H4§3 De vulkaan de Aso - les 1 en 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H4.3 De vulkaan de Aso

Voorkennis controleren

Wat weet je al/nog?

Platentektoniek betekent...?

1. Dat de aardkorst bestaat uit aardplaten
2. Het bewegen van de aardplaten
3. Het bewegen van de aardmantel
4. Dat de aardkorst drijft op magma

Wat zorgt voor platentektoniek?

1. Convectiestromen
2. De aardkern
3. De mantel
4. Lava

Wat is GEEN gevolg van platentektoniek?

1. Tsunami
2. Aardbeving
3. Orkaan
4. Vulkaanuitbarsting

Wat is lava?

1. Warm
2. Heet
3. Koud
4. Ijskoud

Wat zit er IN de aarde, magma of lava?

1. Magma
2. Lava

Lava lamp magma lamp

Ik maak mijn aardrijkskunde aantekeningen

1. Op papier
2. Digitaal
3. Niet

Leerdoelen deel 1

Je weet:

1.  Hoe aardplaten allemaal bewegen

2. Wat een mid oceanische rug is

3. Verschillen tussen continentale vs. oceanische korst

Plaatbewegingen

Convergente plaatbeweging

• naar elkaar toe

Divergente plaatbeweging

• uit elkaar

Transforme plaatbeweging

• langs elkaar 

1. Hoe aardplaten allemaal bewegen

Plaatbewegingen

1. Hoe aardplaten allemaal bewegen

Mid Oceanische rug

Convectiestromen

MOR

MOR

Mid-oceanische rug

Langgerekte bergrug onder in de zee, ontstaan doordat magma bij het uit elkaar drijven van oceanische platen naar boven komt.

2. Wat een mid oceanische rug is

 

Mid Oceanische rug

Langgerekte bergrug onder in de zee, ontstaan doordat magma bij het uit elkaar drijven van oceanische platen naar boven komt.

2. Wat een mid oceanische rug is

Zij-aanzicht mid-oceanische rug

Boven-aanzicht mid-oceanische rug

Mid-oceanische rug

MID-OCEANISCHE RUG

Langgerekte bergrug onder in de zee, ontstaan doordat magma bij het uit elkaar drijven van oceanische platen naar boven komt.

2. Wat een mid oceanische rug is

Oceanische plaat en de continentale plaat

• De oceanische plaat is dunner dan de continentale plaat.
• De oceanische plaat is zwaarder dan de continentale plaat.

3. Verschillen tussen continentale vs. oceanische korst

Continentale vs. Oceanische Korst

De continentale korst is dikker en minder dicht dan de oceanische korst. De oceanische korst is zwaarder en dichter en bestaat voornamelijk uit basalt.

Leg uit wat het verschil is tussen continentale en oceanische korst en laat afbeeldingen zien van beide.

Oceanische korst

Voornamelijk basalt

Zeer zwaar

Basalt

Oceanische Korst

Continentale korst.

Lichter

Graniet

Dikker

Oceanische korst.
Zwaarder 

Basalt

Dunner

De grote aardplaten op de aarde

Oceanische korst

Continentale korst

Hoe ontstaan vulkanen in Japan?

De Pacifische, Filipijnse en Euraziatische plaat bewegen naar elkaar toe en botsen

1

De zwaardere oceanische platen (Pacifische / Filipijnse plaat) duiken onder de lichtere continentale plaat (Euraziatische plaat) en smelten gedeeltelijk

2

Het magma dat ontstaat stijgt op en breekt door het aardoppervlak

3

Maak van H4 paragraaf 3 opdrachten 1 t/m 3
(volgende week 4, 5, 6a, 6d, 7, 8)

Plenda, volgende les:

M (AK): H4.3 opdr 1 t/m 3 99t/m 7 was al HW)

Klaar? 

- Maak een samenvatting van H4 par 1, 2 en 3 (tip: teken er ook plaatjes bij)

- gebruik de "wat moet je kennen en kunnen"-vragen bij je samenvatting

Heb je een vraag? Stel ze nu of in een daltonuur (bij mij op, of bij een andere (AK)docent)

Hoe ontstaan vulkanen in Japan?

Welkom bij de Aso

Satellietfoto van de caldeira van de vulkaan de Aso (omtrek 120 km).

Caldeira

De krater:

- 18km van oost naar west

- 24km van noord naar zuid

- 120 km omtrek

- 50.000 bewoners

Leerdoelen H4.3 deel 2

Je weet:

1. Welke soorten vulkanen er zijn

2. Wat de kenmerken zij van een caldeira + hoe deze ontstaat

3. Wat de voordelen van vulkanisme zijn

Welke soorten vulkanen zijn er?

Er zijn drie soorten vulkanen

Stratovulkaan

Kenmerken:

- Bij convergentie (naar elkaar toe)

- Dik, stroperig magma

- Explosieve uitbarstingen

- Steile hellingen

- Grote aswolken (gas/as/vulkanisch gesteente

Caldeira

Kenmerken:

- Oude vulkaan

- Magmakamer is leeg

- Gedeelte erboven ingestort

- In het gat --> regenwater & smeltwater = meer!

- vaak met een nieuwe vulkaan/krater in het midden

Schildvulkaan

Kenmerken:

- Bij divergentie (uit elkaar)

- Vloeibaar, dun magma

- Niet explosief

- Flauwe hellingen

Schildvulkaan

Stratovulkaan

Caldera

Ontstaan van een caldeira

Bij een krachtige vulkaanuitbarsting stroomt een deel van de magmakamer leeg.

1

Het dak van de magmakamer wordt niet meer ondersteund en stort in.

2

er vormt zich een brede krater (caldeira) met daarin vaak een nieuwe vulkaan

3

Andere caldeira's

Ecuador

VS (Oregon)

Koerilen (eilandengroep tussen Japan en Rusland)

*Caldeira van een 'schildvulkaan' 
Moku'aweoweo (eiland midden in de Pacifische Oceaan)

Hoe ontstaat een caldeira? Zet de plaatjes in de juiste volgorde.

1. 

2. 

3. 

4. 

Ontstaan van de vulkaan de Aso

Vier grote uitbarstingen (tussen 300.000 en 90.000 jaar geleden)

1

600 km2 aan lava!

2

Andere gevolgen:
Pyroclastische stromen + gloedwolk + asregens

3

Wat zijn de voordelen van vulkaanuitbarstingen?

Voordelen vulkanisme

Vruchtbare bodem

Tufsteen (bouw van huizen en bruggen)

Toerisme (geld en werk)

De lava is zo vruchtbaar, dat je er prima op kan verbouwen (landbouwgrond/akkerbouw)

Wat voor soort vulkaan is Aso in Japan?

1. Schildvulkaan
2. Stratovulkaan
3. Caldeiravulkaan
4. Spleetvulkaan

Maak van H4 paragraaf 3 opdrachten 4, 5, 6a+6d, 7, 8 

(vorige week 1 t/m 3 )

Plenda, volgende les:

M (AK): H4.3 opdr 4 t/m 3
1 t/m 3 was al HW)

Klaar? 

- Maak een samenvatting van H4 par 1, 2 en 3 (tip: teken er ook plaatjes bij)

- gebruik de "wat moet je kennen en kunnen"-vragen bij je samenvatting

Heb je een vraag? Stel ze nu of in een daltonuur (bij mij op, of bij een andere (AK)docent)