6.1 De kerk valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

H6 Ontdekkers en hervormers

1500-1600

Vandaag

1. Terugblik

2. Lesdoelen

3. Uitleg 6.1

4. Aan de slag

5. Uitleg project

6. Doelen behaald?

6.1 De kerk valt uiteen

Aan het einde van deze les weet je...

• Welke kritiek er was op de katholieke kerk
  
• Hoe vorsten omgingen met deze kritiek
  
• Hoe protestantse kerken ontstonden
  
• Welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten
• Wat veranderde in de Europese cultuur

Terugblik

• 1000-1500 na Christus
• Ontstaan steden
  
• Macht van de vorsten 
• Kerk

Waar gaat H6 over?

• 100 --> 1500-1600
• Kritiek op de kerk
• Nederlanders kwamen in opstand
• Vluchtelingen komen naar Nederland
• Ontdekkingsreizen / Slavernij

Welke kritiek had Maarten Luther op de kerk?

Luther

- Kritiek op de kerk

- 1517 Stellingen

- Karel V Boos

Luther uit de kerk. 

De Paus las de brief en eiste dat Luther: 

• Kritiek terugnam. 
• Standpunten wijzigde. 

Luther weigerde-> uit kerk gezet -> Luther duikt onder.

Luther uit de kerk. 

Luther kreeg bescherming van zijn eigen vorst. 

In dat kasteel vertaalde Luther de bijbel in het Duits. 

Deze vertaalde bijbel werd snel verspreid door een belangrijke uitvinding: Boekdrukkunst. 

Calvijn

• Fransman, leefde van 1509-1564
• Nieuwe stroming: Calvinisme 
• Strenger dan Luther
• Eenvoudig leven, hard werken

Verspreiding lutheranisme en calvinisme

Luther

Vereren van heiligen

Eenvoudige aankleding

Zelf de bijbel lezen

Katholieken

Protestanten

Paus

Veel luxe

De kritiek

op de kerk leidt tot de reformatie

Reformatie of hervorming:

Verandering in het christendom waardoor protestantse kerken ontstonden

Luther en Calvijn zijn allebei

1. Protestants
2. Christelijk
3. Hervormers

Hoe heette de volgelingen van Luther?

1. Lutheranen
2. Calvinisten
3. Luthersen
4. Ketters

Waarom was Luther tegen aflaten?

1. Alleen God kan zonden vergeven
2. Kerk werd te rijk
3. Luther wilde zelf een kerk

In Nederland had ... meer volgers

1. Luther
2. Calvijn

Karel V

Maarten Luther

Welke tekst hoort bij welk persoon?

Ketters vervolgen

95 stellingen

Karel V

Reformatie

Denken vanuit de bijbel

Keizer, landheer en koning

Paus bepaalt 

Katholiek

Protestant

Gevolgen van de reformatie 

 Godsdienstoorlogen

- Vorsten verplichten 1 manier van geloven.

- Het andere geloof wordt onderdrukt met vervolging en/of de dood.

Renaissance

• Nieuw mens- en wereldbeeld
• Leven na de dood is minder belangrijk dan het leven op aarde. 
• Bestuderen van Griekse/Romeinse teksten en kunst

Waar kregen mensen meer aandacht voor tijdens de renaissance?

1. Leven op aarde en voor de mens zelf
2. Leven na de dood en god
3. Hunzelf en de kerk
4. De kerk

Welke cultuur werd weer belangrijk tijdens de renaissance?

1. Arabische cultuur
2. Egyptische cultuur
3. Europese cultuur
4. Grieks-Romeinse cultuur

Opdracht uitleggen

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten

van paragraaf 6.1

#1, 3, 6 en 9

Klaar: Nakijken (Zie ELO)