15.4 Biobrandstof en recycling 5V 2223

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H15.4 Biobrandstof en recycling

Inhoud hoofdstuk

15.1 Energiestromen

15.2 Populaties

15.3 Warmte, water en exoten

15.4 Biobrandstof en recycling

15.5 De stad als ecosysteem

Veel toepassen van wat we al weten.

Belangrijk: komt veel terug in het examen.

Rekenvraag

Mario vangt in de visvijver de eerste keer 37 stekelbaarsjes, die hij allemaal markeert met een groene stip. Vervolgens laat hij de dieren vrij.

Een week later vangt hij 44 vissen, waarvan er 2 een stip hebben.

Hoe groot is de populatie stekelbaarsjes in de vijver?

Hoe groot is de populatie stekelbaarsjes in de vijver?

Rekenvraag

Stekelbaarsjes met een groene stip vallen echter eerder op voor hun roofdier (de snoek), waardoor ze sneller opgegeten worden.

In de vorige vraag was een populatie berekend van 814 stekelbaarsjes. 

Je vangt weer 44 stekelbaarsjes waarvan 2 met een stip.

Zal de werkelijke populatie stekelbaarsjes groter, gelijk aan of kleiner zijn dan 814 stekelbaarsjes?

Zal de werkelijke populatie stekelbaarsjes groter, gelijk aan of kleiner zijn dan 814 stekelbaarsjes?

1. groter
2. gelijk aan
3. kleiner

Rekenvraag

Want:

aantal stekelbaarsjes is 37*44/2 = 814

Maar die 2 is eigenlijk te laag.

37*44/>2 is kleiner dan 814.

Doel 15.4

• Je leert wat biobrandstoffen zijn en hoe mensen stoffen hergebruiken.
  

Biodiversiteit

CO₂ uitstoot

Biobrandstoffen  - 1e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Eerste generatie: brandstof gemaakt uit koolzaad/ suikerbieten.

Nadelen: kost veel landbouwgrond, kost veel energie, hoog gebruik pesticiden

Wat is het verschil voor het milieu tussen het verbranden van fossiele brandstoffen en biobrandstoffen?

Biobrandstoffen  - 2e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Tweede generatie: biomassa (afval) -> biodiesel of bio-ethanol

E-10 benzine is 90% benzine, 10% bio-ethanol.

In NL wordt 7% van de brandstof uit biobrandstoffen gehaald door frituurvet te importeren en hier biodiesel van te maken.

Biobrandstoffen  - 3e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Derde generatie: algen en zeewier.

Voordelen: groeit snel, kan in tanks, dus weinig ruimte nodig

Nadelen: duur proces

Afvalverwerking

10 kg afval per persoon per week:

• Hergebruik/recycling
• Verbranden (-> electriciteit)
• Storten/ Lozen

Recycling

Het statiegeld op blikjes is halverwege 2023 ingevoerd en daar zijn nog geen cijfers over. In Nederland worden er jaarlijks zo'n 700 miljoen grote plastic flessen en 1 miljard kleine plastic flessen verkocht. In 2022 werd 68 procent daarvan ingeleverd.

15 feb 2024, NOS

Statiegeld

Doel 15.4

• Je leert wat biobrandstoffen zijn en hoe mensen stoffen hergebruiken.
  

Begrippen 15.4

biodioversiteit, biobrandstoffen, recycling

maakwerk

maken opgaven 3 t/m 6 blz. 253