Les 2 De stelsel: ademhalingsstelsel bouw

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Schrijf in je eigen woorden wat je al weet over de volgende onderdelen en processen: longen, darmen, bloedsomloop, voedselopname, gaswisseling, transport, uitscheiding, en stofwisseling. Denk na over hoe deze bijdragen aan verbranding in een cel en aan de algehele gezondheid van een organisme.

Periode planner

Week	1	2	3	4	5
lesdoel	verbranding stofwisseling	ademhaling	ademhaling	ademhaling	bloedsomloop

Week	6	7	8	9
lesdoel	bloedsomloop	bloedomloop	herhaling	herhaling

Geef deze les vanuit de context van eten. Welk eten vinden de leerlingen lekker en wat is allemaal van planten gemaakt.

'

doel is vooral dat leerlingen snappen dat planten: vetten, koolhydraten, en eiwitten maken d.m.v. glucose.

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Wat is verbranding?

1. Een reactie tussen brandstof en koolstofdioxide
2. Een reactie tussen brandstof en water
3. Een chemische reactie
4. Energie verbruiken

Waar in het lichaam vindt verbranding plaats?

1. Alleen in de spiercellen
2. In alle levende cellen van het lichaam
3. Alleen in het verteringsstelsel
4. In de spiercellen en dan wordt de energie vervoerd naar de rest van het lichaam

Waar komt energie vandaan?

1. Uit jouw lichaam
2. Uit jouw eten
3. Uit jouw cellen
4. Uit het water

Welk orgaanstelsel zorgt voor de voedingsstoffen in jouw lichaam?

1. Ademhalingsstelsel
2. Spierstelsel
3. Verteringsstelsel
4. Uitscheidingsstelsel

Welk orgaanstelsel zorgt voor zuurstof in jouw lichaam

1. Spierstelsel
2. Uitscheidingsstelsel
3. Verteringsstelsel
4. Ademhalingsstelsel

Welk gas ontbreekt?
Glucose + ??? -> Koolstofdioxide + water + energie

aantekeningen maken

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

      Lesdoelen

• R: je kunt de delen van het ademhalingsstelsel benoemen met hun kenmerken en functies 

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

Wat weet je al over de ademhaling van vissen?

Verbranding in organismen

Longen =  zuurstof en koolstofdioxide 

darmen = brandstof

bloed = vervoer brandstof en zuurstof

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Orgaanstelsels 

1. Ademhalingsstelsel
2. Verteringsstelsel
3. Bloedvatenstelsel
4. Uitscheidingsstelsel:het lymfevatenstelsel en het urinewegstelstel

wordt ver-voerd naar de cellen

daardoor kun je bewegen

ademhalingsstelsel: inademen

ademhalingsstelsel: uitademen

spierstelsel

verteringsstelsel

uitscheidingsstelsel

bloedvatenstelsel

0

Wat is er nodig voor verbranding in het lichaam?

Welke stoffen komen vrij bij verbranding in het lichaam?

Het ademhalingsstelsel

Strottenhoofd

Luchtpijp

2 bronchiën --> luchtpijptakjes

longblaasjes

Middenrif: stevig gespierd vlies

Via de neusholte

Neusslijmvlies maakt de ingeademde lucht vochtig

Bloedvaatjes in de neusslijmvlies maken de lucht warm

Neusharen houden stofdeeltjes tegen

Reukzintuig in de neus: Waarschuwt voor giftige gassen

Luchtpijp

Onderkant van strottenhoofd

Wand: Hoefijzervormige kraakbeenringen

Vertakt zich in 2 bronchiën

--> luchtpijptakjes

Longblaasjes

Uiteinde van luchtpijptakjes

Longhaarvaten

- wanden erg dun

- uitwisseling CO2 en O2

Waarom is het gezonder om door de neus adem te halen?

Wat sluit de huig af?

1. De keel
2. De neusholte
3. De luchtpijp

Als je zwemt kun je een snorkel gebruiken om adem te halen. Wat is een nadeel van ademhalen door een snorkel?

    Begrippen uit deze les

• Instandhouding 
• Gezondheid
• Voedselopname
• Gaswisseling
• Transport (bloedsomloop)
• Uitscheiding
• Stofwisseling
• Energiegebruik

    Begrippen uit deze les

• Groei
  
• Vervanging 
• longen
  
• darmen
  
• voeding 
• Uitscheiding 
• Verteringsstelsel, 
• Bloedvatenstelsel,
• Ademhalingsstelsel, 
• Uitscheidingsstelsel, 
• Functionele verbanden

    Begrippen uit deze les

• Bronchiën 
• middenrif
• neusslijmvlies
• trilharen
• strotklepje
• huig
• luchtpijp

maken opdrachten

Maak in tweetallen de volgende opdrachten uit het boek biologie voor jou:  Blz 25  t/m 28 opdracht 1-2-3-4-6-8-9 -10-11

lever de gemaakte opdrachten in via team 

4. Inclusieve didactiek

De docent past diverse strategieën toe om de betrokkenheid van alle leerlingen te garanderen. Door regelmatig het begrip van de lesstof te controleren en zo nodig de uitleg aan te passen, blijft de stof toegankelijk voor iedereen. Flexibele en heterogene differentiatie ondersteunt dit proces. Interactie in de klas wordt versterkt door het gebruik van thuistalen. Verder creëert de docent een contextrijke en inclusieve leeromgeving door (culturele) achtergronden in de lesstof te integreren. Door positief en proactief op leerlinggedrag te reageren, wordt het voor leerlingen makkelijker om gewenst gedrag te tonen en actief deel te nemen aan de les.

wat heb je geleerd?