5.4 De evolutietheorie

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

5.4 De evolutietheorie

Vandaag

• Zet in je agenda:
  2V4 dinsdag 13 mei toets TH5 bs. 1 t/m 5
  2HV1 woensdag 14 mei toets TH5 bs. 1 t/m 5

Herhaling / uitleg evolutietheorie
Afmaken & nakijken opdrachten basisstof 4

Leerdoelen

• 5.4.9 Je kunt de evolutietheorie beschrijven.

Evolutie

Evolutie: Soorten ontstaan, veranderen en sterven uit (verdwijnen).

Evolutietheorie: theorie van Charles Darwin over de ontwikkeling van soorten. Het grote inzicht van Darwin is dat veranderingen (bij een soort) berusten op toeval.
De omgeving bepaalt welke veranderingen een voordeel opleveren en worden doorgegeven en welke een nadeel zijn en worden weg geselecteerd.

Wat is variatie in genotypen?

• Door mutaties en geslachtelijke voortplanting ontstaat er variatie in genotypen.
• Elk genotype is dus anders.
• Nieuwe genotypen kunnen leiden tot nieuwe fenotypen
  
  
• Variatie is nodig voor grotere overlevingskansen van een soort!

Natuurlijke selectie

• Het organisme dat toevallig het best aangepaste genotype heeft aan de omgeving, zal een grotere overlevingskans hebben (blijven leven)
• Een organisme dat (langer) blijft leven, kan meer nakomelingen krijgen en het gunstige genotype doorgeven aan de nakomelingen

Het ontstaan van soorten

Organismen horen tot één soort als ze met elkaar kunnen voortplanten en daarbij vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.

Nieuwe soorten ontstaan door:

• Mutatie
• Isolatie
• Veranderingen in het milieu

giraffe

Isolatie

Ontstaan van nieuwe soorten

Als milieuomstandigheden veranderen, moet een soort zich aanpassen

De groepen moeten van elkaar gescheiden/ geïsoleerd raken

Verandering in het milieu

Tijdens de industriële revolutie raakten de witte Engelse berken zwartberoet. De berkenspanners (Biston betularia) die op berken rusten veranderden van wit-met-zwarte-spikkels naar zwart, en daarna weer terug. Dat kleurtype kreeg al snel de overhand, tot er bijna geen lichte berkenspanners meer over waren.

Zelfstandig werken

Maak van thema 5 basisstof 4 opdracht 1 t/m 8 af (en kijk na)

Klaar?

Maak in Test-Correct het oefen-SO