Les 4: hoofdstuk 5: Kippen

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Kippen

Heb jij ervaring met / kennis van kippen?

Ja

Nee

Een beetje

Kippen leven in groepen.
Hoe heet deze vorm van samenleven?

1. kudde
2. toom
3. school
4. zwerm

Kippen 

vrouw = hen

man = haan

jong = kuiken

toom = groep kippen

• 1 haan                                                                                                                                                                      (verdedigt hennen en territorium, brengt hennen naar voedsel, zoekt veilige slaapplaats )
• aantal hennen
• kuikens

Pikorde 

Hanteren kip

• Ga een kippenhok in en bepaal welke kip je gaat hanteren.

• Loop er rustig achteraan met gespreide armen.

• Drijf de kip zo een hoek in en hurk er kalm voor.

• Pak de kip met twee handen om het lichaam.

• Druk met één hand de kip tegen je lichaam.

• Pak met je vrije hand de vleugels beet.

• Plaats je duim aan één kant onder een van de vleugels.

• Doe de vier vingers van dezelfde hand onder de andere vleugel.

• Laat de kip dan in je hand hangen als een handtasje.

Waarom worden kippen gefokt?

Gebruiksdoel

• vroeger voor hanengevechten
• Legkippen
• Vleeskuikens
• Sierkippen

• Bankivahoen (voorouder)
• Hollandse hoen
  
• Leghorn
  
• Lakenvelder
  
• Orpington
  
• Nederlandse sabelpoot kriel
• Brahma
  
• Cochin
  
• Sebright
  
• Wyandotte
  
• Barnevelder
  
• Zijdehoen
  
• Rhode Island Red
  
• Sussex
  

Wie is de belangrijkste voorouder van de gedomesticeerde kip?

1. bankivahoen
2. nederlandse sabelpoot kriel
3. sebright
4. zijdehoen

Waarom neemt een kip een zandbad?

Dagelijkse verzorging

• Voeren
  
• Grit en kiezels tot hun beschikking
  
• Water geven
  
• Mesten
  
• Monitoren
  
• Aandacht geven
  
• Toegang tot zandbad tegen parasieten
  
• Scharrelruimte geven indien dit op het bedrijf gewenst is

Voeding

• opfokvoer 1 (kuikens tot +/- 6 weken oud)
• opfokvoer 2 (6 weken tot +/- 6 maanden: dan gaan ze leggen)
• legkorrel of pluimvee-meel (= basis voer)
• graan en groenvoer (= bij voer)
• kippengrit (extra kalk)
• kiezel 

Altijd vers drinkwater (250ml per kip per dag).

Wat kun je kippen als bijvoeding geven?

1. opfokvoer
2. legkorrel
3. pluimvee meel
4. graan

Verteringsstelsel kip

Zaadje (voer):

• Komt via slokdarm in de krop;
  

 wordt geweekt

• Naar de kliermaag;
  

 extra verteringssappen

• Zaadje + sappen naar spiermaag;
  

 malen met scherpe maagkiezels en door sterke                                                                                                                                          samentrekkingen maagwand                                                                                                                                                                                                       (kiezeltjes soms vervangen wegens slijtage)

• Naar de dunne darm
• Naar de (korte) dikke darm
  
• Cloaca
  

Wat gebeurt er in de spiermaag van een kip?

Wanneer is normaal gesproken de ruiperiode van een kip?

1. voorjaar/begin zomer
2. late zomer/herfst
3. herfst/winter
4. winter/voorjaar

De rui

In de late zomer of de herfst.

Duurt 1 tot 2 maanden.

• Legt geen eieren.
• Kam en lellen worden kleiner.
• Kop wordt bleek. 
• Minder actief.

Periodieke verzorging

• Stal volledig uitmesten en eventueel ontsmetten
  
• Vaccineren
  
• Ontwormen
  
• Kortwieken

0

Gezondheid

Tekenen inwendige parasieten:

• vermagering
• lusteloosheid
• bol zitten (met opgezette veren)
• diarree
• groeivertraging
• stoppen van de eiproductie 
• het bleek worden van kam en lellen

Tekenen van uitwendige parasieten:

• onrustig gedrag
• slecht verenkleed (door krabben en pikken)
•  vuilwitte, droge korsten tussen de schubben van de poten (kalkpoten)

Tekenen van ademhalingsproblemen:

• niezen
• rochelen
• neusuitvloeiing
• benauwdheid (met snavel open ademen)

Inrichting kippenhok

• schaduw
• voldoende ventilatie
• binnenhok met gladde platen met witkalk (tegen bloedluis)
• bodembedekking: zaagsel / vlas / hennepstro / koolzaadstro / gehakseld stro
• zitstokken (op gelijke hoogte)
• (overdekte) buitenren 
• verlichting
• drinkvoorziening 
• voervoorziening
• bakje voor grit/kiezel
• legnesten 

Huisvestingsystemen

• Legbatterij

sinds 2012 verboden in de EU

• Scharrelkippen en biologische kippen
• Rondeel