8. Hereniging van beide Duitslanden (in 1 les)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hereniging van beide Duitslanden

Gebeurtenissen KO - 1955

1945: Atoombom Hiroshima/Nagasaki 

1947: Speech van president Truman aan het congres.

1947: Aanbod v.h. Marshallplan voor andere staten/landen.

1948: Communistische staatsgreep Tsjecho-Slowakije

1948-1949: Blokkade van West-Berlijn n.a.v. eigen munt

DDR deel van het oostblok

Verplichte samenwerking: 

• Warschaupact: militair 
• Comecon: economisch

Economische malaise

Door: 

Herstelbetalingen aan de S.U. 

Slecht funcitonerende planeconomie 

Stemmen met de voeten

1950-1961 drie miljoen DDR-burgers op de vlucht

Op zoek naar:

• Politieke en economische vrijheid
• Gezinshereniging 

Berlijnse muur

Oplossing--> De muur

Willy Brandt 

• Burgemeester West-Berlijn en  (1969-1974) bondskanselier v.d. BRD).  
  
  
• Zocht toenadering tot Oost-Europa (Ostpolitik) 
  
  
• 1e stap Ostpolitik -->  erkenning DDR

Brandt kreeg in 1971 de Nobelprijs voor de Vrede.

Detente

Ontspanning in de jaren '70 tussen de V.S. en de communistische wereld

Détente - Ontspanning tijdens de Koude Oorlog, Nixon en Brezhnev

Beleid 1e bondskanselier Adenauer (1949 - 1963): Westbindung, o.a

• Geen toenadering tot DDR/geen erkenning DDR.
  

Beleid Willy Brandt (1969 - 1974): 'Ostpolitik'

Doel: Streven naar goede verstandhouding met communistische landen

Ostverträge

• SU/Polen/DDR ontvangen ruime D-mark-kredieten
  
•  (definitieve) erkenning grenzen DDR/Polen
  

• 1972: BRD en DDR erkennen elkaar als gelijkwaardige staten
•  1973: Beide duitslanden lid VN
• Bezoekersregelingen voor burgers

Houding DDR

• Relatie met DDR blijft problematisch, vooral door weerstand van leider Ulbricht
• Streeft naar volkenrechtelijke erkenning DDR --> benadrukking 2 Duitslanden 
• SU ziet dit als probleem 

DDR-leider Honecker (opvolger Ulbricht) stond open voor de Ostpolitik maar zag de Duitse deling als definitief.

Broederkus: Brezjnev en Honecker

Star Wars

Technisch haalbaar, financieel volstrekt onhaalbaar

• Nieuwe leider voor de Sovjet-Unie, Mikhail Gorbatsjov, brengt een ander geluid
  

Mikhail Gorbatsjov

• Glasnost: openheid
  

• Perestrojka: economische hervormingen
  

• Bezuinigen op militaire activiteiten: minder wapens, minder soldaten. 

Gevolgen

• S.U. krijgt een betere relatie met het Westen

• Eenzijdige ontwapening van de Sovjet-Unie
  

• Terugtrekking van de Sovjet-troepen uit Afghanistan

Loslaten Breznjevdoctrine

• In 1968 had Brezjnev vastgelegd dat communistische landen in mochten grijpen als een ander communistisch land bedreigd werd door democratisering/kapitalisme. 

• Tegenhanger van de Trumandoctrine. 

Revolutiejaar 1989

De val van het communisme in Oost-Europa

Oorzaken

 

• De ideeën van Gorbatsjov (glasnost, perestrojka)...
  

• ...botsen met de oude, vastgeroeste, ideeën van de Oosteuropese leiders...
  

• ...maar zijn wél populair bij het volk van die landen!
  

Hongarije zet de grens 

met Oostenrijk open

mei 1989

Veel andere inwoners van Oost-Europese landen vluchten 

via Hongarije naar het westen.

Deze Oost-Europese leider begrijpt wél de ideeën van Glasnost en Perestrojka: hij wil zijn volk meer vrijheid geven.

Val van de Berlijnse Muur

9 november 1989

Wat is er aan de hand?

• Grote demonstraties tegen de regering in Oost-Berlijn

Gorbatsjov is eregast...

...hij komt niet om feest te vieren, maar om de leiders van Oost-Duitsland te waarschuwen: de Sovjet-Unie helpt niet meer bij het neerslaan van demonstraties

Elke avond zijn er demonstraties in Berlijn

De druk op de Oost-Duitse regering neemt toe, 

terwijl de wereldpers kijkt naar de situatie in Oost-Berlijn

Daarna gaat het snel...

Totale ineenstorting 

van het communisme in Oost-Europa

• 16 november 1989: communistische leider van Bulgarije wordt afgezet

• 28 november 1989: communistische partij van Tjecho-Slowakije staat haar macht af

• 25 december 1989: communistische leider Roemenië wordt terechtgesteld

• april 1990: vrije verkiezingen in delen van Joegoslavië

Duitsland herenigd

3 oktober 1990

Duitse Hereniging

• Meeste Duitsers wilden na de val van de muur weer 1 DLD.
• Kohl maakt plan voor de hereniging (oktober 1990).
• Bezorgdheid voor een te sterk DLD in Europa.
• Kohl belooft Europees DLD. Dit leidde in 1993 tot oprichting van de EU.

HET NIEUWE DUITSLAND

1. Bevolking  79 miljoen inwoners
2. De kosten om het  communistische Oost-Duitsland om te zetten naar het kapitalisme waren erg hoog. 
   
3. De belasting werd flink verhoogd.
   
4. Prijzen van levensmiddelen en huren stijgen
5. Sluiting van Oost-Duitse fabrieken leidden tot werkloosheid. 

Eind goed, 

al goed?

• Economische achterstand 'Oost-Duitsers' t.o.v. 'West-Duitsers'

• Sommigen moesten wennen aan het kapitalisme (ongeveer 65% vond het communisme beter)
  

• Joegoslavische Burgeroorlogen (1991-2001)

Einde van de Sovjet-Unie

25 december 1991