Signaalwoorden en tekstindeling 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Tekstverbanden

verbanden tussen zinnen / alinea's

Theorie

Een tekst bestaat uit verschillende alinea's. Die vormen samen weer een geheel, ze staan dus niet zomaar bij elkaar. Dat alles bij elkaar hoort, wordt gevormd door verbanden. Deze verbanden breien de alinea's aan elkaar. Hiervoor heb je verbindingswoorden nodig: ook wel signaalwoorden genoemd.

Soorten verbanden

Er zijn verschillende soorten tekstverbanden:

- tijdsvolgorde (chronologisch)

- opsommend

- tegenstellend

Chronologisch

= volgorde van tijd

Tijdsvolgorde - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

Tijdsvolgorde - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

Signaalwoorden:

voordat, nadat, eerst,

daarna, vroeger, toen, later etc.

Opsommend

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

Signaalwoorden:

ook, verder, bovendien, en, maar ook, ten eerste, als laatste etc.

TIP: Je kan er "punten" van maken

In haar vrije tijd doet zij:

- sport

- televisiekijken

- boeken lezen

Tegenstelling

tegenstelling - voorbeeld

Het zou vandaag mooi weer worden, maar het regent pijpenstelen.

tegenstelling - voorbeeld

Het zou vandaag mooi weer worden, maar het regent pijpenstelen.

Signaalwoorden:

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds-anderzijds etc.

Even oefenen

Welk verband herken je in de volgende zin?

Hoewel Marit niet had geleerd voor het examen, haalde ze toch een voldoende.

1. Tegenstelling
2. Tijdsvolgorde
3. Opsomming

Welk verband herken je in de volgende zin?

Eerst ga je naar de kapper en vervolgens ga je nieuwe schoenen kopen.

1. Tijdsvolgorde
2. Tegenstelling
3. Opsomming

Welk verband herken je in de volgende zin?

Het zou vandaag pijpenstelen regenen, maar de zon schijnt gewoon.

1. Tegenstelling
2. Tijdsvolgorde
3. Opsomming

Welk verband herken je in de volgende zin?

Mijn broertje wil graag een ijsje, een appeltaart, een glas drinken en een pizza.

1. Tegenstelling
2. Tijdsvolgorde
3. Opsomming

Welk verband herken je in de volgende zin?

Eerst zet je saldo op je ov-chipkaart, daarna activeer je je kaart en vervolgens kun je inchecken.

1. Tegenstelling
2. Tijdsvolgorde
3. Opsomming

Tekstindeling

In een goed geschreven tekst staat de informatie op een logische volgorde.

Er zijn twee mogelijke opbouwen:

1. tweedeling: de tekst bestaat uit een inleiding en een kern.

2. driedeling: de tekst bestaat uit een inleiding, kern en een slot.