 Je kunt uitleggen hoe zaadcellen en eicellen worden gevormd.

4.3.7 Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven.

Vanaf de puberteit zorgen hormonen voor de productie van zaadcellen en de rijping van eicellen. Vanaf dat moment ben je vruchtbaar.

Vruchtbaar

Eicellen en zaadcellen zijn de geslachtscellen van de mens en kan een nieuw mens ontstaan. 

Vanaf het moment dat je vruchtbaar
bent, kun je je dus voortplanten.

Sperma

De teelballen (liggen in de balzak net buiten het lichaam) maken zaadcellen en de bijballen slaan het op. 

Het zaadblaasje en de prostaat voegen vocht en voedingsstoffen toe. 

Zaadcellen en vocht noem je samen sperma. 

Rijping eicellen vindt plaats in de eierstokken en bij de ovulatie komt er een rijpe eicel vrij.

Is er geen bevruchting? --> Baarmoederslijmvlies laat los -->

Je bent dan ongesteld 

Sommige meisjes menstrueren als ze 10 jaar zijn, anderen als ze 16 jaar zijn. Gemiddeld zijn meisjes 

13 jaar oud bij de 1e menstruatie.

Een menstruatie duurt bij sommigen 3 dagen maar bij anderen kan het wel een week duren.

Menstruatie =

het slijmvlies laat los

Tijdens de menstruatie

buikkrampen

rugpijn 

hoofdpijn

moe

lusteloos

emotioneel

De ene persoon heeft hier meer last van dan de andere

Ongesteld/menstruatie

Het afstoten van een deel van het baarmoederslijmvlies heet menstruatie of ongesteld zijn.

Vaak gepaard met veel krampen

Vrouwen kunnen veel emoties

en stemmingswisselingen 

krijgen daardoor.

 

Endometriose

Menstruatiecyclus

Vooral in de puberteit kan de menstruatie zeer onregelmatig plaatsvinden. Soms zit er veel tijd tussen de menstruaties.

Dit gaat vanzelf meer lijken op de cyclus in het plaatje.

Eisprong op de 14e dag

De cyclus duurt 28 dagen

Periodieke onthouding - Onbetrouwbaar- Ovulatie

Je ziet dus dat een vrouw alleen vruchtbaar is rond de dag van de eisprong. 

Stel; een jongen en een meisje gaan op dag 11 met elkaar naar bed. De jongen komt klaar in het meisje, zonder dat zij een condoom hebben gebruikt. Er is nog geen eisprong geweest, maar de zaadcellen kunnen wel 4 dagen overleven.

De zaadcellen zouden dus op dag 14 alsnog de eicel kunnen bevruchten. 

Omdat niet elke vrouw precies op de 14e dag een eisprong heeft, weet je nooit precies wanneer een vrouw vruchtbaar is. Gebruik dus altijd een voorbehoedsmiddel (condoom of de pil bijvoorbeeld)

Menstruatiecyclus en menopauze

Na de menstruatie wordt het baarmoederslijmvlies weer opgebouwd. Het slijmvlies wordt dikker en gaat meer bloedvaten bevatten voor een eventuele nieuwe zwangerschap. Het steeds terugkerende opbouwen en afstoten van het baarmoederslijmvlies noem je de menstruatiecyclus.

Wanneer een vrouw gemiddeld tussen de 40 en 60 jaar oud is, worden steeds minder geslachtshormonen aangemaakt. De vrouw komt dan in de overgang. Uiteindelijk rijpen er geen eicellen meer en kan een vrouw niet meer zwanger worden. Dit noem je de menopauze.

Menstruatiemiddelen

Vruchtbaarheid per leeftijd.

Bij mannen worden tot laat in hun leven nog hormonen geproduceerd. 

Nog heel lang vruchtbaar daardoor. 

Vrouwen niet wanneer ze in de overgang komen (zie plaatje). 

Maandverband

en tampons

Maandverband

Tampon

Cup

1. Op dag 1 van de menstruatie cyclus begint de menstruatie
2. Op dag 1 van de menstruatie begint een eicel te rijpen

1. 1 is waar
2. 2 is waar
3. 1 en 2 zijn beiden waar
4. 1 en 2 zijn niet waar

Op dag 1 van de menstruatie cyclus begint de menstruatie?

1. Waar
2. Niet waar

Tijdens de menstruatie ..

1. Komt een eicel vrij uit de eierstok
2. Gaat een eicel dood in de eileider
3. Wordt de eicel bevrucht door zaadcellen
4. Stoot de baarmoeder het gemaakte slijmvlies af

Wat is menstruatie?

1. Dat een meisje een vrouw wordt
2. Dat een meisje borsten krijgt
3. Dat een meisje zwanger wordt
4. Dat een meisje bloed verliest elke maand

Wat wordt er afgebroken bij de menstruatie?

1. De baarmoeder
2. Bloed
3. Het baarmoederslijmvlies
4. De eicel

Een tampon, een maandverband of een menstruatiecup kunnen gebruikt worden tijdens de menstruatie van een vrouw.

1. Klopt
2. Klopt niet

Snap?

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag!

maken: Basisstof 3