H. 2.4. - Betoog schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

2.4. - Betoog schrijven 

Lesdoelen

Je weet hoe je een betoog schrijft:

=> Je schrijft een goede, aantrekkelijke inleiding met daarin je mening.

=> In de kern geef je drie argumenten (= drie alinea's).

       In de eerste alinea staat je belangrijkste argument.

       In de eerste zin van een alinea staat het belangrijkste (je argument).

       In de rest van elke alinea staat een onderbouwing (= uitleg of voorbeeld van je argument).

+> In het slot geef je een korte samenvatting van je argumenten en kom je terug op je mening
       (Daarom vind ik...). Je laatste zin is een goede uitsmijter!

Je let ook op je taalgebruik.

Je houdt rekening met je publiek.

Je voorkomt te veel herhalingen van dezelfde woorden.

2.4. EEN BETOOG SCHRIJVEN

BETOOG = een tekst waarmee je de lezer wil overtuigen van jouw mening over een onderwerp.

Daarvoor gebruik je argumenten, op basis van

• feiten 
• mening

Een goede onderbouwing (= uitleg / voorbeeld) maakt een argument sterker! 

  <=   Welke zijn het sterkst? 

OPBOUW BETOOG

Inleiding : noem je het onderwerp + je mening

Kern         : argumenten bij je mening + onderbouwing ervan

                     => je begint met je sterkste argument

Slot          : samenvatting argumenten + herhaling mening

BIJVOORBEELD  (KORTE VERSIE)

Inleiding: Ik vind dat mobieltjes op school in de kluis zouden moeten liggen.

Kern         : Als mobieltjes in de kluis liggen, zullen jongeren meer contact gaan maken met hun
                     leeftijdsgenoten. Neem bijvoorbeeld de pauze. Nu kunnen scholieren zich nog ver-
                     maken met hun mobiel, maar als die in de kluis ligt, zullen ze meer gaan praten met
                     anderen. Zo leren ze beter hoe je met elkaar omgaat.

Slot          : Kortom, als de mobieltjes op school in de kluis blijven liggen, worden jongeren
                     sociaalvaardiger.

OPBOUW BETOOG

Inleiding : noem je het onderwerp + je mening

Kern         : alinea's met argumenten + onderbouwing

Slot          : samenvatting argumenten + herhaling mening

 Alinea 1 
 => 1e zin = sterkste argument

 => rest alinea - onderbouwing (uitleg / voorbeeld)

<WITREGEL>

 Alinea 2

 => 1e zin = volgende argument

 => rest alinea - weer onderbouwing (uitleg / voorbeeld)

K

E

R

N

TOON van je BETOOG

Let op :

• Ken je je publiek persoonlijk? 
• Weet je publiek al veel over het onderwerp?
• Bestaat je publiek vooral uit kinderen / volwassenen?

• formeel/informeel 
• veel/weinig uitleg  
• wel/geen moeilijke 
    woorden                   
• korte/lange zinnen

zie blz. 95

Voorkom herhalingen

Te veel dezelfde woorden maakt een tekst SAAI.

Probeer woorden daarom te vervangen, door:

• verwijswoorden  (Layla zong. De 12-jarige zangeres won. Zij was blij.)
• synoniemen (Zij won een medaille. Het eremetaal hing....)
• omschrijvingen (De gekantelde vrachtwagen - het grote voertuig dat op zijn kant lag.)

Tip: Tekst klaar? Check op herhalingen en pas aan!

Goede aantrekkelijke inleiding

Inleiding - je geeft je mening

                   - je wilt de lezer verder laten lezen => 

                     dus je wilt hem nieuwsgierig maken

Hoe kun je je inleiding aantrekkelijker maken? 

Aantrekkelijke inleiding

BELANGRIJKSTE:
Houd het kort. Maak meteen duidelijk waar je tekst over gaat. 

NOG AANTREKKELIJKER MAKEN? 

• Val met de deur in huis. Eerste zin is de belangrijkste zin!
• Zorg voor een herkenbare binnenkomer.
• Wees persoonlijk (vertel over een eigen ervaring).
• Verklap niet direct alle informatie.

Slot

Slot - samenvatting van je argumenten

        - herhaling van je mening

        - zorg voor goede uitsmijter 

Wat is een uitsmijter?

Uitsmijter

    Pakkende laatste zin van je betoog.

      TIPS:

• Maak een pakkende laatste zin met je conclusie erin.
• Kom terug op je binnenkomer uit de inleiding.
• Het mag een soort 'slogan' zijn. Iets wat de makkelijk
   makkelijk onthoudt!
• Spreek de lezer aan - dat hij iets moet doen/vinden.

Beoordelingscriteria

Benieuwd naar de beoordelingscriteria van je betoog? Zie Magister - ELO - Opdrachten - TH1c Betoog - Bijlage: Betoog schrijven.beoordeling