5.2 Chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

5.2 Chromosomen

- Herhaling 5.1

- Leerdoelen 5.2

- Uitleg 5.2

Fenotype en genotype

Erfelijk: dingen die je hebt geërfd van je ouders. 

• Fenotype: Eigenschappen van een organisme
  
• Genotype: Het DNA (erfelijke informatie) van een organisme

Genotype (DNA) + milieu = 

fenotype

Leerdoelen

• 5.2.3 Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.
• 5.2.4 Je kunt aangeven dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.
• 5.2.5 Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

Paren

• Een cel van een mens bevat 46 chromosomen die in paren voor komen. 
• Je hebt dus 23 paar chromosomen in een celkern.

• Van ieder paar heb je 1 chromosoom van je vader en 1 chromosoom van je moeder.

• Paren coderen samen voor dezelfde erfelijke eigenschappen.

Geslacht

23e chromosomenpaar zijn de geslachtschromosomen.

XX - vrouw

XY - man

Verschillende informatie

• 2 chromosomen van 1 paar zijn opgebouwd uit verschillende genen.

• Voor 1 eigenschap heb je 1  of meerdere genen.
• 1 gen kan verschillende varianten hebben --> Allel

• Genen: Oogkleur
• Allel: Bruin/blauw/groen/ donkere rand/geen rand

Geslachtscellen

• Eicel en zaadcel
• Bevatten de helft van het aantal chromosomen in vergelijking met een lichaamscel (46), geslachtscel dus 23
• Chromosomen niet in paren
• Ontstaan door meiose (reductiedeling)

Variatie

• Doordat wij geslachtelijk voortplanten (met geslachtscellen) ontstaat er veel variatie in onze genotypen.
• Het DNA van iedereen is hierdoor net een beetje anders, dit zie je ook terug in het fenotype.

Huiswerk

5.2 opdracht 1 t/m 11 maken en nakijken