Psychogeriatrische problemen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Psychogeriatrisch problemen

22 december 2022

G2BOE

Module VT Deelopdracht 5.1

Leerdoelen

- Je weet wat psychogeriatrische problemen zijn

- Je kunt de signalen die wijzen op dementie benoemen

- Je kunt de verschillen benoemen tussen Alzheimer en Vasculaire dementie

- Je kunt verschillende begeleidingsvormen bij dementie benoemen

- Je kunt de acht principes benoemen

- Je hebt informatie gekregen over Fronto- temporale dementie

Wat versta jij onder
Psychogeriatrie

Psychogeriatrie

Psychogeriatrie is een onderdeel van de geneeskunde dat zich bezighoudt met aandoeningen die gepaard gaan met beperkingen van de geestelijke vermogens (psycho) van de ouder wordende mens (geriatrie)

Dementie, wat is dat?

Welke verschillende vormen zijn de meest voorkomende?

Meest voorkomende vormen:

* Ziekte van Alzheimer

* Vasculaire dementie

* Frontotemporale dementie

* Lewy Body dementie

Welke signalen/ symptomen kunnen wijzen op dementie? Noem er vijf

Signalen dementie

Herinneren wat kort geleden gebeurd of besproken is

Problemen overzien en oplossen

Oriënteren in de ruimte of tijd

Nieuwe dingen aanleren of bedienen

Plannen

Concentratieproblemen

Woorden vinden of begrijpen

Initiatief nemen

Inleven in anderen

Sociaal gedrag

In de praktijk

• Achterdochtig zijn (vroeger niet)

• Bedorven voedsel in koelkast

• Niet goed meer kunnen bedienen van apparaten, zoals koffiezetapparaat, wasmachine en tv

• Er onverzorgd uitzien (vroeger niet)

• Telkens vergeten welke dag het is

• Telkens herhalen van dezelfde vragen of verhalen

• Verdwalen op bekend terrein

• Vergeten van afspraken (vroeger niet)

• Voortdurend zoeken naar spullen (vroeger niet)

Vervolg opdracht

Vasculaire dementie

- Wat zijn de kenmerken?

- Oorzaken?

- Verloop van de ziekte?

Kenmerken

- traagheid in denken, spreken en handelen

-  Moeilijk concentreren, dingen tegelijk doen

- Ook lichamelijke achteruitgang

- Soms verlamming of gevoelsverlies

Oorzaken

- Vaatschade, gevolg van (kleine) beroertes of tia's 

- Doorbloeding van de hersenen

Risicofactoren; hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, suikerziekte

Alzheimer

- Wat zijn de kenmerken?

- Wat zijn de oorzaken?

- Verloop van de ziekte?

Kenmerken

- Geheugenstoornissen

- Moeite met alledaagse handelingen

- Veranderingen in karakter 

en gedrag

- Problemen met taal

Oorzaken

-Bij de ziekte van Alzheimer gaan de zenuwcellen in de hersenen kapot. Dit komt doordat bepaalde eiwitten zich ophopen in de zenuwcellen. Ook kunnen bepaalde vezels zich in de cellen ophopen. Deze ophopingen verstoren de onderlinge communicatie. 

Vervolg opdracht

Realiteits- en oriëntatie begeleiding is een manier om het denkvermogen van ouderen met dementie te prikkelen

Ga op zoek naar andere begeleidingsvormen voor mensen met dementie en beschrijf deze

Begeleidingsvormen

Realiteits- en Oriëntatie Benadering

* Beginstadium

* Prikkels voor oriëntatie in tijd

* Prikkels voor oriëntatie in plaats

* Prikkels voor de oriëntatie in persoon

Begeleidingsvormen

Validation

* Meegaan in de belevingswereld van de dementerende

* Empathisch mee gaan in de belevingswereld

* Je accepteert

* Doel; herstel van eigenwaarde, verminderen stress, helpen verwerken van onverwerkte ervaringen uit het verleden

