12.3 en 12.4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

12.3 Soorten veranderen

Waar denk jij aan bij 'evolutie'?

Hoe komt men aan de term 'Survival of the fittest'?

1. De sterkste wint
2. De fitste wint
3. De best aangepaste overleeft
4. De beste overlever is het fitst

Noem minstens één manier hoe soorten kunnen veranderen

Soorten kunnen veranderen als..

1. er variatie in eigenschappen als gevolg van mutaties in het DNA optreedt

2. de eigenschappen die variëren, erfelijk zijn

3. er natuurlijke selectie op deze eigenschappen plaatsvindt

<- filmpje 2.5 min. 

Hoe onstaan nieuwe soorten?

Survival of the fittest: de best passende varianten overleven en planten zich voort.

Door isolatie kunnen nieuwe soorten ontstaan.

filmpje
= 2 min. 

12.4 Evolutie van de mens

Hoe veranderden onze voorouders? 

Mensapen: gibbons, orang-oetans, gorilla’s, mensen, chimpansees en bonobo’s

- duim is opponeerbaar (kan tegenover de vingers geplaatst worden)

- hebben geen staart

Wat wordt er met deze afbeelding bedoeld?
(kies de beste uitleg)

1. Dat mensen van de apen afstammen
2. Dat mensen en apen gemeenschappelijke voorouders hebben.
3. Dat er door micro-evolutie nieuwe soorten zijn ontstaan
4. Dat er veel apen zijn.

Waar komen wij vandaan?

Mensachtigen: Organismen die rechtop lopen:
Australopithecus en  Homo-soorten

- ruim 3.5 miljoen jaar geleden ontstaan in oosten van Afrika

- Schedel leek erg op chimpansee + zelfde hersenvolume.

'Meet' Lucy: 'Austraopithecus afarensis' : skelet gevonden in 1974 in Ethiopië: leefde 3.65 miljoen jaar geleden 

Dus.. even op 'n rij;
van mens naar aap

Leefomgeving:
eerst in het bos, later op de savanne

Veranderingen:

- hersenvolume nam toe

- wenkbrauwboog en kam op hoofd werden kleiner

- kaken werden kleiner en minder krachtig en de kin ontstond

Evolutie van de mens

7 miljoen jaar geleden een gemeenschappelijke voorouder.

Autralophithecus afarensis - geen opponeerbare teen

Homo habilis - 'handige mens' - stenen werktuigen

Homo erectus - 'rechtopstaande mens' - jagers en vissers, vuur

Homo sapiens - 'denkende mens'-  plat gezicht, groot hersenvolume