Basisstof 2: Overeenkomst en verwantschap

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Basisstof 2

Overeenkomst en verwantschap

Vandaag

De leerdoelen van vandaag:

• Je kunt soorten en rassen onderscheiden
• Je kunt uitleggen dat de indeling van organismen berust op overeenkomst en verwantschap. 

Terugblik

ordenen

Je kan voorwerpen en organismen indelen in verschillende groepen of sorteren dit noem je ordenen.

Bij ordenen verdeel je een verzameling in groepen met hetzelfde kenmerk.

Organismen indelen in vier rijken

Welke rijken zouden dit kunnen zijn?

De vier rijken

Een groep organismen met dezelfde cellen noemen we een rijk.

Er zijn vier rijken:

1. Plantenrijk
2. Dierenrijk
3. Schimmelrijk
4. Bacteriënrijk

Korte herhaling 3.1

Lijken op elkaar, zitten in dezelfde familie

Lijken niet elkaar, zitten niet eens in zelfde rijk

RIJK + STAM + KLASSE + ORDE + FAMILIE + GESLACHT+ SOORT

Basisstof 2

Overeenkomst en verwantschap

Soort

Soms lijken  dieren heel erg op elkaar, maar behoren ze niet tot dezelfde soort!

Deze zijn niet dezelfde soort!

Soms lijken dieren helemaal niet op elkaar maar behoren ze wel tot 1 soort!

Soort

Organismen behoren alleen tot dezelfde soort als ze zich onderling kunnen voortplanten en de nakomelingen vruchtbaar zijn.

Soorten

Organismen behoren tot hetzelfde soort:

• als ze zich samen kunnen voortplanten;
• en de nakomelingen vruchtbaar zijn.

Bij een kruising van soorten die niet tot dezelfde soort behoren, gaat het in de natuur meestal niet helemaal goed.

Voorbeeld: een muildier

Zezel

Een Zezel, een kruising van een zebra en een ezel. Kan zelf geen veulens krijgen. 

Lijger

Kruising van Leeuw en tijger, is onvruchtbaar

Scheit

Een kruising tussen een geit en een schaap. Is onvruchtbaar. 

Wat is een soort?

1. Een groep organismen die veel op elkaar lijken
2. Een groep organismen die met elkaar samen leven
3. Een groep organisme die samen vruchtbare kinderen kunnen krijgen
4. Een groep organismen die dezelfde bouw hebben

Ras

Een soort kan uit verschillende rassen bestaan.

Bijvoorbeeld alle hondenrassen behoren tot de soort hond.

Evolutie

Soorten ontstaan door evolutie

Door variatie en selectie kunnen soorten langzaam veranderen. Evolutie: soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen.

Verwantschap

-De tijger en de leeuw zijn hier meer aan elkaar

verwant dan de tijger en de aap.

-Hoe langer geleden twee soorten zijn ontstaan uit

een gemeenschappelijke voorouder, hoe minder

verwant ze zijn.

-Hoe meer verwant soorten zijn,

hoe meer overeenkomsten hun DNA vertoont.

Wat vond je van de les? Wat heb je begrepen, waar heb je nog meer uitleg over nodig?