elektriciteit in huis par. 7

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Elektriciteit in huis

Lesplanning

1. voorkennis test vorige les
2. Uitleg 'de elektrische huisinstallatie´
3.  Warmte-ontwikkeling
4. Aan de slag.
5. huiswerk bespreken 

Lesdoel

Aan het einde van deze les

- kun je de begrippen overbelasting, kortsluiting, zekering, aardlekschakelaar, spanningsdeling beschrijven en toepassen.

- kun je uitleggen waarom alle stopcontacten in huis parallel zijn aangesloten op de meterkast.

Veilig thuis 

Welke gevaren kun je thuis verwachten als je er bezig bent met het gebruik maken van elektrische energie?

gevaarlijke situaties

• brand door verhitting van draden en apparaten
• stroom lopen door je ichaam
• kortsluiting 

Huisinstallatie

• hoofdzekering
• elektriciteitsmeter
• hoofdschakelaar
• aardlekschakelaar
• groepen met zekering

video

Er staat een verhelderende video op de onlineomgeving van Overal Natuurkunde

Wat zit er in de meterkast?

Hoofdzekering:

Controleert of er niet te veel stroom het huis ingaat. 

Kilowattuur-meter:

Deze meet hoeveel elektrische energie je in huis gebruikt.

Aardlekschakelaar:

Deze controleert of er ergens in huis stroom lekt. 

In dat geval verbreekt het de stroomkring.

Uitleg hoofdzekering fig. 64 b

Aardlekschakelaar

Zekeringen

Elke groep heeft een zekering, ook wel de groepszekering, die de stroom afsluit bij een te hoge stroomsterkte (16 A).

Op deze manier wordt de kans op brand

verkleint bij overbelasting.

Veiligheids voorziening meterkast      

     ZEKERING

- Voor elke groep een eigen groepszekering (installatieautomaat: hefboompje dat 'omklapt')

- Als de stroom groter wordt 

   dan 16 A, schakelt groep-

   zekering de stroom uit.

- Dit voorkomt een brand.

Fasedraaden nuldraad

Bruin - fase - 230V

Blauw - nul - 0V

Groen/Geel - aarde - 0V

Zwart - schakeldraad - alleen als deze 'aan' staat.

De aarde draad is met een pen in de grond verbonden.

De nul draad is ook met een pen in de aarde verbonden.

Randaarde

Randaarde

Aarddraad en randaarde

Metalen apparaten hebben meestal
aarddraad (geel/groen). 
Dit is verbonden met het metalen

hulsel.
Daardoor kan de stroom via het 
aarddraad, naar de randaarde, door 
naar de aardlekschakelaar.

Kortsluiting

Spanningzoeker

Gebruik een "spanningszoeker" om te controleren of er spanning op een draad staat.

- metalen stift

- weerstand

- lampje

- contactpunt

Spanningszoeker

De spanningszoeker

Een groepenkast in de meterkast bestaat uit

1. Groepenschakelaars
2. Groepenschakelaars + Zekerkingen
3. Groepenschakelaars + Zekeringen + Aardlekschakelaar

Een zekering verbreekt alleen de stroomkring bij overbelasting

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de maximale stroomsterkte in een groep van een huisinstallatie

1. 10 A
2. 16 A
3. 25 A
4. 36 A

Lesdoel

Aan het einde van deze les

- kun je de begrippen overbelasting, kortsluiting, zekering, aardlekschakelaar, spanningsdeling beschrijven en toepassen.

- kun je uitleggen waarom alle stopcontacten in huis parallel zijn aangesloten op de meterkast.

Uitleg warmte ontwikkeling

Opgave Kachel
Vraag a Individueel maken

Opgave Kachel
Vraag b tweetallen overleggen

Opgave Kachel
Vraag c Individueel maken

Opgave Kachel
Vraag d tweetallen overleggen

Leerdoelen erbij pakken

Welke leerdoelen hebben we vandaag besproken?

Aan de slag

vragen over opgaven stellen

HW maken
Werken aan verslag

De transformator

De transformator

Formule:

Formule voor een transformator

Een transformator:

Dit kun je ermee:

De spanning of het aantal windingen uitrekenen.

Zekering - beveiliging

Lesdoel

Aan het einde van deze les

kan je de stroomsterkte, spanning en weerstand berekenen in serie- en parallelschakelingen

Aan de slag

vragen stellen over opgaven

werken aan hw

werken aan verslag

Overbelasting:
Wat gebeurt er met de totale weerstand tussen punt P en Q wanneer je meer weerstanden parallel schakeld?

1. neemt toe
2. blijft gelijk
3. neemt af

Er wordt een schakeling gebouwd met drie identieke weerstanden en een voeding. Deze schakeling is een ...

1. serieschaking
2. parallelschakeling
3. gemengde schakeling

Opdracht applet

parallelschakeling

• Regels formuleren voor spanning, stroomsterkte en weerstand in een parallelschakeling.
• Welk lampje brandt feller?
• Als de weerstand van lampje A toeneemt..
  - Wat gebeurt er met de stroomsterkte?
  - Wat gebeurt er met de spanning over lampje A, en met de spanning over lampje B?

Serieschakeling

30

6

4

30

3

6,7

0,5

0,6

0,2

Serieschakeling

I​tot​​=I​1​​=I​2​​=...

U​tot​​=U​1​​+U​2​​+...

R​tot​​=R​1​​+R​2​​+...

Parallelschakeling

30

6

4

30

3

6,7

0,5

0,9

0,3

Parallelschakeling

I​tot​​=I​1​​+I​2​​+...

U​tot​​=U​1​​=U​2​​=...

​R​tot​​​​1​​=​R​1​​​​1​​+​R​2​​​​1​​+...

De vier lampen in de onderstaande schakelingen zijn gelijk. Welke schakeling geeft meer licht?

1. Schakeling I
2. Schakeling II
3. De schakelingen geven evenveel licht.

Helena heeft twee lampjes:
P: 14 V/ 0,7 A
Q: 18V / 0,5 A
In welke schakeling kunnen beide lampjes volgens de specificaties branden als de waarde van de getekende weerstand juist wordt gekozen.

1. A
2. B
3. C
4. D