4V voorkennis en 4.1 nieuw leven

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Vandaag

1. Start H4 voortplanting
2. je doet mee met deze les en sluit bij deze presentatie aan
3. je volgt deze les deels zelfstandig door hem apart in lessonup te openen (incl uitlegvideo's)
4. pak een ipad log in bij lessonup

H4 voortplanting

voorkennis

Ik kan de onderdelen herkennen en benoemen van de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen.

Ik kan de menstruatiecyclus uitleggen. 

Ik kan uitleggen hoe een bevruchte eicel zich ontwikkelt tot baby.

succescriteria

• je kunt de definitie van de volgende begrippen uitleggen:  penis, eikel, zaadballen, balzak, prostaat, zaadblaasjes, zwellichamen, zaadleider, urineleider, bijbal, vagina, schaamlippen, clitoris, baarmoeder, baarmoedermond, eileiders, eierstokken, menstruatie, ovulatie, eicel, zaadcel, sperma, bevruchting, foetus

• je kunt de de leerdoelen aan een ander uitleggen
• je hebt Voorkennis van Nectar Online gemaakt met voldoende resultaat
• je hebt de vragen op de volgende dia's foutloos gemaakt

In de afbeelding zijn de voortplantingsorganen van een vrouw schematisch getekend. Het voorbehoedmiddel dat in de afbeelding met P is aangegeven, is een spiraaltje.

Hoe heet het orgaan waarin het spiraaltje zich bevindt?

1. Baarmoeder
2. Eileider
3. Vagina
4. Eierstok

Bij de bevruchting versmelten

1. 2 lichaamscellen
2. 2 voortplantingscellen
3. De celkernen van 2 lichaamscellen
4. De celkernen van 2 voortplantingscellen

In de afbeelding hiernaast staan de organen van het mannelijk voortplantingsstelsel. Er staan aantal organen aangegeven met een cijfer.

Door welke organen van het mannelijk voortplantingsstelsel wordt zaadvocht gevormd?

1. door orgaan 1 en 4
2. door orgaan 1 en 8
3. door orgaan 3 en 4
4. door orgaan 6 en 8

Tijdens de menstruatie ..

1. Komt een eicel vrij uit de eierstok
2. Gaat een eicel dood in de eileider
3. Wordt de eicel bevrucht door zaadcellen
4. Stoot de baarmoeder het gemaakte slijmvlies af

aan de slag

1. Maak een begrippenlijst van de voorkennis

2. Maken Voorkennis van Nectar Online

3. Lees 4.1 voor de volgende les

Controleer of je alle leerdoelen beheerst/ aan alle succescriteria voldoet. Zo niet: opnieuw door de stof/ opdrachten maken/ hulp vragen. 

4.1 leerdoelen

Ik kan

• uitleggen hoe de embryonale ontwikkeling verloopt.
• de bouw en functie van de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen uitleggen. 

succescriteria

• je kunt de definitie van de  begrippen uitleggen (zie  placemat en volgende dia) 

• je kunt de de leerdoelen aan een ander uitleggen
• je hebt de opdrachten van 4.1 gemaakt en nagekeken, met ruim voldoende resultaat

de begrippen

ovulatie, bevruchting, zona pellucida, bevruchtingsmembraan, zygote, klievingsdelingen, embryo, trilharen, innesteling, blastula, trofoblast, kiemschijf, HCG, vlokken, placenta, dooierblaasje, amnionholte, vruchtvliezen, amnion, chorion, navelstreng, placenta, foetus, miskraam, X-chromosoom, Y-chromosoom, SRY-gen, testes/ zaadballen, prostaatklier, sperma, primaire geslachtskenmerken, secundaire geslachtskenmerken, tertiaire geslachtskenmerken, seksuele voorkeur, heteroseksueel, homoseksueel, biseksueel, zaadleiders, eikel, balzak/ scrotum, eileiders, clitoris, schaamlippen, leefstijl, ovaria, menstruatie, vagina, maagdenvlies, orgasme, bijbal, penis, zwellichamen, erectie, zaadlozing/ ejaculatie, zaadblaasje

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 4.1 Nieuw leven

Voorkennisvraag:

1. Welk proces ligt aan de basis van de ontwikkeling van 1 bevruchte eicel tot een volledig mens?

aan de slag

1. Ga naar somtoday open bij jaarbijlagen de lessonup 4.1

2. Werk zelfstandig of in tweetallen de dia,s 16 t/m 27 door

3. Lees steeds de bron in je boek door en beantwoord de vragen die er in de lessonup bij staan.

Controleer of je alle leerdoelen beheerst/ aan alle succescriteria voldoet. Zo niet: opnieuw door de stof/ opdrachten maken/ hulp vragen. 

