H2.4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

2.4 Gesloopt gesteente

HAVO 5

Domein Aarde

Lesdoelen

• Je kent het verschil tussen exogene en endogene processen en kunt voorbeelden benoemen
• Je kent het verschil tussen verwering en erosie en kunt voorbeelden noemen
• Je kent beide vormen van verwering en kunt ze verklaren 

Endogene processen

Exogene processen

Endogene processen:

• van binnenuit

• aardbevingen, vulkanisme, platentektoniek, gebergtevorming

• veroorzaakt door: energie in de aarde

Exogene processen:

• van buitenaf
  

• verwering, erosie, sedimentatie
  

• veroorzaakt door: zon
  

Hydrologische (=water) kringloop

Motor: zon

Verdamping, condensatie, neerslag, afvoer

Zorgt voor: erosie en sedimentatie

Hydrologische kringloop

Leg uit waarom door de hydrologische kringloop erosie op gang wordt gebracht

Afbraak van gebergten

hooggebergte -> middelgebergte --> heuvels

door exogene krachten

Jong gebergte

• Hoge pieken
• Diepe, steile dalen
  

Tientallen miljoenen jaren oud

Oud gebergte

• Afgeronde toppen
  

• Erosie en verwering
  
• Bewijs voor veranderde beweging platen
  

Honderden miljoenen jaren oud

Maak de juiste combinaties

Endogeen proces

Exogeen proces

Gebergteafbraak

Sedimentatie

Subductie

Aardbevingen

Erosie

Vulkanisme

Aardverschuivingen

De plaats waar een gebergte op aarde ligt wordt bepaald door exogene processen

1. Waar
2. Niet waar

Endogene krachten zorgen voor verkleining van het reliëf in een gebied

1. Waar
2. Niet waar

Jonge gebergten liggen altijd bij een convergerende plaatgrens

1. Waar
2. Niet waar

Jonge gebergten kennen meer reliëf dan oude gebergten

1. Waar
2. Niet waar

De volgende slides gaan over verwering. 

Lees de informatie in de tabellen goed door.

Fysische verwering 

Chemische verwering

Welke twee vormen van mechanische verwering worden direct door de zon aangedreven?

Verwering wordt beïnvloed door het klimaat 

Mechanische verwering verloopt sneller als:

- de temperatuur sterk wisselt

- de temperatuur regelmatig onder de 0 graden Celsius komt

- het gesteente bloot ligt

Verwering wordt beïnvloed door het klimaat

Chemische verwering verloopt sneller als:

- de temperatuur hoog is

- de vochtigheid hoog is

- het gesteente bedekt is

In de tropen vindt vooral chemische verwering plaats

1. Juist
2. Onjuist

In woestijnen vindt vooral mechanische verwering plaats

1. Juist
2. Onjuist

Hoog in de bergen is sprake van chemische verwering

1. Juist
2. Onjuist

Hier is sprake van mechanische verwering

1. Juist
2. Onjuist

Noem 3 dingen die je deze les hebt geleerd

Welk onderdeel van deze paragraaf is nog niet helemaal duidelijk?