* Vinden van rechtvaardigheid

Begeleidingsvormen

Snoezelen

*Ook wel zintuigelijke activering en ontspanning

* Afkomstig uit de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking

* Denk aan voelen, proeven, horen, zien, ruiken

Overige begeleidingsvormen

* Warme zorg, verminderen van pijnlijke symptomen zoals angst, onveiligheid en onzekerheid

* Reminiscentie, praten en denken over vroeger

* PDL, passiviteit van het dagelijks leven

* Bewegen

* Muziek 

Vervolg opdracht

Vervolg opdracht

De vrouw van Meneer Klaasen komt de afdeling oplopen en vindt het lastig dat haar man is vergeten dat ze samen naar de markt zouden gaan. Je merkt dat mevrouw Klaasen het moeilijk vindt om met haar man om te gaan. Vorige week was haar man boos op haar en in haar beleving geheel onterecht. Je gaat even apart zitten met mevrouw en biedt een kopje koffie aan.

Leg mevrouw Klaasen de 8 principes uit. 

Lees in zorgpad 

Collectie: Zorg specifiek 4 VP

Thema: Verpleeghuizen en thuiszorg

6 Ouderen met psychogeriatrische ziektebeelden

Omgaan met psychogeriatrische zorgvragers

Principe 1: Er is een indeling van hersenen naar vier niveaus en de bijhorende functies

Principe 2: Een zorgvrager met dementie is afhankelijk van zijn omgeving

Principe 3: Bij mensen met dementie is het doseren van prikkels belangrijk

Principe 4: Het is ongunstig de zorgvrager met dementie te laten falen

Principe 5: Het geheugen bestaat uit plaatjes

Principe 6: Externe prikkels kunnen doelgerichte bewegingen bevorderen

Principe 7: Mensen met dementie kunnen impulsen, emoties en stemmingen niet meer bedwingen

Principe 8: Mensen met dementie hebben minder behoefte aan slaap en meer behoefte aan dutten en veel licht overdag

Vervolg opdracht

Frontotemporale dementie

Wat zijn de kenmerken?

Wat zijn de oorzaken?

Wat is het verloop van de ziekte?

Kenmerken

- Heftige veranderingen in gedrag, taalvaardigheid en motoriek kunnen wijzen op FTD.

- Geheugenproblemen volgen vaak pas in een later stadium.

Oorzaken

- Deze vorm van dementie ontstaat doordat hersencellen in de frontaalkwab (gedragsgebied) en de temporaalkwab (taalgebied) afsterven.

Welke algemene tips zou je geven voor de omgang met iemand met demensie?

- Houd gewoontes van de zorgvrager in stand

- Regelmaat en rust

- Overleg, vertel wat je gaat doen

- Maak taken simpel

- Stel overzichtelijke vragen

- Communiceer normaal en duidelijk

- Zorg voor oogcontact

- Speel in op wat de zorgvrager nog wel kan

- Zorg voor een zo vertrouwd mogelijke omgeving

Leerdoelen behaald?

- Je kunt de signalen die wijzen op dementie benoemen

- Je kunt de verschillen benoemen tussen Alzheimer en Vasculaire dementie

- Je kunt verschillende begeleidingsvormen bij dementie benoemen

- Je kunt de acht principes benoemen

- Je hebt informatie gekregen over Fronto- temporale dementie

Bereid je voor op deelopdracht 5.3

Samenwerken met andere beroepsgroepen

Opdracht 1: Maak online een woordzoeker

Verwerk de volgende woorden erin:

Verzorgende, helpende, verpleegkundige, verpleeghuisarts, psychologische hulp, MDO, maatschappelijk werker, logopedie, huisarts, geestelijk verzorger, fysiotherapie, ergotherapie, diëtiste, activiteitenbegeleider.

Opdracht 2: Uitwerking disciplines

Werk de disciplines uit in eigen woorden zodat je kennis hebt van deze beroepsgroepen.

Om welke reden zou je hen kunnen inschakelen en wat verwacht jij van deze samenwerking?