H4 8 maart Herhaling leerdoelen H1 par & 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag leerdoel h3 paragraaf 1 en 3

Instructie: is iets niet duidelijk. Schrijf dit dan op en vraag dit aan het eind van de  les of later in de chat in teams.

 Ik kan de vijf hoofdklimaten noemen en de naam volgens Köppen

A => Winter & Zomer > 18 C.

B => Neerslag < 500 mm per jaar ( < 250 = Woestijn)

C => Warmste Maand > 10 C. & Koudste maand > -3 C. en  < 18C.

D => Warmste maand > 10C. & Koudste maand < -3C.

E => hele jaar  < 10 C. (< 0 C. = EF & EH)

Klimaatsysteem Vladimir Köppen gebaseerd op natuurlijke plantengroei

A, C, D, E --> temperatuur

B--> neerslag

Afkortingen Köppen

BW = woestijn

BS = Steppe

EF = eeuwige sneeuw poolgebied

EH = eeuwige sneeuw hooggebergte

ET = Toendra

s = droge tijd in zomer, w  = droge tijd in de winter, f = droge tijd ontbreekt = hele jaar regen.

o    Ik kan klimaatgrafieken aflezen en benoemen over welk klimaat de grafiek gaat

o  
o  
o  

o    Ik kan benoemen welke klimaten er liggen tussen de Noordpool en de evenaar (W13)

Geef voor elk klimaatgrafiek aan welk klimaat het is.
Linksboven (LB) = ...., etc.

Antwoorden

LB = Df

RB = Cf

LO = Cs

RO = ET

Geef voor elk klimaatgrafiek aan welk klimaat het is.
Linksboven (LB) = ...., etc.

Antwoorden

LB = Af

RB = As

LO = BW

RO = Cw

Vandaag Paragraaf 1 H3
Herhalen Leerdoelen:

o    Ik kan het verschil benoemen tussen weer en klimaat
o    Ik kan de wisselwerking tussen de verschillende sferen (biosfeer, lithosfeer, hydrosfeer en atmosfeer) benoemen
o    Ik ken de samenstelling en de opbouw van de atmosfeer
o    Ik kan uitleggen door welke 3 oorzaken er verschil in temperatuur is op aarde.
o    Ik kan uitleggen hoe stuwingsregen ontstaat

Benoem het verschil tussen weer en klimaat.

Verschil weer en klimaat

Klimaat: de gemiddelde toestand van het weer over een lange periode en voor een groot gebied.

Weer: de toestand van de dampkring op een bepaald moment en voor een klein gebied.

Benoem de wisselwerking tussen de verschillende sferen (biosfeer, lithosfeer, hydrosfeer en atmosfeer).
Geef 2 voorbeelden van deze wisselwerking.

Deze factoren beïnvloeden elkaar wederzijds.

Voorbeelden:

 Water (hydrosfeer) zorgt erosie van gesteenten (Lithosfeer).

Gesteente (lithosfeer) kunnen vervoerd door of opgelost worden in water.

Wind (atmosfeer) zorgt dat zeestromen (hydrosfeer) ontstaan.

Zeestromen (hydrosfeer) kunnen zorgen voor afkoeling/verwarming van de lucht (atmosfeer) erboven.

Wortels van planten en bomen (biosfeer) zorgen de bodem (lithosfeer) niet wegspoelt.

De bodem (lithosfeer) bevat voedingstoffen voor vegetatie (biosfeer).

In de lucht zit  O2 (atmosfeer) dat planten en bomen (biosfeer) geproduceerd hebben.

Planten en bomen (biosfeer) nemen CO2 op uit de lucht (atmosfeer)

Wind (atmosfeer) zorgt voor de verplaatsing  zandkorrels (lithosfeer)

Bergen (lithosfeer) zorgen er voor dat lucht (atmosfeer) stijgt

Kenmerken sferen vd Atmosfeer

Thermosfeer: Stijgende temperatuur, 1 % atmosferische gassen

Mesosfeer: Dalende temperatuur,  begin verbranding meteorieten

Stratosfeer: Stijgende temperatuur, veel ozon (O3), als O3 toeneemt neemt T toe, filtering schadelijke ultraviolette straling zon

Troposfeer: Dalende temperatuur p, 100 m omhoog T 0,6 graden omlaag olen (afhankelijk luchtvochtigheid), 12 km & evenaar 9 km

energiebalans/ stralingsbalans

Evenwicht tussen de hoeveelheid straling die de aarde bereikt en de hoeveelheid die de atmosfeer weer verlaat.

Leg uit door welke 3 oorzaken er verschil in temperatuur is op aarde.

Variaties in stralingsbalans door:

1. Breedteligging
2. de albedo
3. Gesteldheid van aardoppervlak
   

invloed loodrechte / schuine stand &

afstond door dampkring

Breedteligging

Tussen 35 graden NB & ZB ==> stralingsoverschot.

Daarbuiten een tekort.

Verschil weerkaatsing van het zonlicht (albedo) per gebied. Hierdoor verschil in energie opname en dus opwarming van de lucht erboven.

Verschil land en zee: water wordt langzamer koud en warm dan land omdat:

Zonlicht kan dieper doordringen in water, meer energie nodig voor verwarming

Water in beweging, meer energie nodig voor verwarming

Het kost meer energie om water een graad te laten stijgen dan land (soortelijke warmte is hoger)

Bij verdamping gaat energie naar de dampkring. Bij land is verdamping minder.

Gesteldheid oppervlakte

  Ik ken de wet van Buijs Ballot

Wind waait van een hoog druk gebied naar een laagdruk gebied.

Ik weet wat hogedruk- en lagedrukgebieden zijn en hoe ze ontstaan

Ik kan uitleggen waarom er bij hogedrukgebieden geen neerslag valt en waarom bij lagedrukgebieden wel neerslag valt

  Ik kan het mondiale windsysteem tekenen (Buijs Ballot en het corioliseffect) (W9)

o   
o 
o   

Ik kan uitleggen wat de ITCZ is en waarom de ITCZ verschuift

o    Ik kan uitleggen en tekenen wat passaten zijn
o    Ik kan uitleggen en tekenen wat moessons zijn

  Ik weet waar de grote woestijnen op aarde liggen en waarom ze daar liggen

 Ik kan de invloed van zeestromen op het klimaat benoemen