Les 1 Het werkwoord (de basis)

• NT2
• ISK

Het werkwoord

Wat leer/oefen je?

• Werkwoorden vervoegen in:
•    de presens (tegenwoordige tijd)
•    het imperfectum (de verleden tijd)
•    het perfectum (de voltooide tijd)
• Zinnen met 2 werkwoorden

Stam

• Hele werkwoord = infinitief (woordenboekvorm)
  
• Werkwoord moet je vervoegen (veranderen): denken wordt: ik denk, jij denkt, etc.
• Voor vervoegen heb je de STAM nodig
  
• STAM = ik-vorm (hele ww zonder ‘en’).
  
• Bv: denken  stam is ‘denk’
  

Voorbeeld

Stam = maak (ik-vorm) 

Presens:

Ik maak

Jij maakt , maar: maak jij

U maakt, hij/zij/het maakt

Wij/Jullie/Zij maken

Voorbeeld

Stam = maak/wandel

Imperfectum ('t kofschip):

Ik/jij/u/hij/zij/het maakte

Wij/jullie/zij maakten

Maar:

Ik wandelde

Wij wandelden

Voorbeeld

Stam = maak/wandel

Perfectum (met hebben/zijn):

Ge + stam + t --> gemaakt

Ge + stam + d --> gewandeld

Voorbeelden

Eén werkwoord

De man schrijft een boek.

De vader van die aardige kinderen schrijft een boek.

De man en de vrouw schrijven samen een boek.

Vorig jaar schreven de man en de vrouw een boek.

Eén werkwoord

HET WERKWOORD KAN HIER VERANDEREN:

enkelvoud/meervoud

tegenwoordige tijd/verleden tijd

WERKWOORD HEET DAN: PERSOONSVORM (PV)

WERKWOORD STAAT OP DE TWEEDE PLAATS, NAAST HET ONDERWERP

Voorbeelden

Twee werkwoorden

De vrouw heeft de hele dag gewerkt.

De hond bleef de hele dag maar blaffen.

Onze buren zijn een maand op vakantie geweest.

Dit meisje is de hele dag thuis geweest.

Twee werkwoorden

TWEE WERKWOORDEN IN EEN ZIN?

maar één werkwoord kan veranderen: de pv.

het andere werkwoord staat achteraan

(of bijna achteraan)

Twee werkwoorden

NA KUNNEN, MOGEN, WILLEN ...:

HELE WERKWOORD = INFINITIEF

NA ZIJN/HEBBEN:

VOLTOOID DEELWOORD = PERFECTUM

Verander de zin:
Mijn dochter kookt vanavond macaroni.
Begin met: Vanavond...

Zet het werkwoord 'willen' in de zin van de vorige opdracht

Maak een vraag van de zin uit de vorige opdracht

Maak deze zin af:
Mijn dochter kookt vanavond macaroni, omdat .....

Twee PV's in één zin

Voorbeelden

De man hoort de bel en hij loopt naar de deur.

Het meisje gaat naar huis, omdat ze moe is.

Omdat de studenten examen hadden, gingen ze vroeg slapen.

Ik kon jou niet bellen, omdat mijn telefoon kapot was gegaan.

Deze zin is fout. Schrijf de goede zin:
De man en het kind kijkt naar de apen.

Schrijf de goede zin:
Eerst we ging naar de kerk.

Schrijf de goede zin:
Gisteren ben ik bij mijn familie op bezoek.

Schrijf de goede zin:
Mijn zus kom daar ook met haar familie.

Schrijf de goede zin:
Wij gingen gisteren naar de stad geweest.

Schrijf de goede zin:
Mijn ouders konden naar een nieuwe woning verhuisd.

Schrijf de goede zin:
Iedereen hebben cadeautjes gekregen.

Schrijf de goede zin:
Er was maar weinig mensen uit Nederland.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Schrijf 2 dingen op waar je nog meer mee wilt oefenen.

Schrijf 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.