Hoofdstuk 10 Gezondheid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 10 Gezondheid

10.1 Goed geregeld

Je lichaam is de hele dag (24u) bezig de volgende stoffen in je bloed constant te houden:

• Glucose 
  
• Zuurstof en koolstofdioxide 
  
• Afvalstoffen  bv kleurstoffen
  
• Zouten en water 
  

glucose

wanneer je intensief sport heb je meer zuurstof ( ademhaling gaat omhoog) en glucose nodig.

Glucagon en adrenaline zorgen ervoor dat het opgeslagen glycogeen vrij komt als glucose.

Constant houden van glucose

Glucosegehalte hoog (na een maaltijd)

Glucose wordt omgezet in glycogeen door insuline

Glycogeen wordt opgeslagen in de lever en spieren

Wat doen je nieren ook alweer?

Wat doen je nieren ook alweer?

Wat zijn de vier uitscheidingsorganen?

Wat zijn de vier uitscheidingsorganen?

In welke vier lagen kun je je huid verdelen?

In welke vier lagen kun je je huid verdelen?

Welke drie taken heeft je huid?

Welke drie taken heeft je huid?

Pietje valt en schaaft zijn knie. Twee weken later is zijn knie geheeld en valt zijn korstje eraf. Wat is er in de tussentijd gebeurt?

Pietje valt en schaaft zijn knie. Twee weken later is zijn knie geheeld en valt zijn korstje eraf. Wat is er in de tussentijd gebeurt?

Waarom heb je pigment?

Waarom heb je pigment?

Inenten / vaccinaties

Injecteren met een dode, verzwakte ziekteverwekker, of delen van ziekteverwekker.

Je lichaam gaat antistoffen maken en herkend voortaan de ziekteverwekker; je bent nu immuun!!

10.3 Indringers

Hoe wordt je ziek?

Ziekteverwekkers: 

Bacteriën: Scheiden giftige stoffen uit

Virussen: hebben andere cellen nodig. Ze vermeerderen zich en maken de cellen kapot

Hoe wordt je ziek?

Ziekteverwekkers dringen je lichaam binnen = besmetting/infectie

Je hebt dan een infectieziekte

Voorbeeld: 

Verkoudheid

Griep

Hoe wordt je weer beter?

Witte bloedcellen --> afweer

1. Bacteriën opeten --> pus/etter: dode witte bloedcellen, verteerde bacteriën en kapotte huidcellen

2. Afweerstoffen maken: 

- ziekteverwekker vermeerdert zich in je lichaam

- witte bloedcellen maken afweerstoffen

- afweerstoffen doden ziekteverwekkres

Wat is een chronische ziekte?

Chronisch ziek is een verzamelnaam voor verschillende ziektes. Kenmerkend is dat de ziekte minstens drie maanden duurt of dat de patiënt er meer dan drie keer per jaar last van heeft. Een ziekte is chronisch als die met de bestaande kennis en methoden niet te genezen is.

Onder chronische ziektes vallen:

(jeugd)reuma, COPD en astma, nierziektes, kanker, diabetes, hiv, aids en hartafwijking.

Definitie

Ongeneeslijk ziek: ziekte waar geen behandeling mogelijk is en waar je waarschijnlijk aan zal sterven

Chronisch ziek: langdurige ziekte met over het algemeen geen uitzicht op volledig herstel, vaak wel behandelbaar (vaak verdere schade beperken)

Orgaantransplantatie

Een orgaan van iemand anders heeft andere antigenen en zal dus aangevallen worden door je witte bloedcellen. DIt heeft orgaanafstoting. Dit kun je met afstotingsremmers voorkomen, hierdoor worden er minder antistoffen aangemaakt.

De meeste donororganen gaan niet langer mee dan 10 jaar.

Donororganen

Bij donororganen kan er afstoting plaatsvinden, de rest van je leven slik je na transplantatie afstotingsremmers.

Alternatieven voor donorganen 

1. Organen van varkens:Dit heet xenotransplantatie (transplanteren van organen/ weefsel van dieren naar mensen)

1. Stamceltherapie:Stamcellen kunnen nog uitgroeien tot elke cel. Dit is nog volop in ontwikkeling.