eicel komt vrij tijdens ovulatie (uit 1 van beide eierstokken)

zygote = bevruchte eicel

de eerste delingen zijn klievingsdelingen (geen plasmagroei)

- zygote = bevruchte eicel

- de eerste delingen zijn klievingsdelingen (geen plasmagroei)

als de zygote gaat delen wordt het een embryo

trilharen in eileiders duwen zygote/ embryo in 5 dgn naar baarmoeder

1. uit hoeveel cellen bestaat het embryo na 5 dagen?

2. wanneer gaat het embryo zich innestelen?

3. hoe noemen we het embryo in deze fase?

1. 100

2. 2 dagen daarna (dag 7 ongeveer)

3. blastula

4. wat ontwikkelt zich uit de embryoblast?

5. wat ontwikkelt zich uit de kiemschijf?

6. welk onderdeel produceert HCG?

4. kiemschijf en blastocyste (later dooierzakje)

5. baby

6. trofoblast

7. waarom is pas na 2 weken HCG meetbaar in de urine?

8. de trofoblast vormt vlokken die een deel van de placenta worden - is dit deel van de embyro of van de moeder?

7. nierdrempel overschreden (voldoende hoeveelheden om uitgeplast te worden)

8. embryo (andere deel placenta vanuit baarmoederslijmvlies = deel moeder)

9. 18 dgn - dooierblaasje en amnionholte - wat is de functie v.h. dooierblaasje?

10. functie vh dooierblaasje gaat verloren - wat neemt de functie over?

9 - vormen bloedcellen

10. eerst de lever, daarna het rode beenmerg

11. wat wordt de functie van de amnionholte?

12. waaruit ontstaan de beide vruchtvliezen? (amnion en chorion)

11. vruchtwater - beschermt foetus tegen stoten en uitdroging (huid)

12. amnion uit het amnionblaasje (binnenste vruchtvlies) en chorion (de buitenste) uit de trofoblast

na 3 weken bloedvaten embryo gevormd

navelstreng = cellen foetus (1 ader, 2 slagaders)

deel placenta moeder heeft holtes gevuld met bloed

bloedvaten baby liggen in die holtes - stoffenuitwisseling door celmembranen v/d vlokken

Waarom zijn de bloedbaan van moeder en kind strikt gescheiden?

stadia

• zygote - bevruchte eicel
• embryo - vanaf 1e deling tot moment dat alle organen zijn aangelegd (8 wk)
• foetus - 8 wk t/m einde zwangerschap
• baby - na geboorte

geslacht

eerste 6 weken geen verschil

SRY-gen op Y-chromosoom stuurt ontwikkeling tot man

geen SRY-gen --> vrouw

Iemand met XY chromosomen heeft een niet-functionerend SRY-gen. Deze persoon heeft de geslachtskenmerken van een...

1. man
2. vrouw
3. geen geslachtskenmerken

geslacht

eerste 6 weken geen verschil

SRY-gen op Y-chromosoom stuurt ontwikkeling tot man

geen of SRY-gen (XX) of niet-functionerend gen --> vrouw

voorkennis = bouw en functie onderdelen geslachtsorganen

ontwikkeling

primaire geslachtskenmerken

secundaire geslachtskenmerken

tertiaire geslachtskenmerken

geestelijke ontwikkeling - staat los van lichamelijke ontwikkeling (o.a. seksuele voorkeur)

Gender en seksualiteit

aan de slag

1. Maak een begrippenlijst van 4.1

2. Maken en nakijken opdrachten 4.1

3. Lees 4.2 voor de volgende les

4. Bekijk de animaties en maak de opdrachten op de volgende dia's

Controleer of je alle leerdoelen beheerst/ aan alle succescriteria voldoet. Zo niet: opnieuw door de stof/ opdrachten maken/ hulp vragen. 

www.bioplek.org

www.bioplek.org

www.bioplek.org

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

Les 2

Reflectievragen les 1:

1. Op welk moment spreken we van bevruchting?

2. Noem twee obstakels die zaadcellen tegen kunnen houden tijdens hun reis naar de eicel.

3. Hoe noemen we de eerste delingen van de zygote?

4. Wat ontstaat uit de trofoblast?

5. Welk hormoon geeft het vroege embryo af?