Les 2: De opwarming van de aarde

• Aardrijkskunde
• Basisschool
• Groep 7,8

Welke klimaten ken je nog?

Terugkoppeling les 1: Wat is het klimaat?

De kinderen beantwoorden de vraag individueel. Op deze manier wordt de informatie van de vorige les herhaald. 

Benoem vervolgens alle klimaten nogmaals, zodat de kinderen deze allemaal nog een keer te horen krijgen.

Poolklimaat

Toendraklimaat

Landklimaat

Zeeklimaat

Middellands zeeklimaat

Woestijnklimaat

Steppeklimaat

Savanneklimaat

Tropisch regenwoud

Hoog

gebergte

Terugkoppeling les 1: Wat is het klimaat?

De kinderen slepen het goede klimaat naar de juiste afbeelding. Vervolgens bespreek je met de kinderen waaraan je kan herkennen dat dat klimaat bij die afbeelding hoort. 

Antwoord:

• Afbeelding 1: Tropisch regenwoud. Te zien aan de planten, namelijk een regenwoud en bossen.
• Afbeelding 2: Middellands zeeklimaat. Te zien aan de olijfbomen.
• Afbeelding 3: Zeeklimaat. Te zien aan het loofbos (zomer groen).
• Afbeelding 4: Hooggebergteklimaat. Te zien aan de hoge bergen en de sneeuw.

De klimaten op aarde veranderen. Maar hoe kan dat eigenlijk?

Voorkennis voor deze les ophalen.

Laat de kinderen individueel antwoorden op de vraag. Bespreek vervolgens de antwoorden. Het exacte antwoord wordt nog niet verteld aan de leerlingen. Door alle informatie die in de les aan bod komt, wordt er een antwoord gevormd op deze vraag.

Voorlezen

Lees pagina 12 t/m 15 uit Frida's koele klimaatboek voor.  Het gaat over de oorzaken van de opwarming van de aarde.

Video: Het broeikaseffect

Bekijk de video van Schooltv over het broeikaseffect. 

Bespreek met de kinderen na het bekijken van de video wat zorgt voor de opwarming van de aarde. 

Hoeveel graden is de temperatuur in Nederland hoger dan in 1900?

1. 1,0 ℃
2. 1,8 ℃
3. 2,5 ℃
4. 3,0 ℃

Vragen over Frida's koele klimaatboek.

Laat de kinderen individueel antwoord geven op de vraag om te kijken wat de kinderen hebben onthouden van het voorlezen.

Antwoord: B (bladzijde 12 Frida's koele klimaatboek).

Waar verloopt de opwarming van de aarde minder snel?

Vragen over Frida's koele klimaatboek.

Laat de kinderen individueel antwoord geven op de vraag om te kijken wat de kinderen hebben onthouden van het voorlezen.

Antwoord: rond de evenaar en boven de oceanen (bladzijde 12 Frida's koele klimaatboek).

Wat kunnen de gevolgen zijn
van de opwarming van de aarde?

Voorkennis van dit onderdeel ophalen.

Laat de kinderen individueel antwoorden op de vraag. Bespreek vervolgens de antwoorden. Het exacte antwoord wordt nog niet verteld aan de leerlingen. Door alle informatie die in de les aan bod komt, wordt er een antwoord gevormd op deze vraag.

Voorlezen

Lees pagina 22 t/m 25 uit Frida's koele klimaatboek voor.  Het gaat over de gevolgen van de opwarming van de aarde.

Wat is geen gevolg van de opwarming van de aarde?

1. De zeewaterspiegel stijgt
2. Waternood
3. Trekvogels komen eerder aan
4. Het ijs op Antarctica smelt langzamer

Vragen over Frida's koele klimaatboek.

Laat de kinderen individueel antwoord geven op de vraag om te kijken wat de kinderen hebben onthouden van het voorlezen.

Antwoord: D (bladzijde 22 Frida's koele klimaatboek, namelijk "Dat het ijs van Antarctica sneller smelt").

Op welke manier merken we
dat het weer extremer wordt?

Vragen over Frida's koele klimaatboek.

 

Laat de kinderen individueel antwoord geven op de vraag om te kijken wat de kinderen hebben onthouden van het voorlezen.

Antwoord: Stormen, zware regenbuien, meer hittegolven en hagelbuien (bladzijde 22 Frida's koele klimaatboek).

Als de aarde met ... ℃ opwarmt, dan zijn er voortdurend hitte golven. Welk getal moet er op de ...?

1. 1,5 ℃
2. 2,0 ℃
3. 3,0 ℃
4. 4,0 ℃

Vragen over Frida's koele klimaatboek.

Laat de kinderen individueel antwoord geven op de vraag om te kijken wat de kinderen hebben onthouden van het voorlezen.

Antwoord: D (bladzijde 24 Frida's koele klimaatboek, namelijk "Bij een opwarming met 4℃ zouden er voortdurend hittegolven plaatsvinden").

Welke gevolgen brengt de opwarming van de aarde dus met zich mee?

Vragen over Frida's koele klimaatboek.

Laat de kinderen individueel antwoord geven op de vraag om te kijken wat de kinderen hebben onthouden van het voorlezen.

Antwoord: 

• Het ijs smelt sneller (blz. 22)
• Het weer wordt extremer (blz 22)
• Waternood (blz. 22)
• Trekvogels komen vroeger aan in de lente (blz. 23)
• Planten en fruitbomen bloeien eerder op (blz. 23)
• Insecten zijn eerder en langer hier (blz. 23)
• Bepaalde gewassen groeien niet meer (blz. 24)
• De zeespiegel stijgt (blz. 24)
• Plant- en diersoorten zullen sneller uitsterven (blz. 24)
• Bossen zullen verdrogen en verbranden (blz. 25)

Aan de slag! 

Ga opzoek naar de oorzaken en gevolgen van de opwarming van de aarde. Gebruik ook de informatie die net in de les voorbij is gekomen. 

Maak een presentatie over de oorzaken en gevolgen van de opwarming van de aarde, zodat je iemand die er geen verstand van heeft voldoende informatie over de opwarming van de aarde kan geven. 

Opdracht

Welke oorzaken en gevolgen horen er bij de opwarming van de aarde?

Verdeel de klas in groepjes van drie of vier kinderen. Ieder groepje ontwerpt een presentatie waarin de oorzaken en gevolgen van de opwarming van de aarde weergegeven worden. 

De presentatie geeft de oorzaken en gevolgen zo duidelijk weer dat iemand die nog niet veel af weet van de opwarming van de aarde op deze manier kennis kan op doen. 

Presenteren

Welke oorzaken en gevolgen heeft

ieder groepje gevonden?

Wat kan er worden toegevoegd?

Presenteren

Ieder groepje presenteert zijn/haar presentatie waarin de oorzaken en gevolgen van de opwarming van de aarde worden verteld. 

Vervolgens wordt er klassikaal besproken wat er nog toegevoegd kan worden en wat er erg goed was.