Le Réalisme & Le Naturalisme

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Le Réalisme & Le Naturalisme

Leerdoelen

• Ik kan de hoofdlijnen van de 19e eeuw in Frankrijk beschrijven
• Ik kan de kenmerken van litteraire werken uit het Réalisme en Naturalisme beschrijven en herkennen
• Ik kan de literaire begrippen determinisme, feuilleton, vertelperspectief en vrije indirecte rede beschrijven en herkennen in fragmenten.

Historisch kader

• 1852-1870 - Tweede Keizerrijk (Napoleon III). 
• Renovatie van Parijs --> Grote avenues, aanleg riolering
• 1870-1871 : Frans - Duitse oorlog  -> Fransen verliezen en Napoleon moet aftreden. Frankrijk wordt een republiek.
• 1882: Wet van Jules Ferry --> Verplicht onderwijs voor iedereen

La société

• Halverwege 19e  eeuw had klasse van burgers de macht van de adel overgenomen --> Rijk geworden door handel of industrie. Deze rijke burgers wilde mooi wonen. Parijs werd opnieuw ingedeeld. Oude Middeleeuwse huizen werden gesloopt en nieuwe avenues aangelegd (bijv. Champs Elysées). 
• Parijs werd een moderne stad met warenhuizen en een Opéra
• Klasse kleine burgerij --> veel kantoorbanen 

La société

• Arbeidersklasse: veel fabriekswerkers, huisvesting was groot probleem. Mensen woonden in vochtige kelders of kleine verdiepingen zonder ramen (zonder toiletten). 
• Nieuwe politieke beweging: socialisme  --> wilde terug naar de idealen van de Franse Revolutie
• Zij verzetten zich tegen de uitbuiting van de arme mensen. 
• stakingen 

La société

• Feuilletons: verhalen in afleveringen in de krant (cliffhangers) 
• In deze verhalen kwamen de sociale wantoestanden aan de orde
• Romantisme: kwam al aan de orde, maar geen verbetering. Dit ging over in het Réalisme en Naturalisme

La littérature

• Réalisme ontstaat rond 1850 --> reactie op sentimentalisme (gevoel) van Romantiek
• Schrijver wil juist de werkelijkheid zo nauwkeurig mogelijk neerzetten (i.p.v. vlucht naar de natuur)
• Personages: uit arbeiderklasse of burgerij
• Naturalisme: in deze stroming wordt de wetenschap toegevoegd om de werkelijkheid beter te begrijpen (men wil bewijzen) 

La littérature

• Honoré de Balzac : tussen Romantisme en Réalisme --> schetst somber beeld van de maatschappij : volgens hem speelt geld een overheersende rol. Liefde en vriendschap worden tenietgedaan door geldproblemen.
• Le Père Goriot (1842) verscheen eerst als feuilleton in de krant. Dochter buiten vader financieel uit. Vader raakt dan lager aan wal en moet in een arm pension intrekken. Zo maakt de lezer kennis met personages uit verschillende rangen en standen. 

La littérature

• Gustave Flaubert 
• Madame Bovary --> documenteerde zichzelf als wetenschapper om elk detail van de waarheid te kunnen weergeven.
• De hoofdpersoon, Emma Bovary, neemt aan het eind van het verhaal vergif in. 
• Flaubert deed uitgebreid medisch onderzoek naar de effecten van het gif om die bij Emma nauwkeurig te kunnen beschrijven. 

Madame Bovary

• tragisch verhaal van Emma Bovary, een jonge vrouw die gevangen zit in een saai huwelijk met de eenvoudige en liefdevolle plattelandsarts Charles Bovary. Emma, opgegroeid met romantische idealen uit romans, verlangt naar passie, luxe en een opwindend leven—een droom die haar huwelijk niet kan vervullen.
• Om aan haar teleurstellingen te ontsnappen, zoekt Emma troost in buitenechtelijke affaires, eerst met de charmante Léon en later met de berekenende Rodolphe, en in een extravagante levensstijl die ze zich eigenlijk niet kan veroorloven. Haar financiële en emotionele roekeloosheid leiden uiteindelijk tot een diepe crisis. Wanneer haar schulden zich opstapelen en haar geliefden haar in de steek laten, pleegt ze zelfmoord door arsenicum in te nemen. Haar dood laat Charles en haar dochtertje in ellende achter.

Kenmerken 

• Determinisme en de invloed van erfelijkheid en milieu

• Emma's ontevredenheid is deels het gevolg van haar opvoeding in een kloosterschool, waar ze zich verloor in romantische romans die haar een onrealistisch beeld van het leven gaven. Haar karakter en verlangens zijn gevormd door deze invloeden, waardoor ze vrijwel gedoemd is om teleurgesteld te worden in het echte leven. Charles is op zijn beurt een product van zijn eenvoudige, beperkte opvoeding, waardoor hij niet in staat is Emma’s verlangens te begrijpen.

Kenmerken 

• Pessimisme en de uitzichtloosheid van het bestaan

• Emma probeert keer op keer haar situatie te veranderen—door liefde, luxe en escapisme—maar haar pogingen zijn gedoemd te mislukken. Dit benadrukt het idee dat individuen niet kunnen ontsnappen aan hun lot. Haar uiteindelijke zelfmoord is een wanhopige daad die haar lot bevestigt: haar dromen en verlangens zijn onbereikbaar, en haar leven eindigt in ellende.

Kenmerken 

• Objectieve en gedetailleerde beschrijvingen van de werkelijkheid

• Flaubert staat bekend om zijn minutieuze en bijna klinische stijl. Hij beschrijft de kleinste details van Emma’s interieur, kleding en gevoelens op een manier die haar wereld tastbaar en realistisch maakt. De medische en fysieke details van haar zelfmoordscène—haar stuiptrekkingen, het braken, het lijden—zijn schokkend realistisch en passen binnen de naturalistische neiging om het menselijk lichaam in zijn rauwe staat te tonen.

Kenmerken 

• Kritiek op de maatschappij

• De roman laat zien hoe sociale klasse en conventies individuen beperken. Emma verlangt naar een leven vol passie en status, maar wordt steeds teruggebracht tot haar burgerlijke werkelijkheid.
• De hebzucht en hypocrisie van de maatschappij worden gesymboliseerd door figuren als de handelaar Lheureux, die Emma in de schulden stort zonder enige morele scrupules

La littérature

• Emile Zola was een naturalist 
• Romancyclus: Les Rougon-Macquart --> over levens van één familie gedurende vijf generaties. De personages behoorden tot alle lagen van de bevolking. 
• Hij kon op deze manier alle aspecten van de 19e eeuw vertellen, en laten zien hoe elk personage bepaald werd door erfelijkheid, milieu en opvoeding (determinisme)

Exercices 

• 1,2,4,5, 6