Basisstof 3 - beenverbindingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Thema 7

Stevigheid en beweging

Thema 7

Stevigheid en beweging

Basisstof 3 - beenverbindingen

Lesdoelen:

1.  Je kunt de verschillen tussen beenweefsel en kraakbeenweefsel toelichten;
2.  Je kunt de verschillende soorten beenverbindingen beschrijven;
3.  Je kunt de bouw van een gewricht beschrijven;
4.  Je kunt de werking van een kogelgewricht, een scharniergewricht en een rolgewricht beschrijven.

Vandaag:

• Herhalen basisstof 1 en 2
• Uitleg basisstof 3
• Opdrachten maken

Planning

• Week 1: online les
• Week 2: repetitie afronden/opdracht, les (2 basisstoffen)
• Week 3 (eerste week na de meivakantie): les (2 basisstoffen)
• Week 4 (tweede week na de meivakantie): repetitie  (17 en 18 mei)

Functies skelet

1. Stevigheid geven

Functies skelet

2. Bescherming van tere (kwetsbare) organen .

Functies skelet

3. Beweging mogelijk maken (samen met de spieren)

Functies skelet

4. Vorm geven aan het lichaam

Welk bot is/welke botten zijn hier gebroken?

Welk bot is hier gebroken?

Er bestaan 2 soorten beenderen. Welk type zie je op de afbeelding?

1. Pijpbeenderen
2. Platte beenderen

Wat zit er in platte beenderen ?

1. Geel beenmerg
2. Rood beenmerg
3. zowel rood als geel beenmerg

Pijpbeenderen

Mergholte met geel beenmerg

Koppen met rood beenmerg

Platte beenderen

Rood beenmerg

Type beenderen

Rood beenmerg = aanmaak bloedcellen

Geel beenmerg = opslag vet

zoolganger/ teenganger/ topganger (hoefganger)

De beenderen van een kind bevatten meer kalk dan de beenderen van een oudere

1. ja
2. nee

Bevat veel lijmstof

Bevat weinig lijmstof

Bevat veel kalkzouten

Is buigzaam

Bevat weinig kalkzouten

Beenweefsel

Kraakbeenweefsel

Is stevig

kraakbeen

beenweefsel

Verbindingen tussen botten

Er zijn 4 verschillende soorten verbindingen:

1. Vergroeiing;
2. Naadverbinding;
3. Kraakbeenverbinding;
4. Gewricht. 

Vergroeiing

• niet bewegelijk
• botten die eerst los van elkaar zaten

Voorbeeld: heiligbeen

Naadverbinding

• niet bewegelijk
• je kan de scheidingen nog zien

Voorbeeld: schedel

Kraakbeen-

verbinding

• licht bewegelijk
• kan mee buigen

Voorbeeld:
- tussen ribben en borstbeen

- tussen de wervels

Gewricht

• zeer bewegelijk
  
  

3 verschillende soorten:

- kogelgewricht

- scharniergewricht

- rolgewricht

Op welke manier zit de schedel vast?

1. Vergroeiing
2. Lijmverbinding
3. Naadverbinding
4. Gewricht

Hoe zitten de ribben aan het borstbeen vast?

1. Gewricht
2. Vergroeiing
3. Naadverbinding
4. Kraakbeen

Kogelgewricht

Een ronde knobbel in een diepe kom.

Er is veel beweging mogelijk.

Scharniergewricht

De beweging kan maar 1 richting op.

Voorbeeld:
tussen opperarmbeen
en ellepijp

Rolgewricht

Welk gewricht is geen kogelgewricht?

1. Schoudergewricht
2. Vingerkootjesgewricht
3. Heupgewricht

Kogelgewricht

Scharniergewricht

Rolgewricht

Bouw van een gewricht

Gewrichtskapsel: Vlies rondom de botten.

Kapselband: houdt botten bij elkaar. 

Bouw van een gewricht

Gewrichtssmeer: zorgt voor soepel gewricht.
Word gemaakt door gewrichtskapsel.

Kraakbeenlaagje: beschermt botten tegen slijtage.

In de gewrichtskom en op de gewrichtsknobbel zit een dun laagje.
wat is dit?

1. spieren
2. zenuwen
3. kraakbeen

Gewrichtssmeer zorgt ervoor dat de gewrichtskogel in de gewrichtskom blijft zitten.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de functie van het kraakbeen op de gewrichtskom en de gewrichtskogel?

(blauw op het plaatje)

1. De botten buigzaam houden.
2. De botten op de juiste plek houden.
3. Slijtage aan het gewricht voorkomen

Lesdoelen:

1.  Je kunt de verschillen tussen beenweefsel en kraakbeenweefsel toelichten;
2.  Je kunt de verschillende soorten beenverbindingen beschrijven;
3.  Je kunt de bouw van een gewricht beschrijven;
4.  Je kunt de werking van een kogelgewricht, een scharniergewricht en een rolgewricht beschrijven.

Vandaag:

• Herhalen basisstof 1 en 2
• Uitleg basisstof 3
• Opdrachten maken: 1 t/m 18