3.3 Klimaat en vegetatie rond de Middellandse Zee

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

3.3 Klimaat en vegetatie rond de Middellandse Zee

H3 Middellandse Zeegebied

Domein Aarde

VWO 6

Lesdoelen

• Ik kan ruimtelijke verschillen in het klimaat van het Middellandse Zeegebied beschrijven en verklaren.
• Ik kan de interacties tussen de geofactoren in het Middellandse Zeegebied analyseren. 

Klimaat

Klimaat

Subtropische landschapszone

Vooral middellandse Zeeklimaat/Mediterraan klimaat

Köppen? 

Welk klimaat is dit?

Middellandse Zeegebied: klimaat

Cs-klimaat overheerst - dit is een extreem klimaat voor de vegetatie.

• Droge, hete zomers
• Milde, natte winters 
  
• Neerslag: hoge variabiliteit, hoge intensiteit
• Maar grote regionale verschillen:
  

Wat is de voornaamste reden voor de droogte in het Middellandse zeegebied in de zomer?

Verschillen verklaren

Zomer: 

• Subtropisch hogedrukgebied (30° N.B.) schuift naar het noorden.

• Hogedrukgebied: dalende lucht, warmt op, kan meer waterdamp bevatten, wolken verdampen.

Stijgingsneerslag

Frontale Neerslag

Frontale Neerslag

Verschillen verklaren

Winter: 

• Subtropisch hogedrukgebied (30° N.B). schuift omlaag
  
• Lage drukgebieden (60° N.B.) schuiven naar het zuiden en bewegen in oostelijke richting over Middellandse Zeegebied.
  
• Lage drukgebieden zuigen lucht aan. Koud uit noorden, warm uit zuiden. 
  
• Deze botsen, stijgende lucht, ontstaat neerslag.
  

frontale neerslag

stuwings neerslag

stijgings neerslag

stuwings neerslag

stijgings neerslag

frontale neerslag

In Nederland, want
frontale neerslag ontstaat waar warme lucht en koude lucht elkaar botse. Nederland ligt dichter bij koude lucht dan Spanje

Verschillen verklaren

1. Welke klimaatfactoren bepalen, naast de breedteligging, het klimaat?
   
2. En welke klimaatfactoren bepalen de verschillen binnen en tussen landen in het Middellandse Zeegebied?
   

Dus..

Grote verschillen tussengebieden door:

• hoogteligging
• ligging t.o.v. zee
• oriëntatie van gebergten

Neerslagverdeling

• Waar valt de neerslag?
• Wanneer valt de neerslag?
• Hoeveel neerslag valt er?

Klimaat

Vegetatie

Mediterrane vegetatie

• Aangepast aan extreme omstandigheden (droogte, brand, hoge temperaturen, reliëf, rotsachtige bodems)
  
• Kleine naald- en leerachtige bladeren; tegengaan verdamping
  
• Lange wortels; water uit diepere lagen

MZ ligt in de subtropische landschapszone.

Het vegetatie wordt gekenmerkt door:

mediterrane vegetatie

Wat is het optimale groeiseizoen?

Het voor- en najaar.

De ondergrond is kwetsbaar voor de neerslag.

 Hoe kun je de bodems het beste beschrijven?

Erg dun en stenig.

Sedimentpakketten uit het Tertiair die bestaan uit niet versteende klei- of zandlagen.

Wat is het gevolg van losliggend materiaal op steile hellingen?

Als het op zulke plekken regent, spoelt het materiaal weg en kunnen zich diepe geulen vormen.

Badlands

   Combinatie van geofactoren:

1. Buien met grote intensiteit
2. Instabiele ondergrond (losliggend materiaal als zand en klei, vegetatie kan niet wortelen)
3. Reliëf 

• Versterkt de landdegradatie.

Karstverschijnselen

1. Door chemische verwering ontstaan er spleten en gaten in kalksteen. 
2. Regenwater zakt verder weg in de grond
3. Vegetatie kan het water niet bereiken

Rivieren

Zomer: droog

Winter: kolkende stromen met sedimentvervoer

Gevolg: opbouw delta

Grote verschillen in neerslagvariabiliteit

- Het ene jaar meer neerslag dan het andere jaar.

 In sommige periodes meer neerslag dan in een ander jaar.

dit kan de waterbalans in een gebied verstoren.

Welk verband is er tussen de zwakke getijden in de Middellandse Zee en het voorkomen van delta's?

Antropogene invloeden

Bevolkingsgroei heeft ontbossing als gevolg.

 1 hout voor brandhout & bouwmateriaal

 2 bos maakt plaats voor landbouwgrond

 3 bos maakt plaats voor bouwgrond (nederzetting)

Geofactoren die elkaar beïnvloeden in de Mediterrane landschappen

Ook hier grote verschillen. Voornamelijk door verschillen in geofactoren.

Aan de slag!

Maak  par. 3.3