This lesson contains 16 slides, with interactive quiz and text slides.
Lesson duration is: 45 min
Items in this lesson
Thema 3 Genetica en
Thema 4 Evolutie
Slide 1 - Slide
Leerdoelen 3.6 Speciale manieren van overerven
Je kunt kruisingsschema's maken voor onafhankelijke overerving van multipele allelen, letale factoren en gekoppelde genen en hieruit of uit stambomen de frequenties van genotypen en fenotypen van nakomelingen afleiden.
Je kunt verklaren dat mitochondriale overerving kan leiden tot een andere overerving dan volgens de wetten van Mendel.
Je kunt uitleggen hoe bij geslachtelijke voortplanting voortplantingscellen met een unieke combinatie van genen ontstaan door recombinatie van chromosomen en crossing-over.
Slide 2 - Slide
Multipele allelen
Als er drie of meer verschillende allelen bestaan voor één erfelijke eigenschap.
Bijv: groene, blauwe, bruine, grijze ogen.
Slide 3 - Slide
Bloedgroep
IA en IB = dominant
i = recessief
Bloedgroep A: IAIA of IAi
Bloedgroep B: IBIB of IBi
Bloedgroep AB: IAIB
Bloedgroep O: ii
O = universele donor en AB = universele ontvanger
Slide 4 - Slide
Is bloedgroep IAIB intermediair of codominant? Leg uit.
Slide 5 - Open question
Letale factoren
In homozygote toestand geeft het desbetreffende allel geen levensvatbare cellen of individu.
Tegen welk probleem loop je mogelijk aan bij het berekenen van kansen???
Slide 6 - Slide
Kanaries
K = kuif (dominant)
k = geen kuif (recessief)
KK = lethaal = embryo sterft
Twee kuifkanaries paren met elkaar. Welke fenotypen verwacht je in de F1 en in welke verhouding?
Slide 7 - Slide
Kanaries
Twee kuifkanaries paren met elkaar. Welke fenotypen verwacht je in de F1 en in welke verhouding?
P: Kk x Kk
P: geslachtscellen K of k en K of k
Kruisingsschema op bord
F1: 25% KK (= dood), 50% Kk (kuif) en 25% kk (geen kuif)
Dus:
kuif : geen kuif
2 : 1
Slide 8 - Slide
Monohybride kruising: 1 eigenschap - 2 genen
Gekoppelde overerving: genen liggen op hetzelfde chromosomenpaar
Ongekoppelde overerving: genen liggen op verschillende chromosomenparen
Slide 9 - Slide
Fruitvliegjes
G = grijs (dominant)
g = zwart (recessief)
N = normale vleugels (dominant)
n = vleugelstompjes (recessief)
De genen voor lichaamskleur en vleugelvorm liggen in hetzelfde chromosomenpaar.
Grijs vrouwtje met normale vleugels (homozygoot) x zwart mannetje met vleugelstompjes
Een vrouwtje uit de F1 x zwart mannetje met vleugelstompjes
Welke fenotypen verwacht je en in welke verhouding?
Slide 10 - Slide
G = grijs (dominant)
g = zwart (recessief)
N = normale vleugels (dominant)
n = vleugelstompjes (recessief)
De genen voor lichaamskleur en vleugelvorm liggen in hetzelfde chromosomenpaar.
Grijs vrouwtje met normale vleugels (homozygoot) x zwart mannetje met vleugelstompjes
Een vrouwtje uit de F1 x zwart mannetje met vleugelstompjes
Welke fenotypen verwacht je en in welke verhouding?
Slide 11 - Slide
mtDNA (mitochondriaal DNA)
Klein, ringvormig DNA met een aantal genen.
Erft over via eicellen en dus niet via zaadcellen of stuifmeel.
Slide 12 - Slide
Dihybride kruisingen
Slide 13 - Slide
Welke genen kunnen geslachtscellen bevatten?
Gekoppeld: AB of ab
Onafhankelijk: AB of Ab of aB of ab
Slide 14 - Slide
Leerdoelen 3.6 behaald???
Je kunt kruisingsschema's maken voor onafhankelijke overerving van multipele allelen, letale factoren en gekoppelde genen en hieruit of uit stambomen de frequenties van genotypen en fenotypen van nakomelingen afleiden.
Je kunt verklaren dat mitochondriale overerving kan leiden tot een andere overerving dan volgens de wetten van Mendel.
Je kunt uitleggen hoe bij geslachtelijke voortplanting voortplantingscellen met een unieke combinatie van genen ontstaan door recombinatie van chromosomen en crossing-over.