B2: De bouw van botten

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 4 stevigheid en bewegen

§ 4.2 De bouw van botten 

De leerdoelen

• Je kunt de bouw van botweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Pijpbeenderen

Rood beenmerg 

Mergholte met geel beenmerg

Platte beenderen

Rood beenmerg

Type beenderen

Rood beenmerg = aanmaak bloedcellen

Geel beenmerg = opslag vet

De bouw van botten

Botten bestaan uit kalkzouten en collageen (lijmstof)

• Kalkzouten geven stevigheid/hardheid
• Collageen (lijmstof) zorgt voor de buigbaarheid

Hierdoor zijn botten stevig, maar 

breken ze niet snel

De bouw van botten

In het skelet komt botweefsel en kraakbeenweefsel voor. 

Tussen de cellen zit tussencelstof. 

Kraakbeenweefsel: de cellen liggen in groepjes bij elkaar in elastische tussencelstof.

Waar kan je kraakbeen vinden?

https:

 De bouw van botten

Botweefsel: tussencelstof bestaat vooral uit kalkzouten en een beetje collageen.

In botweefsel liggen de cellen in kringen om kanaaltjes die bloedvaatjes bevatten

Verandering in botweefsel

Baby: skelet bestaat vooral uit kraakbeenweefsel. De botten van baby's bevatten veel collageen.

Als je ouder wordt verandert dit in botweefsel, doordat er meer kalkzouten en minder lijmstof in de botten zit.

Baby's

Veel lijmstof en weinig kalk in hun botten. 

Ze breken bijna nooit een bot. Ze zijn ook erg soepel en lenig. 

Bejaarden

Veel kalk, weinig lijmstof in hun botten. 

Breken ze snel hun botten. 

Fontanellen

Naadverbindingen

• Baby's hebben geen vaste schedel
• Fontanel: ruimte tussen de schedelbeenderen
• Schedelbeenderen groeien aan elkaar: naadverbinding
• Fontanellen zijn verdwenen na 1 jaar. 

Baby's worden geboren met losse schedelbeenderen. De ruimte tussen de schedelbeenderen heten fontanellen.

De leerdoelen

• Je kunt de bouw van botweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Aan de slag

Lezen  § 4.2 pag 16 en 17

maken opdrachten 1 t/m 5, 7 en 9