4V Thema 4 BS 3

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De evolutietheorie

4 vwo

Thema 4

Basisstof 3

Vandaag

Leerdoelen

• Je kunt verschillen noemen tussen het creationisme, de evolutietheorie van Lamarck en de evolutietheorie van Darwin
• Je kunt uitleggen wat de neodarwinistische evolutietheorie inhoudt

Ontstaanstheorie

Creationisme:

• de aarde en organismen zijn geschapen
• sommige organen te ingewikkeld om  door evolutie te zijn ontstaan --> intelligente schepper

Lamarck (1744-1829):

• eigenschappen veranderen tijdens leven individu
• veranderde eigenschap wordt doorgegeven

Darwin (1809-1882):

• On the origin of species (1859) --> evolutietheorie

Neodarwinisme; huidige evolutietheorie

Neodarwinisme

Neodarwinisme is de evolutiethorie van Darwin over het ontstaan van de soorten, gecombineerd met de erfelijkheidsleer van Gregor Mendel en de populatiegenetica.

De centrale opvatting binnen het neodarwinisme is dat de combinatie van mutaties op het erfelijke materiaal en natuurlijke selectie de drijvende kracht is achter evolutie.

Evolutie

• Variatie (verschillen in genotypen) door mutaties --> ontstaan allelen --> genetische variatie

• Natuurlijke selectie  (survival of the fittest) = organismen met gunstige eigenschappen overleven en hebben meer kans om zich voort te planten dan organismen met 'ongunstige eigenschappen.
• Hierdoor gaat een soort steeds beter passen in zijn omgeving

• Genen van de best aangepaste organismen worden doorgegeven aan de volgende generatie.

Evolutie

Selectiedruk = invloed van milieufactoren op genetische variatie in een populatie.

• hoog --> overleven/voortplanten is moeilijk
• laag --> overleving voor iedereen makkelijker

To fit = passen, aanpassen (Engels)

Fitness = kans op nakomelingen (hoge fitness; meer kans op nakomelingen).

Fitness is afhankelijk van het milieu.

Feit of fabel:
De mens stamt af van de mensaap

1. Feit
2. Fabel

Feit of fabel:
Zonder verschillende allelen was evolutie niet mogelijk

1. Feit
2. Fabel

Feit of fabel:
De mens is klaar met evolueren

1. Feit
2. Fabel

Door evolutie

1. Past een populatie zich op de lange termijn aan op het milieu
2. Kan een individu zich direct aanpassen aan het milieu

Wat heb je niet nodig voor evolutie?

1. verandering van het milieu
2. natuurlijke selectie
3. al deze antwoorden heb zijn nodig voor evolutie
4. genetische variatie

Waar staat 'fitness' voor bij evolutie?

1. hoe goed je kan overleven
2. hoe fit je bent
3. hoeveel nakomelingen je maakt
4. hoe sterk je bent

Motten simulatie

- Download werkblad vanuit de jaarbijlagen. 

- 15 minuten; daarna bespreken

- Inleveren in somtoday Opdrachten

Zelf werken

Scan:

• BS 3 + blauwe begrippen

Maken:

• BS 3 opdr. 29 t/m 39

Klaar?

• BS 4 doorlezen