3.3 & 3.4: grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 1

Hallo allemaal

- Berg je telefoon op in de tas en ga op je plaats zitten

- Ipad en leesboek op tafel

- log alvast in op Lesson Up

Lesson up aanmelden 1gtD

voer klascode in

efohx

Lezen

HW checken

Als het goed is heb je deze in je ebook (leermiddelen Nederlands) gemaakt, zo niet dan leg je de opdrachten in je schrift open op je tafel voor controle.

2.5: grammatica

korte terugblik

Zinsontleding is het opdelen van de zin in delen en deze benoemen. 

- verdeel de zin in zinsdelen

- benoem het wwg en het onderwerp

- wat is het vraagwoord van de overgebleven zinsdelen?

vb: Geeft uit elke zin het wwg, het ond en geef van de overige zinsdelen aan op welk vraag zij een antwoord geven (wie/ wat/ wanneer/ hoe etc)

De monteur besluit die kleine reparatie vandaag om half 3 uit te voeren.

Zit jouw buurtjongetje weleens stil?

wwg: besluit uit te voeren

ond: de monteur

die kleine reparatie: wat?

vandaag: wanneer?

om half 3: wanneer?

wwg: zit stil

ond: jouw buurjongetje

weleens: wanneer

evt. extra oefenen

Verdeel in zinsdelen en benoem wwg, ond en de vraagwoorden die bij de overige zinsdelen horen. 

1. Mijn zus geeft te veel geld aan kleding uit.

2.De nieuwe bezorger heeft door tijdgebrek adressen overgeslagen.

3.De timmerman sloeg voor de zekerheid de planken extra goed vast.

Lesdoelen 

Ik kan: 

- de zelfstandige naamwoorden in een zin benoemen;

 - de lidwoorden in een zin benoemen;

- de bijvoeglijke naamwoorden in een zin benoemen;

- de voorzetsels in een zin benoemen.

§3.4, grammatica 

Woordsoorten

Lidwoorden     (lw)

de, het, een. Lidwoorden staan voor zelfstandig naamwoorden. 

Zelfstandig naamwoorden         (znw)

woorden voor mensen, dieren, planten en dingen. Er kan een lidwoord voor. Van de meeste znw kun je mv en een verkleining maken. 

Namen zijn ook znw. Je noemt ze eigennamen. Er staat geen lidwoord voor en je kan er geen mv of verkleining van maken. (Isabel, Groningen, Europoort, GroenLinks)

Maak van het woord huisvuilverbrandingsinstallatie zo veel mogelijk znw.

Let op je kunt ook eigennamen maken.
Om te controleren of het een znw is, kun je er een mv of verkleining
van maken.

Woordsoorten 

Bijvoeglijk naamwoorden       (bnw)

Een bnw is een kernmerk of een eigenschap van een znw. Het zegt iets over het znw

Voorzetsels             (vz)

Vz staan in de zinsdelen waarbij je een vraag kunt stellen als waarin, waaronder, waarmee of waardoor. Een vz staat nooit los in de zin, is altijd een onderdeel van een zinsdeel.  

Je kunt ze meestal invullen op de puntjes van een van de volgende woordgroepen: ‘… de kamer’, ‘… het feest’ of ‘… het bureau’. (Geef tijd, richting, plaats aan)

Oefenen met vz

Denk in stilte na over het vz wat jij op de puntjes in zou vullen.

a. … de nieuwe auto zijn we … Brussel heen en weer gereden.

b. … het donker fietst mijn vader twee keer … de week een rondje … dertig kilometer.

c. Waarom ga je … de middag … de supermarkt?

Aan het werk

blok 3, grammatica, §3.4, opdracht 12, 14, 15

toelichting opdrachten  

klaar? woorden oefen op studygo of lezen in je leesboek

in je ebook

Afsluiting les 

Ik kan: 

- de zelfstandige naamwoorden in een zin benoemen;

Dit kan ik goed

Dit moet ik nog oefenen

Ik kan dit nog niet

Ik kan: 

- de lidwoorden in een zin benoemen

Dit kan ik goed

Dit moet ik nog oefenen

Ik kan dit nog niet

Ik kan: 

- de bnw in een zin benoemen

Dit kan ik goed

Dit moet ik nog oefenen

Ik kan dit nog niet

Ik kan: 

- de vz in een zin benoemen

Dit kan ik goed

Dit moet ik nog oefenen

Ik kan dit nog niet

Huiswerk

blok 3, grammatica, §3.4, opdracht 12, 14, 15