B4 Bevruchting en Zwangerschap

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Thema 2 Voortplanting en seksualiteit

B4 Bevruchting en zwangerschap

Leerdoelen

Paragraaf 4 : Bevruchting en zwangerschap

2.4.1 Je kunt beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van een vrouw plaatsvinden net voor en na de bevruchting.

2.4.2 Je kunt de verschillen in de functie van zaadcellen en eicellen noemen.

2.4.3 Je kunt de embryonale ontwikkeling beschrijven.

2.4.4 Je kunt beschrijven hoe eeneiige en twee-eiige tweelingen ontstaan.

De bevruchting

De zaadcellen bewegen zich naar de eileiders toe.

In de eileider kan bevruchting plaatsvinden. 

De kop van de zaadcel dringt de eicel binnen. 

DIT KAN MAAR 1 ZAADCEL ZIJN.

Het celmembraan van de eicel wordt meteen ondoordringbaar voor de andere zaadcellen. (Dit betekend dat er niks anders meer naar binnen kan.)

 De kern van de zaadcel smelt samen met de kern van de eicel.

 Zo ontstaat één bevruchte eicel met één celkern.

Bevruchting

Als een eicel is bevrucht, blijft het gele lichaam in stand. 
(het gele lichaam  sterft af bij geen bevruchting, gevolg menstruatie)

Het gele lichaam blijft hormonen produceren om het baarmoederslijmvlies dik en doorbloed te houden. Hierdoor wordt een vrouw niet meer ongesteld.

De bevruchte eicel deelt zich direct een aantal keren. Er komen cellen bij, maar het klompje wordt niet groter.

Dit klompje cellen wordt door de eileider naar de baarmoeder vervoerd;

Proces duurt 5 tot 12 dagen.

innesteling

Het baarmoederslijmvlies is dik rond de tijd van de eisprong.

 In het dikke slijmvlies kan het klompje cellen vastgroeien. 

Dat heet innesteling. 

De vrouw is dan zwanger.

 De periode van ovulatie tot en met innesteling duurt ongeveer 9 dagen.

Placenta

Na de innesteling groeit het klompje cellen uit tot een embryo.

 Zo noem je het ongeboren kindje de eerste drie maanden. 

In het begin is het embryo nog klein.

 Om te groeien heeft het zuurstof en voedingsstoffen nodig.

 Die neemt het embryo op uit het slijmvlies van de baarmoeder..

Placenta

Hiernaast zie je een embryo van 7 weken oud.  Het hart en bloedvaten zijn al ontwikkeld. 

Op de plaats waar het embryo is ingenesteld, begint de placenta (moederkoek) te groeien.

Placenta

 In de placenta stroomt bloed van het embryo vlak langs het bloed van de moeder. Bloed van moeder stroomt dus niet door het embryo, maar blijft gescheiden van het bloed van het embryo.

Door kleine gaatjes in de wanden van de bloedvaten gaan stoffen van het ene bloedvat naar het andere:

• Zuurstof en voedingsstoffen gaan van het bloed van de moeder naar het bloed van het embryo.

• Afvalstoffen gaan van het bloed van het embryo naar het bloed van de moeder.

Placenta

Via de placenta kunnen ook schadelijke stoffen bij het embryo komen, zoals nicotine, alcohol, drugs en medicijnen.

'

 Ook sommige ziekteverwekkers kunnen via de placenta bij het embryo komen.

navelstreng

Het embryo heeft een navelstreng. De navelstreng is de verbinding tussen het embryo en de placenta. In de navelstreng liggen twee slagaders en één ader.

Navelstrengslagaders
- Bloed stroomt van het embryo naar de placenta.
- Bloed  bevat veel koolstofdioxide en andere afvalstoffen van het embryo.

Navelstrengader
- Bloed stroomt van de placenta naar het embryo.

- Bloed bevat veel zuurstof en voedingsstoffen.

Vruchtvliezen en vruchtwater

Na drie maanden noem je het embryo een foetus (spreek uit: feutus). Een foetus heeft al alle kenmerken van een mens. 

Om de foetus heen liggen de vruchtvliezen. 

De foetus ligt in vruchtwater. 

De foetus kan hierin gemakkelijk bewegen.

 Het vruchtwater beschermt de foetus tegen stoten, uitdroging en verandering van de temperatuur.

Tweelingen

Twee- eiige tweeling

- Ontstaat uit twee eicellen.

- Twee eicellen vrijgekomen bij ovulatie, beide worden  bevrucht.

- Twee klompjes cellen nestelen zich beide in baarmoederslijmvlies.

Eeneiige tweeling

- Ontstaat uit één bevruchte eicel.

- Tijdens eerste deling van bevruchte eicel raken cellen los van elkaar, er ontstaan twee klompjes cellen.

- Beide klompjes cellen nestelen zich in het baarmoederslijmvlies.

Opdrachten maken

Opdracht 4 t/m 7

BLZ 125 - 128

Ook het kalf zelf maakt voor de geboorte al hormonen, bijvoorbeeld cortisol. Dit hormoon
wordt uit het bloed van het kalf afgegeven aan het bloed van het moederdier.
Cortisol heeft invloed op het ontstaan van weeën.
Op welke plaats wordt cortisol uit het bloed van het kalf afgegeven aan het bloed van het
moederdier?

1. in de navelstreng
2. in de placenta
3. in de vruchtvliezen

Opdrachten maken

Opdracht 1 t/m 4

BLZ 104-105

Huiswerk

Schrift/online:

Opdracht 5 t/m 7

BLZ 106-107